Işık, MehmetÇaçan, Ömer2020-06-292020-06-292019-12-02Çaçan, Ö. (2020). Neoformalist yaklaşımla Metin Erksan sinemasında “beş hikâye”. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batman.https://hdl.handle.net/20.500.12402/2391Metin Erksan’ın yönetmenlik kariyerinin son dönemlerinde, Türk edebiyatından beş öyküyü sinemaya uyarladığı “Beş Hikâye” serisi filmleri; gösterildikleri dönem büyük tepki toplamış, alışılmadık biçimsel yapıları sebebiyle dönemin seyircisi tarafından anlaşılamamıştır. Bu çalışmanın amacı, Neoformalist yaklaşımla “Beş Hikaye” film serisinin biçimsel yapısını çözümlemek; bu filmlerin gösterildiği dönemde yarattıkları etki ve tepkilerin biçimsel yapılarıyla ilişkisini sorgulamak, ayrıca bu filmler ekseninde yönetmenin stili ile ilgili saptamalarda bulunmaktır. Nitel bir araştırma olarak tasarlanan bu çalışmanın ilk bölümünde, sanatta biçim, stil ve anlatı kavramları tanımlanarak Neoformalist yaklaşımın biçim tanımı somutlaştırılmaya çalışılmış; sinemada biçim olgusunun tarihsel uğrakları ve gelişimi irdelenmiştir. İkinci bölümde, Neoformalist yaklaşımın kuramsal çerçevesi bir bütünlük içinde bir araya getirilerek irdelenmiştir. Sinemada biçimin tarihsel dönüşümü sonucunda ortaya çıkan dört biçimsel tarz irdelendikten sonra, sinemada postmodernizm tartışılmıştır. Üçüncü bölümde, çalışmanın örneklemini oluşturan Metin Erksan’ın “Beş Hikaye” serisi (Müthiş Bir Tren, Sazlık, Bir İntihar, Hanende Melek, Geçmiş Zaman Elbiseleri) filmleri neoformalist yaklaşımla analiz edilerek biçimsel özellikleri belirlenmiş; bu filmlerin gösterildikleri dönem yarattıkları etkilerle biçimsel yapıları arasındaki ilişki sorgulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda seçilen filmlerin, o dönem Türk sinemasında örneklerine rastlanmayan çağdaş ve parametrik biçimsel tarzlara ilişkin özellikler taşıdıkları saptanmıştır. Dolayısıyla Türk sineması ekseninde şekillenen, dönemin seyirci şemasına uymadıkları; bu sebeple gerek seyirci gerekse eleştirmenlerin büyük çoğunluğu tarafından anlaşılamadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Gördükleri tepki ve eleştirilere karşın bu beş filmde, Metin Erksan’ın biçimsel araçları geniş bir yelpazede kullandığı, stili ile ortaya zengin ve istisnai ürünler çıkardığı belirlenmiştir.Directed by Metin Erksan in the late years of his career, the movie series of “Five Stories” which were consisting of five different stories in the Turkish Literature had been faced with a negative reaction in public, and were not been understood well by the audience because of their unusual structures. This study aims to analyse the “Five Stories” according to the neo-formalist approach; to question the reactions they had been faced and the relationship between these reactions and the structures of the movies; and to analyse Metin Erksan’s style in these movies. Formed as a qualitative research this study begins with the explanations of some notions such as artistic forms, styles and narratives to clarify the approach of neoformalism to form and structure of movies, and continues with analysis of historical evolution of form and structure of movies. The second chapter focuses on discussions about the neo-formalist approach to create its own theoretical framework. To be able to do it, four main styles of cinema (classical narration, art-cinema narration, historical-materialist narration, and parametric narration) which have been evolved in historical process have been analysed, and then, the post-modern cinema has been discussed. The last chapter, analyses the “Five Stories” of Metin Erksan which were named as “Müthiş Bir Tren”, “Sazlık”, “Bir İntihar”, “Hanende Melek”, and “Geçmiş Zaman Elbiseleri” according to the neo-formalist approach to understand their structural features, and the relationship between their structures and the reactions they had been faced in the period of their screening. According to this analysis, the chapter focuses on the unusual structure of the chosen movies, and adresses their contemporary and parametric forms which were very rare in Turkish cinema in that period. This means, since these movies were not in accordance with the usual style of Turkish cinema, they had got big reactions both from the audiences and critics who were approching to the movies in some certain scheme. However, despite having a lot of negative reactions and critics, this study argues that Metin Erksan has applied varieties of styles and forms in these five movies, thus, created a succesful style to make these rare and unique movies.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAttribution-ShareAlike 3.0 United StatesFilm BiçimiFilm EstetiğiFilm StiliMetin ErksanNeoformalizmNeoformalist YaklaşımSinemada AnlatıFilm StyleFilm FormNeoformalismNeoformalist ApproachFilm NarrationFilm AestheticsMaster Thesis