Hayat karşısında şair: Cemal Süreya şiirinde gerçeklik algısı

Abstract

Gerçeklik, Cemal Süreya’da özgün ve alternatif bir şiir dünyası üretebilmek için temel hareket noktasıdır. Bu çerçevede Süreya, şiiri bir taklit sanatı olarak değil, dünyayı dönüştürmenin araçlarından biri olarak görür. Şiirde amaçlanan yeni ve özgün gerçekliğin üretimi için başvurulan temel strateji, dilin yabancılaştırılmasıdır. Onun şiirde kurmak istediği yeni ve özgün evrenin yapı taşları sözcüklerdir. Şiirde yeni bir gerçeklik üretebilmenin başlıca yolu, sözcüklerin günlük dildeki yerleşmiş, donmuş anlamlarının, kullanım imkânlarının dışında yeni bir bakışla değerlendirilmesidir. Süreya’nın teorik olarak işaret ettiği bu özgün ve farklı gerçeklik anlayışı, ilk şiirlerinden itibaren pratikte de karşılık bulur. Bu alımlama tarzı, şiirlerde bazen burjuva ahlakı, kadın ve cinsellik kavramları ekseninde toplumsal normlara yönelik ironik bir eleştiri olarak bazen de Anadolu insanının çaresizliği ve sefaletiyle belirir. Bu çalışma, Cemal Süreya’nın gerçeklik kavramını alımlama tarzını poetik metinleri ve şiirleri bağlamında serimlemeyi amaçlamaktadır

Reality is the main starting point for Cemal Süreya to produce a unique and alternative world of poetry. In this context, he considers the poem to be one of the means of transforming the world, not as an imitation art. The basic strategy for the production of the new and original reality intended in poetry is the alienation of language. Words is the building blocks of the new and original universe that he wants to establish in poetry. The main way to produce a new reality in poetry is to evaluate the established, frozen meanings of words in daily language with a new perspective outside the possibilities of use. This original and different sense of reality, which theoretically points out, corresponds in practice from his first poems. This style of reception sometimes appears as an ironic criticism of social norms on the bourgeois morality, women and sexuality concepts and sometimes with the helplessness and misery of the Anatolian people. This study aims to reveal Cemal Süreya's way of receiving the concept of reality in the context of his poetic texts and poems.