Gümüş, MuratKaya, Büşra2020-09-082020-09-0820202020Kaya, B. (2020). Unutulmaz turizm deneyiminin hikâye anlatıcılığına etkisi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batman.https://hdl.handle.net/20.500.12402/2447Hikaye anlatıcılığı, yüzyıllardır süregelen öneminin dışında son yıllarda yönetim-organizasyon, pazarlama, iletişim gibi iş dünyasının önemsediği alanlarda popüler olmaya başlamıştır. İnsanlığın temelinde yatan bu kavram, günümüzde çok daha farklı amaçlar ile kullanılmaktadır. Bu nedenle, iş dünyası tarafından benimsenen bu kavramın akademik açıdan da önemi artmıştır. Literatürde gittikçe popüler bir duruma gelmiş olan hikaye anlatıcılığı, turizm özelinde de araştırmalara konu olmaktadır. Unutulmaz turizm deneyimi ise, son yıllarda değişen turist algıları ve beklentileri sonucu ortaya çıkan deneyimlerdir. Turist için, unutulmaz turizm deneyimi duygusal ve zihinsel olarak uç noktaya ulaşmaktır. Hikaye anlatıcılığı sürecinde, başlangıç ve son arasında anlatıma değer bir zirve noktası bulunmalıdır. Bu düşünce temelinde, turistlerin hikaye anlatıcılığı sürecinde, unutulmaz turizm deneyimlerinin anlatıma değer bir zirve nokta olup olmadığı sınamak amaçlanmıştır. Bu araştırmanın çalışma evrenini, Türkiye’de yaşayan ve paket tur programlarına katılım sağlamış yerli turistler oluşturmaktadır. Katılımcılardan, toplamda 250 adet geçerli anket elde edilmiştir. Elde edilen bu veriler; faktör analizi (AFA ve DFA), güvenirlik, regresyon ve aracılık etkisi analizleri yapılarak değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, anlatıya ulaşımın hikaye anlatıcılığı üzerindeki etkisinde, unutulmaz turizm deneyiminin aracı etki gösterdiği görülmüştür.Apart from its importance that has been ongoing for centuries, in recent years, storytelling has become popular in fields that are important to the business world such as management-organization, marketing, and communication. This concept, which is the basis of humankind, is used for many different purposes today. Therefore, this concept adopted by the business world has increased its importance academically. Storytelling, which has become increasingly popular in the literature, is the subject of research in tourism as well. The memorable tourism experience is the result of changing tourist perceptions, and expectations in recent years. It was seen that; many researchers in the literature handled the memorable tourism experience concept. The memorable tourism experience means reaching to summit emotionally and mentally for tourists. In the storytelling process, there must be a summit worth telling between the beginning and the end. Based on this idea, the aim of the research is whether memorable tourism experiences are a summit to worth telling or not in the tourist's storytelling process. The universe of the thesis is the domestic tourists in Turkey who have joined a package tour program. A total of 250 valid questionnaires were obtained from the respondents. The obtained data were analyzed by conducting factor analysis (EFA and CFA), reliability, regression, and mediating effect analyses. The results show that memorable tourism experience has a mediating effect on the effect of narrative transportation on storytelling.