Ekinci, SerdarKaçtı, Veysi2021-03-032021-03-032021-01-04Kaçtı, V. (2021). Henry gaz çözünürlük optimizasyonu ve farklı sistemlerdeki kontrolör tasarımına uygulanması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Batman.https://hdl.handle.net/20.500.12402/2629PID kontrol sistemi günümüz endüstrisinde ve sanayilerde sıkça kullanılan bir kontrol yöntemi olarak tercih edilmektedir. Piyasada kolaylıkla tedarik edilip hemen hemen her kontrol sistematiğine uygulanabilen bir sistemdir. Bundan dolayı oransal-integral-türevsel (PID) kontrol sistemini daha da geliştirip farklı algoritmalar ve optimizasyon yöntemleri araştırılıp kullanılmaya başlanmıştır. Sezgisel-üstü algoritmaların en iyi yanları işlem yükünün az olması ve kolay uygulanabilir olmasıdır. Sezgisel üstü algoritmaların farklı bir kullanım alanı da PID kontrolörlerdir. PID kontrolörler ile birlikte sezgisel-üstü algoritmalar kullanıldığında çok daha iyi sonuçlar alınabilmektedir. Bu tezimizde kontrolör olarak PID ve FOPID kontrolörler kullanılmıştır. Üç farklı yapıdaki sistemler için bu kontrolörler ile birlikte sezgisel-üstü algoritmalar ayrı ayrı uygulanmıştır. Bu üç sistemimizden birincisi aircraft pitch sistemi, ikincisi de otomatik gerilim regülatörü (AVR) ve üçüncü sistem ise DC motor hız kontrol sistemidir. Sezgisel-üstü optimizasyon tekniği olan güncel ve etkili HGSO algoritması, bu üç sistemlerdeki kontrolör tasarımına başarılı bir şekilde uygulandı. Ayrıca HGSO algoritma sonuçları, literatürdeki diğer çalışmalar ile karşılaştırıldı ve daha üstün sonuçlar elde edildi.The PID control system is preferred as a control method that is frequently used in today's industry and industries. It is a system that can be easily supplied in the market and can be applied to almost any control systematic. Therefore, the proportional-integral-derivative (PID) control system has been further developed and different algorithms and optimization methods have been researched and used. The best things about meta-heuristic algorithms are low processing load and easy implementation. Another area of use of meta-heuristic algorithms is PID controllers. Much better results can be obtained when using metaheuristic algorithms with PID controllers. In this thesis, PID and FOPID controllers are used as controllers. For systems of three different structures, these controllers and meta-heuristic algorithms have been applied separately. The first of these three systems is the aircraft pitch system, the second is the automatic voltags regulator (AVR) and the third is the DC motor speed control system. The current and effective HGSO algorithm, which is a meta-heuristic optimization technique, has been successfully applied to the controller design in these three systems. In addition, HGSO algorithm results were compared with other studies in the literature and superior results were obtained.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAttribution-ShareAlike 3.0 United StatesHGSO / OBL-HGSO AlgoritmasıSezgisel-üstü AlgoritmalarAircraft Pitch Kontrol SistemiAVR SistemiDC Motor SistemiPID / FOPID KontrolörHGSO / OBL-HGSO AlgorithmsMeta-heuristic AlgorithmsAircraft Pitch Control SystemAVR SystemDC Motor SystemPID / FOPID ControllerMaster Thesis