Karayolu ulaşımının Türkiye’de gelişim tarihi ve çevresel etkilerinin bilimsel çalışmalar ışığında araştırılması
Yükleniyor...
Tarih
2024-02-14
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Özet
İnsanoğlu, varlığından beri temel ihtiyaçlarını karşılamaları amacıyla bir yerden başka bir yere ulaşım amacıyla yaşam alanlarında sürekli hareket halinde olmuştur. Bu hareketliliği güven ve konfor içinde sağlayabilmek için coğrafik koşullara bağlı olarak farklı çalışma prensiplerine sahip ulaşım sistemleri ile gidermişlerdir. Dönemi teknolojisi bağlı olarak temel olarak karayolu, demiryolu, denizyolu, havayolu sistemlerini kullanarak ulaşım sağlanmıştır. Ancak, karayolu bunlar arasında en yaygın olarak kullanıla ulaşım sistemidir. Karayolu ulaşım ilk başlarda motorize olmayan araçlar ile yapılmakta iken günümüzde teknolojinin gelişmesi ile beraber üstün özelliklere sahip ve farklı enerji kaynakları kullanılan motor gücünden yararlanılan araçlar ile yapılmaktadır. Zira araç hareket kabiliyetini belirleyen motor gücünü sağlayan enerji kaynağı dünden günümüze fosil yakıtlar olmuştur. Gelişen araç teknolojisi ile beraber ulaşım hızlı, konforlu ve güven içerisinde yapılmaya başlanmış, sadece insan değil aynı zamanda yük taşımacılığı bölgesel ve küresel ölçekte gelişmiştir. Bu şekilde farklı kültürlere ve özeliklere sahip varlıkların etkileşimi ile hem bölgesel hem de küresel ölçekte çevresel tabanda değerlendirilebilecek sosyo-kültürel, ekonomik, biyo-çeşitlilik boyutunda çevresel yararlı ve/veya zararlı değişimler meydana gelmiştir. Bu tez çalışmasında, öncelikle karayolu ulaşımının (ülkemiz, Türkiye, odaklı) gelişme evreleri dönemsel tabanda araştırılmış ve sosyal-kültürel değişimi doğuşu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sonrasında karayolu ulaşımının çevresel etkileri sosyal, ekonomi, kültür ve biyo-çeşitlilik boyutuyla mevcut bilimsel çalışmalar ışığında incelenmiştir. Bu tez çalışması ile amaçlanan, dünden bugüne esasıyla ülkemiz, Türkiye, sınırları içerisinde karayolu ulaşım sisteminin gelişimini ortaya koymak, sonrasında küresel boyutta genişletilebilecek çevresel etkilerini, sosyal, ekonomi, kültür ve biyo-çeşitlilik bağlamında değerlendirerek, yararlar ve zararlar noktasında ilgili okuyucu kesimde bir bilinç oluşturmaktır. Nitekim mevcut çalışmalar, karayolu ulaşımı gelişiminin, Türkiye özelinde, oldukça zorlu bir süreçten geçtiği, çevreye kültürel, sosyal ve ekonomik bağlamda değerler kattığı ancak çevresel bağlamda ise küresel ısınmada etken unsur olma nedeniyle önemli ve geri dönülmez zararlar verdiği değerlendirilmiştir.
Since its existence, human beings have been constantly moving in their living spaces to get from one place to another in order to meet their basic needs. In order to ensure this mobility in safety and comfort, they have used transportation systems with different operating principles depending on geographical conditions. Depending on the technology of the period, transportation was provided mainly by using road, railway, sea and airline systems. However, highway is the most widely used transportation system among them. While road transportation was initially carried out with non-motorized vehicles, today, with the development of technology, it is carried out with vehicles that have superior features and utilize engine power using different energy sources. From past to present, the energy source of the engine power that provides vehicle mobility has been fossil fuels. With the developing vehicle technology, transportation has begun to be done quickly, comfortably and safely, and not only human but also freight transportation has developed on a regional and global scale. In this way, with the interaction of beings with different cultures and characteristics, ecologically beneficial and/or harmful changes have occurred in socio-cultural, economic and biodiversity dimensions, which can be evaluated on an environmental basis on both a regional and global scale. In this thesis study, first of all, the development stages of road transportation (focused on our country, Turkey) were researched on a periodic basis and the emergence of social-cultural change was tried to be revealed. Afterwards, the environmental effects of road transportation were examined in the light of existing scientific studies in terms of social, economic, cultural and biodiversity dimensions. The aim of this thesis is to reveal the development of the road transportation system within the borders of our country, Turkey, from past to present, and to raise awareness among the relevant readers about the benefits and harms by evaluating its environmental effects, which can then be expanded on a global scale, in the context of social, economic, cultural and biodiversity. is to create. As a matter of fact, existing studies have evaluated that the development of road transportation, specifically in Turkey, has gone through a very difficult process, adding values to the environment in cultural, social and economic terms, but in the ecological context, it has caused significant and irreversible damage due to being a factor in global warming.
Since its existence, human beings have been constantly moving in their living spaces to get from one place to another in order to meet their basic needs. In order to ensure this mobility in safety and comfort, they have used transportation systems with different operating principles depending on geographical conditions. Depending on the technology of the period, transportation was provided mainly by using road, railway, sea and airline systems. However, highway is the most widely used transportation system among them. While road transportation was initially carried out with non-motorized vehicles, today, with the development of technology, it is carried out with vehicles that have superior features and utilize engine power using different energy sources. From past to present, the energy source of the engine power that provides vehicle mobility has been fossil fuels. With the developing vehicle technology, transportation has begun to be done quickly, comfortably and safely, and not only human but also freight transportation has developed on a regional and global scale. In this way, with the interaction of beings with different cultures and characteristics, ecologically beneficial and/or harmful changes have occurred in socio-cultural, economic and biodiversity dimensions, which can be evaluated on an environmental basis on both a regional and global scale. In this thesis study, first of all, the development stages of road transportation (focused on our country, Turkey) were researched on a periodic basis and the emergence of social-cultural change was tried to be revealed. Afterwards, the environmental effects of road transportation were examined in the light of existing scientific studies in terms of social, economic, cultural and biodiversity dimensions. The aim of this thesis is to reveal the development of the road transportation system within the borders of our country, Turkey, from past to present, and to raise awareness among the relevant readers about the benefits and harms by evaluating its environmental effects, which can then be expanded on a global scale, in the context of social, economic, cultural and biodiversity. is to create. As a matter of fact, existing studies have evaluated that the development of road transportation, specifically in Turkey, has gone through a very difficult process, adding values to the environment in cultural, social and economic terms, but in the ecological context, it has caused significant and irreversible damage due to being a factor in global warming.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Karayolu, Tarihçe, Ulaşım, Trafik, Çevre, Sürdürülebilirlik, Highway, History, Transportation, Traffic, Environment, Sustainability
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Bakış, Z. (2024). Karayolu ulaşımının Türkiye’de gelişim tarihi ve çevresel etkilerinin bilimsel çalışmalar ışığında araştırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Batman.
