Hat sanatında Besmele II: Hattın dizilimi ve hatta kullanılan teknikler
Citation
Zariç, M. (2017). Hat sanatında Besmele II: Hattın dizilimi ve hatta kullanılan teknikler. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 7 (1/1), ss. 147-158.Abstract
Üç boyutlu plastik sanatlara mesafeli yaklaşan İslam medeniyetinde hat sanatında ise muazzam bir zenginlik söz
konusudur. İslam medeniyetinde “Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla” mealiyle Türkçeye tercüme edilen
Besmele lafzına hayatın pek çok alanında büyük bir önem atfedilmiştir. İslam’ın çizgi sanatı olan hat sanatında
Besmele’nin güzel yazımına ayrı bir önem verilmiştir. Hattatlar, estetik değere sahip besmele örnekleri
verebilmek için adeta birbirleriyle yarışmışlardır. Hat oluşturmada istifleme, müselsel/bitişik yazma, müsennasını
çıkarma, hattı iki yana yaslama, elif ve lam harflerinin vurgulaması gibi yöntemler kullanılmıştır. Besmelelerde
kabartma-oyma, gubarî/çok ince yazma, filografi gibi teknikler; resim-hat, resim-ebru birlikteliği de
görülmektedir. There is an enormous wealth in calligraphic art on Islamic civilization unlike the abstinence to three-dimensional
plastic arts. The term of “Besmele” that translates as “In the name of Allah, Most Gracious, Most Merciful.” has
been seemed very important in the Islamic civilization in the many fields of life. Accordingly the penmen have
given very prominent to penning Besmele in the line art of Islam named “Hatt”. The calligraphers have almost
contested with each other for the sake of penning aesthetic patterns of Besmele. Some methods have been used
in creating calligraphies like stacking, "müselsel"/adjoining writing, reflecting line's appear/making "müsenna",
justifying line side to side, highlighting letters "elif" and "lam". We can see in Besmele’s techniques such as
fluffing-carving, writing very thin/"gubarî", filografi, calligraphy-picture and “ebru/marbling”-picture
combinations.