Yağ alkolleri ve biyodizel karışımlarının bir dizel motorda yanma ve performans parametrelerine etkilerinin deneysel ve yapay sinir ağları ile optimizasyonu

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2023-07-06

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışmada, aspir tohumlarından farklı yöntemlerle yağ ekstrakte edilmiş ve ekstrakte edilen aspir tohumu yağı (ATY) transesterifikasyon prosesi ile biyodizele (B100)’e sentezlenmiştir. B100, dizel yakıt (DF) ve farklı ağır alkoller (AA)’ler belli oranlarda harmanlanarak elde edilen yakıtların motor performansı, emisyonları ve yanma parametreleri incelenmiştir. Yanma parametrelerinin deneysel sonuçları yapay sinir ağları (YSA) ile tahmin edilmiştir. Ekstraksiyon yöntemleri arasında maksimum yağ elde etme verimliliği sokslet ekstraksiyon yöntemi ile %32.49 olarak gerçekleşmiştir. ATY’nin yağ asidi bileşimleri sırasıyla %30.9 ve %56.4 civarında C18:1 ve C18:2’dir. ATY’nin biyodizele sentezlenmesinde alkol/yağ molar oranı 4.799/1 olarak hesaplanmıştır. Biyodizelin sentezi spektroskopik yöntemler ile doğrulanmıştır. 1H NMR ile yağ asidi metil esterlere (YAME)’lere dönüşüm %95.23 olarak hesaplanmıştır. Gerçekleştirilen analizler neticesinde sentezlenen biyodizelin ASTM-D6751 ve EN-14214 standartlarını karşıladığı görülmüştür. Testlerde DF50DE50 yakıtı DF’den sonra en düşük fren özgül yakıt tüketimi (FÖYT) ve fren özgül enerji tüketimi (FÖET) ile sonuçlanmışken fren termal verimliliği (FTV) bakımından ise DF’den sonra en yüksek olan yakıttır. DF50HE50 yakıtı ile en yüksek egzoz gazı sıcaklığı (EGS) elde edilmişken, en düşük EGS ise DF50B25HE25 yakıtı ile elde edilmiştir. B100’ün üretmiş olduğu NOx emisyonu DF’ye göre yüksektir. Düşük NOx emisyonu ise dekanolün olduğu karışımlar tarafından üretilmiştir. B100’ün üretmiş olduğu CO emisyonu DF’nin üretmiş olduğundan daha yüksektir. DF50B50’nin üretmiş olduğu CO emisyonları tekli ve ikili yakıt karışımlarının üretmiş olduklarına kıyasla daha düşüktür. DF’nin üretmiş olduğu is emisyonu ise bütün test yakıtlarının üretmiş olduğundan daha yüksektir. DF50OC50 artan yükler ile yüksek silindir basınçları (SB)’ler oluştururken, en büyük SB DF50HE50 yakıtınındır. DF50HE50 yakıtının net ısı salımı hızı (NISH) en yüksektir. B100’ün basınç artış oranı (BAO), DF yakıtından yüksek iken DF50B50 yakıtının BAO’sı tekli yakıtlarınkine göre daha düşük olmuştur. Üçlü yakıt karışımlarının BAO’sı ikili yakıt karışımlarına göre düşüktür. Yanma verilerinin YSA ile tahmini ortalama kare hatası (MSE) değerleri doğrultusunda oldukça başarılı olduğu görülmüştür.
In this study, oil was extracted from safflower seeds (SSs) using different methods, and the extracted SSO was synthesized into B100 through the transesterification process. The performance, emissions, and combustion parameters of fuels obtained by blending B100, DF, and different heavy alcohols (HA) in specific proportions were investigated. The experimental results of combustion parameters were predicted using ANNs. Among the extraction methods, the soxhlet extraction method achieved a maximum oil extraction efficiency of 32.49%. The FA compositions of SSO are approximately 30.9% and 56.4% for C18:1 and C18:2, respectively. The alcohol/oil molar ratio for the synthesis of SSO biodiesel was calculated as 4.799/1. The synthesis of biodiesel was confirmed using spectroscopic methods. The conversion of fatty acids to FAMEs was determined to be 95.23% using 1H NMR spectroscopy. Based on the conducted analyses, the synthesized biodiesel was found to meet the ASTM-D6751 and EN-14214 standards. In the tests, the fuel blend DF50DE50 resulted in the lowest brake-specific fuel consumption (BSFC) and brake-specific energy consumption (BSEC) compared to DF, while it exhibited the highest brake thermal efficiency (BTE) among the fuels tested. The fuel blend DF50HE50 achieved the highest exhaust gas temperature (EGT), while the lowest EGT was obtained with the fuel blend DF50B25HE25. The NOx emissions produced by B100 are higher compared to DF. Low NOx emissions were produced by mixtures containing decanol. The CO emissions produced by B100 are higher compared to those generated by DF. The CO emissions produced by DF50B50 are lower compared to those generated by single and dual fuel blends. The particulate matter (PM) emissions produced by DF are higher compared to those generated by all tested fuels. DF50OC50 generates high cylinder pressures (CP) with increasing loads, while the highest CP is achieved with the DF50HE50 fuel blend. The net heat release rate (NHRR) of the DF50HE50 fuel blend is the highest. The pressure rise rate (PRR) of B100 is higher than that of DF, while the PRR of the DF50B50 fuel blend is lower compared to single fuels. It has been observed that the prediction of combustion data using ANNs is highly successful, as indicated by the low MSE values.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Aspir Tohumu, Biyodizel, Emisyonlar, Motor Performansı, Spektroskopi, Transesterifikasyon, Yanma Analizi, Yapay Sinir Ağları (YSA), Artificial Neural Networks (ANNs), Biodiesel, Combustion Analysis, Emissions, Engine Performance, Safflower Seed, Spectroscopy, Transesterification

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Deviren, H.(2023). Yağ alkolleri ve biyodizel karışımlarının bir dizel motorda yanma ve performans parametrelerine etkilerinin deneysel ve yapay sinir ağları ile optimizasyonu. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Batman.