Hasankeyf İmam Abdullah Zaviyesi konservasyon ve restorasyon çalışmaları

Abstract

Hasankeyf Antik Kenti sınırları içindeki İmam Abdullah Zaviyesi, Eyyubi Meliki el-Melikü’l Muvahhid Takıyyeddin Abdullah tarafından 1249-1294 yılları arasında inşa edilmiştir. Zaviyenin mevcut haliyle yapısal sorunlarından dolayı, neredeyse çökme durumuna gelen bölümlerinin sağlamlaştırılması için 2010 yılında Hasankeyf Kazı Başkanlığı’nca ‘Acil Önlem ve Takviye Projesi’ hazırlatılmıştır. Hazırlanan proje Ilısu Baraj Projesi kapsamında 2012-2013 yılları arasında tamamlanmıştır. Konservasyon ve restorasyon çalışmalarında ilk olarak yapının dış yüzeyindeki çimento esaslı harç ve sıvalar temizlenmiştir. Bu çalışmanın devamında ise yapının duvar ve kubbesinde destekleme çalışmaları yapılmıştır. Yapılan çalışmalarda ise hazırlanan koruma raporu ile uyumlu olarak kireç, cas ve taş tozundan oluşan harç kullanılmıştır. Kubbede yapılan çalışmalarda mevcut haliyle daire formlu kasnağa sahip olan kubbenin ilk inşasında sekizgen bir kasnağa sahip olduğu anlaşılmış ve mevcut izler doğrultusunda kubbe kasnağının restorasyonu tamamlanmıştır. İmam Abdullah Zaviyesi çalışmaları aslına uygun olarak tamamlandıktan sonra her 6 ayda bir gözlem yapılmış ve kubbede özellikle kış aylarından sonra bakıma ihtiyaç oluştuğu saptanmıştır.

The Imam Abdullah Zawiya has been built by Meliku’l Muvahhid Takiyyeddin Abdullah, the Ayyubid Malik, in the years 1249-1294 in the ancient city of Hasankeyf. Due to recent structural problems of the hermitage, the sections, which were almost collapsed, were strengthened. Immediate Prevention and Reinforced Project has been ordered in 2010 by Hasankeyf Excavation Directorate. This project has been executed in 2012-2013 as a part of Ilısu Dam Project. During the restoration and conservation treatment, portlandt cement based mortars has been removed from the façade of building. After this process, walls and dome of the building has been reinforced. In these treatments, original mortar, which contains lime, cas (local material made of limestone) and stone aggregate has been used as indicated in the conservation report. During the works on the dome is observed that it is originally based on octagonal rim instead of recent circular one. Thus restoration works finished according original traces structure frame. After finishing restoration treatments completely, observations made every 6 months and it is noticed that the dome requires maintenance especially after winter.