Kök değerler açısından 9. sınıf Türk dili ve edebiyatı ders kitabındaki şiirlerin analizi

Sağlıklı bir toplum düzeni kurmak, ahlaklı ve erdemli bireyler yetiştirmekle başlar. Bu duruma bağlı olarak Türkiye Cumhuriyeti Milli Eğitim Bakanlığı tarafından tespit edilen ‘değerler eğitimi’ esas alınmıştır. Bu çalışmanın amacı 9.sınıf (lise 1) Türk Dili ve Edebiyatı ders kitabında yer alan şiirleri kök değerler bakımından incelemektir. Araştırmanın veri setini 2024-2025 eğitim-öğretim yılında okutulan 9.sınıf Türk Dili ve Edebiyatı ders kitabı oluşturmaktadır. Çalışmanın veri analizi, doküman incelemesi (belge tarama) yöntemiyle yürütülmüştür. Tarama yöntemiyle elde edilen 60 şairin toplam 95 şiiri aktardıkları kök değerler bakımından teker teker analiz edilmiştir. Adalet, yardımseverlik, vatanseverlik, öz denetim, sevgi, saygı, sabır, sorumluluk, dürüstlük ve dostluk araştırmanın değer kategorilerini oluşturan kök değerlerdir. Şiirlerde sevgi (f=48), vatanseverlik (f=20) ve sabır (f=14) gibi değerlerin en fazla aktarılan değerler olduğu tespit edilmiştir. Dostluk (f=0) ve yardımseverlik (f=0) gibi kök değerlere ise rastlanmamıştır .İncelediğimiz şiirlerin neredeyse çoğunda kök değerin yer alması, kitabımızın kök değerler açısından zengin olduğunu göstermektedir. Dolayısıyla şiirlerin kök değerleri aktarması açısından öğrenciler için uygun olduğu bulunmuştur.

Establishing a healthy social order begins with raising moral and virtuous individuals. Depending on this situation, ‘Values Education’ is based on by The Ministry of National Education of the Republic of Turkey. This study aims to defines the core values in poems in high school Turkish language and literature course book. The data set of this study consists of high school Turkish language and literature course book which used in the 2024-2025 academic year. Data are obtained by document review method that’s also known as scanning method.A total of 95 poems of 60 poets obtained through the scanning method were analyzed one by one in terms of core values. “Justice”, “friendship”, “honesty”, “self-control”, “patience”, “respect”, “love”, “responsibility”, “patriotism”, and “helpfulness” are the core values which constitutes the value categories of the study. According to the evaluation results , the most frequently used core values referred in the poems were found as love (48), patriotism (20) and patience(14). Further, the study does not include the core values of honesty(0) and helpfulness(0).It shows that our course book is rich in core values , because almost most of the poems we examined have root values. Therefore, it has been found that poems are suitable for students in terms of conveying core values.