Özteke, Fahri2021-10-052021-10-052019-04-22Özteke, F. (2019). Türk yükseköğretiminin rasyonalist evrimi ve Darü’l-Fünun’da görev yapmış yabancı uyruklu bilginler. Dicie Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), ss.231-251.1308-6219https://hdl.handle.net/20.500.12402/3666En eski tarihlerden bu yana her topluluk bir eğitim sistemine sahiptir. Uygarlığın gelişimiyle eş güdümlü olarak eğitim sistemlerinin kapsamı da genişledi. Çoklu bir bütün olan eğitim sistemlerinde önemli yer tutan öğelerden biri de yetişkinlerin edinim kazanmasını sağlamaktır. Batı dünyası önce klasik lise ardından üniversite tesis ederek bu konuda yol aldı. Osmanlılar ise bir takım girişimlerden sonra Darü’l-fünun’u kurarak ileri yaştaki insanlarını eğitmeye çalıştı. Yaklaşık 70 yıllık tarihiyle Darü’l-fünun Türk yükseköğretiminin nasıl özgürleşmeye çalıştığını, hangi baskılara karşı direnç gösterdiğini ve ülke meseleleri karşısında ne tür bir refleks verdiğini anlamamız açısından büyük öneme sahiptir. Okulun son 18 yılında görev yapan yabancı uyruklu bilginler ise gerek Osmanlı gerekse Cumhuriyet dönemlerinde yükseköğretimin yeni bir yapılanma içine girmesine rehberlik etti. Cumhuriyet’le beraber Darü’l-fünun’un yolu da devrimlerle kesişti. Bu süreçte yabancı uyruklu bilginler okulun devrimlere entegre olması için yoğun çaba harcadı. Darü’l-fünun gençliğinin fikirsel dinamizm kazanmasında, ülkenin kültürel, tarihi ve coğrafi zenginliklerini kavramasında yabancı uyruklu bilginler önemli rol oynadı. Bu bilginler araştırmalarıyla tarım, hayvancılık ve sanayinin gelişmesine katkıda bulunarak Atatürk’ün milli ekonomi ülküsüne destek verdi. Türk yükseköğretiminin şekillenmesinde ayrı bir yeri olan bu şahısların bir bölümü1933 reformundan sonra da ülkemiz üniversitelerinin gelişimi için uğraştıSince the earliest dates, every community has a system of education. With the development of civilization, the scope of education systems has expanded. One of the most important elements in the education system that is a multiple whole is to enable adults to gain acquisition. Western world before the classical high school then the university took the lead in this regard. After a number of attempts, the Ottomans founded science place and tried to educate older people. With its nearly 70 years of history, science place has a great importance in terms of understanding how Turkish higher education tries to be emancipated, which pressures it resists, and what kind of reflexes it provides against country issues. Foreign national scholars who served in the last 18 years of the school guided a new restructuring of higher education in both Ottoman and Republican periods. Together with the Republic, science place’s way crossed with revolutions. In this process, foreign national scholars have made great efforts to integrate the school into the revolutions. Foreign national scholars played an important role science place’s youths intellectual dynamism gained, understand the cultural, historical and geographical richness of the country. These scholars contributed to the development of agriculture, animal husbandry and industry through their research and supported Atatürk's national economy. Some of these people who have a special place in shaping the Turkish higher education have worked for the development of our universities after the reform of 1933.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAttribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United StatesEğitimOsmanlılarAtatürkKültürAvrupaEducationOttomansCultureEuropeTürk yükseköğretiminin rasyonalist evrimi ve Darü’l-Fünun’da görev yapmış yabancı uyruklu bilginlerThe rationalıst evoluation of the Turkish higher education and the foreign national scholars who have been at science placeArticle22231251N/A