Kozbe, GülrizÖzkan, Kazım2022-10-102022-10-102022-09-26Özkan, K. (2022). Urartu Krallığı’nda su kullanımı ve sulama sistemleri.(Yayınlanmamış Doktora Tezi). Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Batman.https://hdl.handle.net/20.500.12402/4308MÖ 9. yüzyılın başlarında Urartu Krallığı, maden kaynaklarını başarılı bir şekilde kullanmayı başararak, mimari faaliyetler göstermişlerdir. Bu mimari faaliyetlerden biri de yaşamsal öneme sahip olan sulama sistemleridir. Urartular, her geçen gün artan nüfus ile birlikte baş gösteren beslenme sorununu çözmek için dağlık ve engebeli coğrafyasında kurak bölgelere su tedarik etmek için çözüm yolları aramışlardır. Bunun için kilometrelerce uzunlukta sulama kanalları inşa etmekle birlikte dağ eteklerine, doğal çöküntü alanlarının önlerini kapatarak suyun toplanmasını ve su sorununun olduğu dönemlerde, su sorunu yaşayan bölgelere su taşınmasını sağlayarak, söz konusu bölgelerde tarımsal faaliyetlerin oluşmasını sağlamışlardır. Sahip oldukları mühendislik becerileri sayesinde topografyayı iyi okuyan Urartular, inşa ettikleri su sistemlerinin nereye inşa edileceğini, nereye hizmet edeceği ve hizmet edeceği bölgeye ulaşmak için geçeceği güzergâhları en iyi şekilde araştırmışlardır. Yerleşim içinde drenaj sistemi, sarnıç ve su kuyuları inşa eden Urartular, yerleşim dışında da drenaj sistemine özen göstermiş ve bunun yanı sıra sulama kanalları, göletler, barajlar ve çeşmeler inşa etmişlerdir. Göstermiş oldukları kapsamlı planlama ile sulama sistemlerinin inşası, inşa sonrası kontrolleri, temizlik ve bakım çalışmaları ve koruması planlama çerçevesinde yürütülmüştür. İnşa ettikleri sulama faaliyetleri dışında suyun gücünden de yararlanan Urartular, günlük ihtiyaçlardan ve tarımsal faaliyetlerden hayvancılığa, ulaşım ve taşımacılık faaliyetlerine, ritüel amaçlı kullanımına dek çok çeşitli alanlarda sudan yararlanmışlardırAt the beginning of the 9th century BC, the Urartian Kingdom, which had rich mineral resources, were also in a successful position in construction activities due to their mining and engineering skills. One of these construction activities is irrigation systems, which are of vital importance. The Urartians sought solutions to supply water to arid regions in their mountainous and rugged geography in order to solve the nutritional problem that arises with the increasing population. For this purpose, they built irrigation channels for kilometres long, and they provided the formation of agricultural activities in the mountain foothills by closing the natural depressions to collect water and to carry it to the regions with lack of water. The Urartians observing the topography well, researched for the best locations where water systems would be established, to which regions the system would serve and the routes it would pass to reach the intented regions that the system will serve. The Urartians have been built drainage systems, cisterns and wells inside the settlements while having drainage systems as well as irrigation canals, ponds, dams and fountains outside of their settlements. With the comprehensive planning they have shown, the construction of irrigation systems, post-construction controling, cleaning, maintenance and protection works were carried out within the frame of planning. Utilizing the power of water apart from the irrigation activities, the Urartians benefitted from water in a wide variety of usages ranging from daily needs, agricultural activities, animal husbandry and transportation to ritual use.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessBarajDrenajGöletKanalSarnıçSu KuyusuSulamaUrartu KrallığıDamDrainagePondWater CanalCisternWellIrrigationUrartian KingdomDoctoral Thesis