Sizgen, İbrahim2023-01-242023-01-242023-01-01Sizgen, İ.(2023). İslâm aile hukuku açısından kasm hakkını düşüren haller.Batman Akademi Dergisi, 6 (2), ss. 163-183.2619-9114https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/2762080https://hdl.handle.net/20.500.12402/4378İslâm dini aynı anda birden fazla kadınla evlenilmesi olarak ifade edilen çok eşliliği (teaddüd-i zevcât), eşler arasında karşılıklı sevgi-saygının sağlanması, adaletin gözetilmesi ve nafakalarının (yiyecek, giyecek ve mesken gibi zaruri ihtiyaçlar) temin edilmesi gibi bir takım maddimanevi haklara riayet edilmesi koşuluyla dört ile sınırlandırarak meşru kılmıştır. Buna göre İslâm aile hukuku açısından çok eşliliğin, bireysel ve toplumsal bazı ihtiyaç ve zaruretler çerçevesinde karşılıklı rızaya dayalı olarak mubah kılınmış ahlâkî ve hukukî bir müessese olduğu söylenebilir. Ancak şâri‘, bahse konu müessesenin sağlıklı bir şekilde devam edebilmesi için kocaya, eşleri arasında adalete riayet etmek ve onların nafakasını temin edebilecek yeterli imkâna sahip olmak gibi önemli bazı sorumluluklar yüklemiştir. Söz konusu sorumluluklardan birisi kocanın gecelemede eşlerine ait olan gün sıralarını eşit şekilde bölmesi anlamına gelen kasmdır. İslâm, aile kurumunun sağlam temeller üzerinde sağlıklı bir biçimde yürümesi için kocaya yüklediği taksimin sübut bulabilmesi için eşlerin bazı davranışlardan uzak durmasını gerekli görmüştür. Aksi takdirde eşlerin kasm hakkı sâkıt olur. Bu bağlamda kasm hakkına ilişkin şer‘î nasları derinlemesine inceleyen müctehidler eşlerin nüşûz etmesi, yolculuğa çıkması, hapis tutulması, kaçırılması, irtidâd etmesi ve söz konusu haktan feragat etmesi gibi hallerde kasma konu olamayacağını ifade etmişlerdir. Bu çalışmada kasmın mahiyeti, hükmü, süresi ve rükünleri etraflıca incelendikten sonra kasm hakkını düşüren hallerin izahı amaçlanmıştır.The religion of Islam legitimizes polygamy (taaddud-i zavcat), which is expressed as the husband's marriage to more than one woman at the same time, by limiting it to four within the framework of some rights such as ensuring mutual love and respect between spouses, observing justice and providing their alimony. Accordingly, in terms of Islamic law, polygamy is a moral and legal institution that is permissible based on mutual consent within the framework of individual and social needs and necessities. However, the legislator has imposed some responsibilities on the husband, such as abiding by the justice between the spouses and having sufficient means to provide their alimony (necessary needs such as food, clothing and housing) so that the said institution can be implemented. One of the responsibilities in question is that the husband spends the night between the spouses with each of the husband's wives for equal periods of time. Allowing a man to marry more than one woman, Islam, which gives the husband the responsibility of spending the night between his wives, foresees that the woman should stay away from certain behaviors in order to maintain the right in question. Otherwise, the husband is not obliged to fulfill his right to spend the night between his wives. Mujtahids, who researched the legal texts about overnight stay, stated that the husband does not have to fulfill this right in cases such as the woman disrespecting her husband, going on a journey, getting divorced, apostatizing, and waiving the right to stay overnight. In this study, after examining the nature and legitimacy of the right to spend the night between spouses, the situations that destroy the right in question will be discussed.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessİslâm Aile HukukuTeaddüd-İ ZevcâtÇok EşlilikKasm/Taksim HakkıIslamic Family LawRight To Stay OvernightPolygamyTaaddud-i ZavcatArticle62163183