Alpaslan, NurayŞuvak, Emrullah2020-07-142020-07-142019-11-222019-11-22Şuvak, E. (2019). Sismik yöntemler ile zemin problemlerinin araştırılması, Batman ili örnekleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Batman.https://hdl.handle.net/20.500.12402/2426Bu tez çalışması Batman Üniversitesi BAP (Bilimsel Araştırma Projeleri) Koordinasyon birimi tarafından, BTÜBAP-2016-Yüksek Lisans-16 no'lu proje ile desteklenmiştir.Bu tez çalışmasında, Batman ili kent merkezindeki yeraltı yapısı ve kent genelindeki zemin problemlerinin ortaya çıkarılması amacıyla, sismik yöntemler kullanılarak ölçümler alınmış elde edilen sismik modeller ve kesitler değerlendirilmiştir. Kent merkezinin zemin durumu ve zemindeki zayıf dayanımları oluşturan fay, çökme, karstik boşluklar ve gevşek birimler ile ilgili yeni bilgilerin edinilmesi amaçlanmıştır. Çalışmada geoteknik problemlerin çözümünde önemli bir yeri olan ve mühendislik amaçlı zemin etütlerinde yaygın olarak kullanılan sismik kırılma ve yüzey dalgası analizi yapay kaynak (MASW) yöntemleri ile aletsel ölçümler alınarak, yeraltının yapısı, fiziksel özellikleri ve jeolojik problemleri araştırılmıştır. Sismik kırılma ve yüzey dalgası analizi yapay kaynak (MASW) yöntemleri ile yatay ve düşey yönde her bir katman için sismik hızlar ve gerçek tabaka kalınlıkları tespit edilerek değerlendirilip yorumlanmıştır. İnceleme alanında zemin özelliklerinin anlaşılması ve tabakalarının sınırlarının belirlenmesi için sismik yöntemler kullanılarak sismik kırılma, sismik yansıma ve Multi Channel Analysis of Surface Waves (MASW) çalışmaları yapılmıştır.In this thesis study, calculations were made by using seismic methods and obtained seismic models and sections were evaluated in order to reveal the underground structure of Batman province city center and the surface problems in the city. It was aimed to learn new information on the surface condition of the city center and fault, collapse, carstic spaces and loose units that form the weak resistances of the surface. In this study, underground structure and its physical properties were evaluated together with geological problems by making instrumental measurements with seismic refraction and multi-channel analysis of surface waves (MASW) methods which play an important role in solving geotechnical problems as well as widely used in the surface studies for engineering purposes. Seismic velocity and actual thickness of the layers were horizontally and vertically determined with seismic refraction and multi-channel analysis of surface waves (MASW) methods. Seismic refraction, seismic reflection and Multi-Channel Analysis of Surface Waves (MASW) studies were carried out with seismic methods in order to learn more about the surface properties and layer limits of the survey site.İÇİNDEKİLER ÖZET iv ABSTRACT v ÖNSÖZ vi İÇİNDEKİLER vii SİMGELER ve KISALTMALAR ix 1. GİRİŞ 1 1.1.Amaç ve Kapsam 2. KAYNAK ARAŞTIRMASI 3 3. MATERYAL ve METOT 4 3.1. Sismik Yöntemler 5 3.2. Sismik Kırılma Yöntemi 6 3.3. Sismik Yöntemden Elde Edilen Elastik Parametreler 7 3.3.1.Elastisite (Young) Modülü 7 3.3.2. Poisson Oranı 8 3.3.3. Kayma (Rijidite) Modülü 9 3.3.4. Bulk (Sıkışmazlık) Modülü 9 3.4. Sismik Yansıma Yöntemi 10 3.4.1. Sismik Dalgalar 11 3.4.2. Snell Yasası 15 3.4.3. Sismik Yansıma Verilerinin Değerlendirilmesi 16 3.4.3.1. Ara Yüzeyde Enerji Dağılımı 17 3.4.4. Sismik Kesitlerdeki Düzeltmeler 19 3.4.4.1. Dinamik düzeltme (NMO) 19 3.4.4.2. Statik Düzeltme 19 3.4.4.3. CDP 20 3.4.4.4. Fold (Katlama) 21 3.4.4.5. Fresnel Zonu 22 3.4.5. Hız Analizi 23 3.4.5.1. Ara Hız 24 3.4.5.2.Ortalama Hız 25 3.4.5.3. Normal Zaman Kayması (NMO Hızı) 25 3.4.5.4. RMS Hızı (Root Mean Square Velocity) 26 3.4.5.5. Sismik Göç İşlemi (Migrasyon) 26 3.4.6. MASW (Çok Kanallı Yüzey Dalgası Analizi) Yöntemi 27 4. TARTIŞMA ve BULGULAR 30 4.1. İnceleme Alanının Jeolojisi ve Tektonik Gelişimi 30 4.1.1. Hoya Formasyonu (Midyat Kireçtaşı) 32 4.1.2. Germik Formasyonu 33 4.1.3. Şelmo Formasyonu 33 4.2. Esentepe ve Gültepe Bölgesinde Yapılan Jeolojik ve Jeofizik Çalışmalar 33 4.2.1. Arazi Araştırmaları ve Jeoteknik Amaçlı Sondajlar 34 4.2.2. Laboratuvar Çalışmaları ve Analizler 36 4.2.3. İnceleme Alanında Yapılan Sismik Yöntem Çalışmaları 37 4.3.1. Dispersiyon Eğrisine Ters Çözüm Uygulanarak S-Dalga Hızının ve Yeraltı Yapısının Belirlenmesi 58 4.3.2. İki Boyutlu -MASW Çok Kanallı Yüzey Dalgası Analizi (MASW).. 59 4.4. Bahçelievler Mahallesi Bölgesinde Elde Edilen Verilerin Değerlendirilmesi 62 4.4.1. Dispersiyon Eğrisine Ters Çözüm Uygulanarak S-Dalga Hızının ve Yeraltı Yapısının Belirlenmesi 67 4.4.2. İki Boyutlu Çok Kanallı Yüzey Dalgası Analizi (MASW) 68 4.4.3. İnceleme Alanında Yapılan Sıvılaşma Analizi 70 5. SONUÇLAR 74 5.1. Öneriler 76 KAYNAKLAR 78 EK-1 JEOTEKNİK LOGLAR 84 EK-2 LABORATUVAR DENEY SONUÇLARI 87 EK-3 JEOFİZİK (SİSMİK ÇALIŞMA) 87 ÖZGEÇMİŞ 103trinfo:eu-repo/semantics/openAccessAttribution-ShareAlike 3.0 United StatesBatmanFayMulti Channel Analysis of Surface Waves (MASW)Sismik YansımaZeminFaultSeismic ReflectionSoilMaster Thesis