Baran, Hacı AlimYüksel, Alpaslan2024-08-132024-08-132023-09-25Yüksel, A. (2023). Bismil ovası (Diyarbakır) yeraltı sularının kirlenmeye karşı hassasiyetinin drastıc yöntemi kullanılarak belirlenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Batman.https://hdl.handle.net/20.500.12402/4636Canlılar için hayati önem arz eden doğal kaynaklardan biri tatlı su, tatlı suyun en önemli kaynağı da yeraltı sularıdır. Bu kadar öneme haiz olan yerlatı sularının bilinçli kullanımı ve kirlenmeye karşı korunması da oldukça önemlidir. Diyarbakır ili Bismil ilçesinin yeraltı sularının kirlenmeye karşı hassasiyetinin belirlendiği bu çalışmada; sondaj verileri coğrafi bilgi sistemleri ile değerlendirilmiş ve DRASTIC metodu kullanılarak yeraltı suyu hassasiyet haritası oluşturulmuştur. 7 parametre kullanılarak uygulanan bu yöntemde Devlet Su İşlerinden alınan, bölgede içme ve sulama amaçlı kullanım için açılmış olan 942 adet sondaj verisi ArcGis programı ile incelenmiştir. Her bir parametrenin yoğunluk haritası IDW interpolasyon yöntemi kullanılarak oluşturulmuştur. Haritaların anlamlılığını arıtmak ve topografya ile ilişkilendirmek için NASA’dan edinilen 27x27m çözünürlüğe sahip sayısal yükseklik modeli kullanılarak çalışma alanının kabartma haritası elde edilmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda oluşturulan hassasiyet haritasına göre alansal olarak havzanın %64’ünün düşük hassasiyet, % 18’inin orta hassasiyet ve %8’inin ise yüksek hassasiyete sahip olduğu belirlenmiştir. Yüksek hassasiyet gözlenen alanların yerleşim yerleri veya yakınlarında olması, yeraltı suyu tablasının yüzeye daha yakın olması, olası bir kirlenmede antropojenik etkinin ön planda olabileceğini göstermektedir. Antopojenik etkinin yanı sıra bu bölgelerde alüvyon zemin varlığı, eğimin düşük olması da hassasiyeti artıran parametreler olarak karşımıza çıkmaktadır.One of the natural resources of vital importance for living things is fresh water, and the most important source of fresh water is groundwater. The conscious use of groundwater, which is of such importance, and its protection against pollution are also very important. In this study, in which the sensitivity of the underground waters of Diyarbakır province Bismil district to pollution was determined; Drilling data were evaluated with geographic information systems and a groundwater sensitivity map was created using the DRASTIC method. In this method, which is applied using 7 parameters, 942 drilling data taken from the State Hydraulic Works and opened for drinking and irrigation purposes in the region were examined with the ArcGis program. The density map of each parameter was created using the IDW interpolation method. In order to refine the significance of the maps and associate them with the topography, a relief map of the study area was obtained by using the digital elevation model with 27x27m resolution obtained from NASA. According to the sensitivity map created as a result of the examinations, it was determined that 64% of the basin has low sensitivity, 18% has medium sensitivity and 8% has high sensitivity. The fact that the areas where high sensitivity is observed are located in or near settlements and the groundwater table is closer to the surface indicate that the anthropogenic effect may be at the forefront in a possible pollution. In addition to the anthropogenic effect, the presence of alluvial ground in these regions and the low slope are the parameters that increase the sensitivity.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessBismilCBSDRASTICKirlenmeYeraltı SuyuGISPollutionGround WaterMaster Thesis