Cebe, RohatSümer, Ziya2024-08-142024-08-142023-08-18Sümer, Z. (2023). Diyarbakır yöre müziğinde cümbüş çalgısı ve icracılarının yeri ve önemi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Batman.https://hdl.handle.net/20.500.12402/4662Türkiye Cumhuriyet’ inde yeşermiş ve yine bu cumhuriyetle neredeyse yaşıt olan cümbüş çalgısı ele alınarak incelenmiştir. Diyarbakır yöresi özelinde ele alınan cümbüş çalgısı ve icracıları, yapılan araştırmalar ve röportajlar sonucunda bu tez çalışmasıyla beş bölümde açıklanmaya çalışılmıştır. Birinci bölümde Diyarbakır ilimizin tarihçesi, coğrafi konumu, sosyal ve ekonomik yapısı, kültür ve turizmine değinilmiştir. İkinci bölümde Diyarbakır velime geceleri, Elâzığ Harput yöresi kürsübaşı geceleri, Gaziantep yöresi barak köy odası, Şanlıurfa sıra geceleri, Diyarbakır yöresi müzik türleri ve Diyarbakır musikisinde kullanılan makamlar açıklanmış; üçüncü bölümde ise cumhuriyet döneminde müzik sanatının gelişimi ve Atatürk’ ün müziğe verdiği önemden söz edilmiştir. Dördüncü bölümde cümbüş çalgısının karakteristik özelliği, cümbüş icracılarıyla yapılan röportajlar, cümbüş çalgısının yapısı, cümbüş çalgısının akort prensibi, Zeynel Abidin ve cümbüş ile ilgili genel bilgilere yer verilmiş; beşinci bölümde ise çalgıların sınıflandırılması, vurmalı çalgılar, üflemeli çalgılar ve telli çalgılar başlıkları üzerinde durulmuştur. Bu topraklarda icat edilen cümbüş, Şanlı Urfalı Kazancı Bedih gibi üstatların vazgeçilmez sesi olmuştur. Bu üstatların elinde şenlenen cümbüş, girdiği her mecliste etrafına neşe saçan bir çalgı haline gelmiştir. Bu özelliğinden dolayı diğer enstrümanlar arasında daha ilgi çekici bir hal alarak parıldamıştır.The cümbüş instrument, which flourished in the Republic of Turkey and is almost as old as this republic, has been studied. As a result of the researches and interviews, the cümbüş instrument and its performers, which are discussed in the Diyarbakir region, have been tried to be explained in five parts with this thesis. In the first part, the history, geographical location, social and economic structure, culture and tourism of Diyarbakır are mentioned. In the second part, Diyarbakir velime nights, Elazig Harput region lectern nights, Gaziantep region barak village room, Sanliurfa sira nights, Diyarbakir music genres and maqams used in Diyarbakir music are explained; In the third part, the development of the art of music in the republican period and the importance Atatürk gave to music were mentioned. In the fourth chapter, the characteristic features of the cümbüş instrument, interviews with cümbüş performers, the structure of the cümbüş instrument, the tuning principle of the cümbüş instrument, Zeynel Abidin and general information about cümbüş are given; In the fifth chapter, classification of instruments, percussion instruments, wind instruments and string instruments are emphasized. The revel, which was invented in these lands, became the indispensable voice of masters such as Kazancı Bedih from Şanlı Urfa. Reveling in the hands of these masters, it has become an instrument that radiates joy in every assembly it enters. Due to this feature, it has become more interesting among other instruments and shines.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessCümbüşCümbüş İcracıları Diyarbakır MusikisiYöre MüziğiCümbüş PerformersDiyarbakir MusicLocal Music.Master Thesis