Aydın, MahmutYıldız, Muhammed Veysel2023-07-142023-07-142023-07-07Yıldız, M. V.(2023). Mevlana Müze Müdürlüğü / İhtisas Kütüphanesine ait bir el yazmasının konservasyonu. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Batman.https://hdl.handle.net/20.500.12402/4481Kültür varlıklarının korunması ve varlığını sürdürmesi için gerçekleştirilen konservasyon çalışmaları doğru bir metodolojiye dayanmalıdır. Farklı malzeme ve tekniklerle oluşturulan eserler içerisinde el yazması eserler, sanatsal ve tarihi öneminin yanı sıra önemli bir bilgi taşıyıcılık misyonu üstlenmektedir. Yazının icadından sonra taş, metal, kil, tekstil gibi farklı yazı zeminleri kullanılmıştır. En önemli yazı zemini olan kâğıdın icadı yazılı kültürün gelişmesini ve yüzyıllar boyunca aktarılmasını hızlandırmıştır. Geleneksel kâğıt yapımında kullanılan hammadelerin doğadan kolayca elde edilebilmesi, taşınmasının kolay olması, bir araya getirilebilir olması kâğıt kullanımını yaygınlaştıran etkenlerden sadece birkaçıdır. El yazması eserler organik kökenli malzemelerin bir araya getirilmesi ile oluşmaktadır. Bu nedenle diğer malzeme gruplarına oranla bozulma süreci daha hızlıdır. Genel olarak geriye dönüşümü pek mümkün olmayan bozulmalar fiziksel, kimyasal ve biyolojik değişimlere neden olarak eserin orijinal bütünlüğünü bozmaktadır. Bu bozulmaların boyutu ve ilerlemesi farklı ortam şartlarına göre değişebilmektedir. Eserin üretim teknolojisinin yanı sıra içinde bulunduğu çevresel koşulların (sıcaklık, nem, ışık gibi) da bozulmaların değerlendirilmesinde ele alınması gerekmektedir. Her ne kadar tahribatı geriye döndürmek mümkün olmasa da ilerlemesini durdurmak ve yeniden bozulmasına neden olacak koşulları ortadan kaldırmak mümkündür. Bu nedenle konservasyon metodunu belirlemeden önce detaylı bir belgeleme ve analiz çalışmasının yapılması gerekmektedir. Bu bağlamda tez çalışmasında yazının tarihsel gelişimi hakkında geniş bir literatür taraması yapılmıştır. Kil tabletler, papirüs, parşömen ve kâğıdın tarihçesi araştırılmıştır. Çalışmada kullanılan eserin belgelemesi detaylı olarak yapılmıştır. Xrf spektroskopisi, Raman spektroskopisi, Lif analizi, pH ölçüm değerleri, Kolorimetre, dijital mikroskop ile inceleme analizleri konservasyon çalışmalarına başlamadan önce incelenmiş olup sonuç ve değerlendirmeler tez çalışmasında sunulmuştur. Bu değerlendirmeler sonucunda yapılacak müdahaleler tespit edilerek aşamalı olarak aktarılmıştır.Conservation studies carried out for the protection and survival of cultural assets should be based on a correct methodology. Among the works created with different materials and techniques, manuscripts, besides their artistic and historical importance, undertake an important information carrier mission. After the invention of writing, different writing grounds such as stone, metal, clay, textile, etc. were used. The invention of paper, which is the most important writing ground, accelerated the development of written culture and its transmission for centuries. The fact that the raw materials used in traditional papermaking can be easily obtained from nature, are easy to transport, and can be combined are just a few of the factors that make the use of paper widespread. Manuscripts are composed of materials of organic origin. For this reason, the deterioration process is faster compared to other material groups. In general, irreversible deteriorations cause physical, chemical and biological changes, thus disrupting the original integrity of the work. The extent and progression of these deteriorations can vary according to different environmental conditions. In addition to the production technology of the work, the environmental conditions (such as temperature, humidity, light) should also be considered in the evaluation of deterioration. Although it is not possible to reverse the destruction, it is possible to stop its progress and eliminate the conditions that will cause it to deteriorate again. For this reason, a detailed documentation and analysis should be done before determining the conservation method. In this context, a wide literature review about the historical development of writing was made in the thesis study. The history of clay tablets, papyrus, parchment and paper was investigated. The work used in the study was documented in detail. Xrf spectroscopy, Raman spectroscopy, Fiber analysis, pH measurement values, colorimeter, digital microscope analysis analyzes were examined before starting the conservation studies, and the results and evaluations were presented in the thesis study. As a result of these evaluations, the interventions to be made were determined and transferred gradually.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessKâğıtKitapKonservasyonRestorasyonYazma EserPaperBookConservationRestorationManuscriptMevlana Müze Müdürlüğü / İhtisas Kütüphanesine ait bir el yazmasının konservasyonuConservation of a manuscript from Mevlana Museum Directorate / Specialization LibraryMaster Thesis