İÇİNDEKİLER ÖZET i ABSTRACT ii ÖNSÖZ iii İÇİNDEKİLER iv ŞEKİLLER VE ÇİZELGELER LİSTESİ vii KISALTMALAR ix EKLER x GİRİŞ 1 BÖLÜM I KAVRAMSAL ÇERÇEVE 1.1.Hikâye Tanımı 3 1.1.1.Hikâyelerin Tarihsel Süreci 5 1.1.2.Hikâye Unsurları 6 1.1.3.Hikâye Türleri 6 1.2.Anlatıcı 7 1.2.1.Anlatıcı Türleri 8 1.2.2.Örgüt Anlatıcıları 9 1.2.3. Turizm Hikâyelerinde Anlatıcılar 10 1.3. Hikâye Anlatımında Kullanılan Araçlar 12 1.3.1. Efsaneler 13 1.3.2. Mitler 14 1.3.3.Masallar 14 1.3.4.Destanlar 15 1.3.5.Törenler ve ritüeller 15 1.3.6.Kurum vizyonları 15 1.3.7.Dedikodu ve söylentiler 15 1.3.8.Dizi ve filmler 16 1.3.9.Anılar ve sosyal ağ içerikleri (yazılar, fotoğraf ve videolar) 16 1.4. Hikâye Anlatıcılığının Kullanıldığı Alanlar 17 1.4.1. Pazarlama alanında kullanımı 17 1.4.2. Yönetim organizasyon alanında kullanımı 19 1.4.3.Turizm alanında kullanımı 22 1.5.Deneyim, Turist Deneyimi ve Unutulmaz Turizm Deneyimi Kavramları 24 iv 1.5.1.Deneyim Türleri 27 1.5.1.1.Duyusal deneyim 28 1.5.1.2.Duygusal deneyim 29 1.5.1.3.Düşünsel deneyim 29 1.5.1.4.Davranışsal (Fiziksel) deneyim 30 1.5.1.5.İlişkisel deneyim 30 1.5.2. Turist Deneyimi Kavramı 30 1.5.2 1.Turist Deneyimi Özellikleri ve Boyutları 33 1.5.3.Turist Deneyimi Türleri 33 1.5.3.1. Optimal deneyimler 33 1.5.3.2.Tatmin edici deneyimler 34 1.5.3.3.Kaliteli deneyimler 34 1.5.3.4.Olağanüstü deneyimler 35 1.5.3. Unutulmaz Turizm Deneyimi 36 1.6. Deneyimsel Pazarlama Yaklaşımı 38 1.7.Turizm Sektöründe Deneyim Sağlayıcıları 40 BÖLÜM II İLGİLİ ALANYAZIN 2.1.Temel Değişkenlerin Boyutları ve Kuramsal Yaklaşımlar 42 2.1.1.Hikâye anlatıcılığına dair kuramsal temeller 42 2.1.1.1.Anlatıbilim (Naratoloji) Teorisi 42 2.1.1.2. Anlatıya Ulaşım Teorisi 43 2.1.2. Unutulmaz Turizm Deneyimi Boyutları 43 2.1.2.1.Hazcılık (Hedonizm) 44 2.1.2.2.Canlanma 45 2.1.2.3.Sosyal Etkileşim (Yerel Kültür) 45 2.1.2.5.Anlamlılık 46 2.1.2.6.Bilgi 46 2.1.2.7.Yenilik 46 2.1.3. Anlatıya ulaşım ölçeğinin alt boyutları 47 2.1.3.1.Bilişsel faktörler 47 2.1.3.2. Duygusal faktörler 48 2.1.3.3.Özümseme faktörleri 48 2.2. Değikenler Arası İlişkiler 48 v BÖLÜM III UNUTULMAZ TURİZM DENEYİMİNİN HİKÂYE ANLATICILIĞINA ETKİSİ 3.1. Araştırma Problemi 51 3.2. Araştırmanın Amacı 52 3.3. Araştırmanın Önemi 52 3.4. Araştırmanın Varsayımları 53 3.5. Araştırmanın Sınırlılıkları 53 3.6. Araştırmanın Yöntemi 54 3.7. Araştırmanın Hipotezleri 54 3.8. Araştırmanın Modeli 57 3.9. Araştırmanın Evreni ve Örneklem 57 3.10. Veri Toplama Araçları ve Teknikleri 58 3.10.1. Unutulmaz Turizm Deneyimi Ölçeği 58 3.10.2. Anlatıya Ulaşım Ölçeği 59 3.10.3. Hikâye Anlatıcılığı Ölçeği 59 3.11. Veri Analizi 59 3.11.1. Geçerlilik ve güvenilirlik analizleri 60 3.11.1.1. Unutulmaz turizm deneyimi ölçeğine ilişkin bulgular 60 3.11.1.2.Anlatıya ulaşım ölçeğine ilişkin bulgular 62 3.11.1.3.Hikaye anlatıcılığı ölçeğine ilişkin bulgular 65 3.12. Bulgular ve Yorumlamalar 67 3.12.1.Tanımlayıcı Bulgular 67 3.12.1.1. Unutulmaz turizm deneyimine ilişkin bulgular 67 3.12.1.3. Hikaye anlatıcılığı ölçeğine ilişkin bulgular 72 3.12.2. Demografik Bulgular 74 3.12.3. Regresyon ve Aracılık Etkisi Analizlerinin Bulguları 75 SONUÇ 82 ÖNERİLER 85 Araştırmacılara Öneriler 85 Sektörel Öneriler 85 KAYNAKLAR 87trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAttribution-ShareAlike 3.0 United StatesAnlatıya UlaşımHikaye AnlatıcılığıTuristUnutulmaz Turizm DeneyimiMemorable Tourism ExperiencesNarrative TransportationStorytellingTouristMaster Thesis