Levent, AbdulkadirDoğan, Mehmet Salih2024-10-222024-10-222024-08-01Doğan, M. S. (2024). Midyat telkari takılarının x-ışınları floresans spektrometresi ile karakterizasyonu. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Batman.https://hdl.handle.net/20.500.12402/4813Bu tez, Mardin ilinin Midyat ilçesinde uzun yıllardır geleneksel olarak üretilen telkari takılarının kimyasal bileşimlerini ve üretim tekniklerini kapsamlı bir şekilde analiz etmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın temel hedefi, Midyat'ta üretilen telkari takılarının bileşiminde yer alan elementleri tespit ederek, bu sanatın tarihsel gelişimi ve günümüzdeki durumunu ortaya koymaktır. Bu bağlamda, çalışmada telkari takılarının elementel bileşimlerini belirlemek amacıyla X-Işınları Floresans Spektrometresi (XRF) kullanılmıştır. XRF yöntemi, telkari takılarının içeriğindeki gümüş, bakır, silisyum gibi ana elementlerin yanı sıra iz elementlerin de tespit edilmesini sağlamıştır. Analizler, Midyat'taki bir telkari atölyesinde yapılmış ve bu kapsamda 50 farklı telkari ürünü incelenmiştir. Her bir ürün için yaklaşık 35 saniyelik analiz periyotları belirlenmiş olup, sonuçlar yüksek hassasiyetle kaydedilmiştir. Elde edilen veriler, Midyat telkarisinin %85,1 oranında gümüş, %10,32 oranında bakır ve %1,52 oranında silisyum içerdiğini ortaya koymuştur. Ayrıca, analizlerde bakır ve gümüş elementleri arasında negatif yönlü güçlü bir korelasyon olduğu belirlenmiştir. Bu bulgular, telkari takılarının üretiminde kullanılan malzemelerin saflığı ve bu sanatın tarihsel süreç içerisindeki evrimi hakkında önemli ipuçları sunmaktadır. Sonuç olarak, bu çalışma, Midyat telkari sanatının korunması, geliştirilmesi ve gelecek nesillere aktarılması açısından büyük bir öneme sahiptir. Ayrıca, bu araştırma, gelecekte yapılacak olan benzer çalışmalar için bir referans noktası oluşturmaktadır.This thesis aims to comprehensively analyze the chemical composition and production techniques of traditional filigree jewelry, which has been crafted for many years in the Midyat district of Mardin province. The primary objective of the study is to identify the elements present in the filigree jewelry produced in Midyat and to reveal the historical development and current status of this art form. In this context, X-Ray Fluorescence Spectrometry (XRF) was utilized to determine the elemental composition of the filigree jewelry. The XRF method enabled the detection of major elements such as silver, copper, and silicon, as well as trace elements within the jewelry. The analyses were conducted in a filigree workshop in Midyat, examining 50 different filigree products. For each product, approximately 35-second analysis periods were established, and the results were recorded with high precision. The data revealed that Midyat filigree consists of 85.1% silver, 10.3% copper, and 1.5% silicon. Additionally, a strong negative correlation between copper and silver elements was identified. These findings provide significant insights into the purity of the materials used in the production of filigree jewelry and the evolution of this art over time. In conclusion, this study holds great importance for the preservation, development, and transmission of the Midyat filigree art to future generations. Furthermore, this research serves as a reference point for future studies in this field.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessGümüşMidyatX Işınları Floresans SpektrometresiTelkariSilverX-Ray Fluorescence SpectroscopyFiligreeMidyat telkari takılarının x-ışınları floresans spektrometresi ile karakterizasyonuCharacterization of Midyat filigree jewelry using x-ray fluorescence spectroscopyMaster Thesis