Korkmaz, Ferhat2021-09-162021-09-162020-12-28Korkmaz, F. (2020). Ahmed Reşid’in Nazariyat-ı Edebiye’sinde edebi estetik. Hikmet Akademik Edebiyat Dergisi, (Prof. Dr. M. Orhan Okay Özel Sayısı), ss.400-417. DOI: https://doi.org/10.28981/hikmet.8301602458-8636https://doi.org/10.28981/hikmet.830160https://hdl.handle.net/20.500.12402/3329Nazariyât-ı Edebiye, Ahmed Reşid tarafından II. Meşrutiyet yıllarında edebiyat teorisi alanında yayımlanan ve iki ciltten oluşan önemli bir eserdir. Ahmed Cevdet Paşa ve Recâîzâde Mahmud Ekrem’in hocalık yaptıkları okullarda verdikleri derslere ait notları belâgat eseri olarak yayımlama geleneğini Ahmed Reşid de sürdürür. Yazar, Nazariyât-ı Edebiye’yi Galatasaray Sultanisi’nde edebiyat öğretmenliği yaptığı sırada ve hocası Recâîzâde Mahmud Ekrem’den etkilenerek bir ders kitabı olarak kaleme almıştır. Eserin planı itibariyle Talim-i Edebiyat’ın örnek alındığı Nazariyât-ı Edebiye’de belâgat ilminin beyân, me‘ânî ve bedî‘ ana konuları, içerik olarak yenileştirilmek suretiyle sosyolojik eleştiri bağlamında ele alınmaktadır. Bu bağlamda sosyolojik, fizyolojik ve antropolojik yöntemleri, pozitivist bir bakış açısıyla edebiyat eleştirisine uygulayan Hyppolyte Taine ve Eugene Véron’un benimsediği anlayışlardan hareket eden Ahmed Reşid, eserin “Bedî” bölümünde ağırlıklı olarak şiir estetiği üzerine değerlendirmeler yapmaktadır. Çalışmamızda Nazariyât-ı Edebiye’nin “Bedî” bölümünde ele alınan edebî estetik ve eleştiri kavramları üzerinde durulmaktadırNazariyât-ı Edebiye is an important two-volume work published by Ahmed Reşid in the field of literary theory during the Ottoman Empire’s II. Constitutional Monarchy Era (1908). Ahmed Reşid also continues the tradition of publishing the notes on the lectures of Ahmet Cevdet Pasha and Recâîzâde Mahmud Ekrem at their schools as rhetoric works. The author wrote Nazariyât-ı Edebiye as a textbook while he was teaching literature at Galatasaray High School and influenced by his teacher Recâîzâde Mahmud Ekrem. In Nazariyât-ı Edebiye, where Talim-i Edebiyat is taken as an example in terms of the plan of the work, the main subjects of the science of old rhetoric, namely, “narration (beyân)”, “meaning (me‘ânî)” and “aesthetics (bedî‘)” are renewed in terms of content and discussed in line with sociological criticism. In this context, Ahmed Reşid who applies sociological, physiologic and anthropological methods to literary criticism with a positivist perspective like Hyppolyte Taine and Eugene Véron makes evaluations mainly on poetry aesthetics in the “Bedî” part of the work. In our study, the concepts of literary aesthetics and criticism, which are discussed in the “Bedî” section of Nazariyât-ı Edebiye, are handledtrinfo:eu-repo/semantics/openAccessAttribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United StatesAhmed ReşidNazariyât-ı EdebiyeEstetikEleştiriAestheticsCriticismArticleProf. Dr. M. Orhan Okay Özel Sayısı400417