Seramik arkeometrisinde TG-DTA termal analiz uygulamaları

Küçük Resim Yok

Tarih

2014-09

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Eskişehir Tepebaşı Belediyesi

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States

Özet

Arkeolojik kazılarda en sık rastlanılan malzemeler arasında bulunan pişmiş toprak ürünler (seramikler) arkeometrik araştırmalarda yoğun bir şekilde kullanılmaktadır. Termal analiz yöntemlerinden biri olan termogravimetrikdiferansiyel termal analiz (TG-DTA) tekniği seramiklerin özellikle üretim şartlarının ortaya çıkarılmasında sıklıkla tercih edilmektedir. Bu yöntem ile belirlenen endotermik/ekzotermik etkiler ve buna bağlı olarak gözlemlenen ağırlık kaybı değerleri sayesinde higroskopik ve kimyasal su içeriği, organik madde ihtivası, kalsit ve dolomit gibi karbonatlı malzemelerin varlığı ve polimorfik dönüşümlerin tespiti yapılabilmektedir. Elde edilen veriler ışığında seramiklerin hammadde içeriği ve üretim özellikleri hakkında yorumlar yapılabilmektedir. Bu çalışmada Kuriki Höyük (Batman, Türkiye) arkeolojik yerleşim alanında ortaya çıkarılan bazı temsili çömlek buluntularının termogravimetrik-diferansiyel termal analiz incelemeleri, numunelerin XRD metodu ile belirlenmiş mineral/faz içerikleri üzerinden yorumlanmıştır. Bu değerlendirme neticesinde TG-DTA tekniğinde elde edilen sonuçların seramik arkeometrisindeki karşılıkları bir kez daha ortaya konulmuştur
Terracotta wares (ceramics), which are among the most encountered materials in archeological excavations, are frequently used in archaeometrical investigations. Being one of the thermal analysis methods, thermal gravimetrydifferential thermal analysis (TG-DTA) is commonly preferred especially to reveal the production conditions of the ceramics. The existence of hygroscopic/chemical water and organic matter, also the presence of the carbonates (e.g. calcite and dolomite) and the polymorphic transformations can be unveiled owing to the endothermic/exothermic effects and the weight loss/gain defined using the TG-DTA technique. In the light of the data obtained with this method the raw material content and the production aspects of the ceramics can be also interpreted. In the present study, thermal gravimetry-differential thermal analysis investigation of some representative potsherds from the archeological settlement area of the Kuriki Mound (Batman, Turkey) is evaluated via the mineral/phase contents of the samples identified using X-ray diffraction method (XRD). As a consequence of this assessment, the responses of the results obtained by TG-DTA technique in ceramic archaeometry have been demonstrated once again.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Arkeometri, TG-DTA, Seramik, Karakterizasyon, Archaeometry, Ceramics, Characterization

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Taşkıran, G., Bayazıt, M., Işık, İ., İssi, A., Ersan Eruş, H.Ö. (2014). Seramik arkeometrisinde TG-DTA termal analiz uygulamaları. 8. Uluslararası Eskişehir Pişmiş Toprak Sempozyumu. 05-20 Eylül 2014, Eskişehir