27 sonuçlar
Arama Sonuçları
Listeleniyor 1 - 10 / 27
Öğe Şanlıurfa ilinde yatay yüzeye gelen anlık global güneş ışınımının modellenmesi(Dicle Üniversitesi, 2019-03-15) Karakaya, Hakan; Kallioğlu, Mehmet Ali; Avcı, Ali Serkan; Ercan, UmutBu çalışma ile Şanlıurfa ilinin iklim özellikleri ve topografik yapısı göz önüne alınarak yatay düzleme gelen aylık ortalama günlük global güneş radyasyonunun tespit edilebilmesi için literatürde yer alan 5 farklı model incelenmiştir. Sonuçlar istatistiksel karşılaştırma metotları, belirlilik katsayısı (R²), ortalama yüzde hata (MPE), sapma hatası (MBE), ortalama mutlak hata yüzdesi (MAPE), bağıl hata karesi (SSRE), bağıl standart hata (RSE), ortalama karekök hatası (RMSE), bağıl hata yüzdesi (e) ve t-istatistik (t-sat) ile olmak üzere dokuz farklı istatistik yöntemi ile karşılaştırılmıştır. Şanlıurfa ili için en uygun yaklaşım için bir sonuç verilmiştir. İstatistiksel hata sonuçlarına göre Cheegar ve Chibani Modeli yatay düzleme gelen global güneş ışınımı için Şanlıurfa ilinde kullanılacak en uygun model olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak Şanlıurfa ili toplam güneş radyasyonu tahmini için polinom modelin tercih edilmesi önerilmiştir. Bu model verilerine göre Şanlıurfa ili için yıllık güneş enerjisi potansiyeli 4332,020 W/m2 /ay olarak belirlenmiştirÖğe Numerical and experimental investigation of solar chimney power plant system performance(Taylor & Francis, 2020-03-15) Karakaya, Hakan; Durmuş, Aydın; Avcı, Ali SerkanA prototype of a solar chimney power plant was performed by modeling in this study. The performed prototype was experimentally confirmed. Temperature, velocity, and radiation values were measured to actualize the confirmation. Experimental data that were obtained to determine the performance of solar chimney whose prototype was actualized by the help of measured values were computationally analyzed. The geometry of a solar chimney in the analysis was bidimensionally (2D) drawn on an axis of symmetry. The numerical simulation was analyzed with computational fluid dynamics (CFD) method. Since analysis results show that there is turbulent flow in system (RNG), k-ɛ turbulence model was used. Continuity, momentum, and energy equations were applied to the solar chimney system via the finite volume method. Moreover, DO (discrete ordinates) model was inserted in analysis to evaluate the radiation effect in the collector area. In addition to all these, correlation results between SPSS 17 statistics program and data obtained were evaluated. Finally, with reference to the comparison between numerical and experimental results, data obtained and numerical data are close to each other; the prototype is applicable to the real systems.Öğe Effects of ethanol addition to biodiesel fuels derived from cottonseed oil and its cooking waste as fuel in a generator diesel engine(Taylor & Francis, 2020-03) Karakaya, HakanExploration of energy sources such as renewable and non-edible vegetable oils has been continued during the recent two decades of 2000s. Cottonseed oil is a non-edible, abundant oil and is generally used as cooking oil. In the present study, the usability of biodiesel derived from both cottonseed oil and its cooking wastes was investigated by blending them with ULSD or ethanol in 50 percentages. B50, WB50, B50E50 and WB50E50, biodiesel and ethanol-contained fuels and ULSD were prepared for experiments. Combustion, performance, and emissions tests were conducted on a diesel engine used for power-producing electrical generator. In the combustion tests, cylinder pressure, HRR, CHR, MGT, and MFB were analyzed while MFC, BSFC, exhaust manifold temperature, and thermal efficiency were obtained in the performance tests. In the emissions tests, CO, HC, and NOx emissions were measured and compared with the results of ULSD. Combustion and performance findings of ULSD contained biodiesel blends were found more similar to those of ULSD. The duration of combustion stage can clearly be seen to be narrowed for ethanol-contained blend because of the rabid combustion characteristics of ethanol. Besides, the peak of HRR was found 10% higher for B50E50 while it was found averagely 8% for WB50E50 blends. NOx emissions were found 48% lower averagely for ethanol contained biodiesel blends that it is the most important finding of ethanol using with biodiesel. Besides, HC emissions were also found about 75% for biodiesel contained diesel fuel blends.Öğe Numerical and experimental study of air flow by natural convection in a rectangular open cavity cooled top and bottom surfaces(Batman Üniversitesi, 2016-12-28) Karakaya, Hakan; Durmuş, AydınBu çalışma ile ilk olarak kapalı kübik hacmin ön yüzeyinin çevreye açılmasıyla kübik boşluk haline gelen hacimde, alt ve üst yüzeyinden soğutma sınır şartında, laminer durumda doğal taşınım deneysel ve teorik olarak araştırılmıştır. Elde edilen ölçümler Fluent 6.3 paket programı yardımı ile çözülmüş ve deneysel veriler ile karşılaştırılmıştır. Doğal taşınım şartlarını sağlayabilmek için bu deneysel çalışma ile 2x2x1,8m ebatlarında bir şartlandırma odası uygulamaya dahil edilmiştir. Ayrıca deney düzeneğinin giriş ağzı bu şartlandırma odasına verilmiştir. Son olarak bu çalışma ile sıcaklık değişimi, hız vektörleri ve akım fonksiyonu grafikleri elde edilmiştir. Buna ek olarak Nusselt sayısının zamana bağlı değişimi teorik ve deneysel çalışmalar sonucunda elde edilmiştir.Öğe Farklı tip yüzey geometrilerine sahip havalı kollektörlerde verim ve ekserji analizi(TMMOB Makina Mühendisleri Odası, 2011-01) Karakaya, Hakan; Durmuş, AydınToplayıcı yüzey alanını artırmak, akışkanın akış ortamına türbülans etkisi verecek kanatçıklar yerleştirmek, ısıtılacak akışkanın akım yolunu uzatmak gibi pasif yöntemler güneş kolektörlerinde ısı transferini artırmak için kullanılan yöntemlerden bazılarıdır. Çalışmamızda tasarlamış olduğumuz (1,6x1,6 m2) yüzey alanına sahip akım yolu spiral dönmeli olarak imal edilen üç farklı kolektör kullanılmış olup akım yolunun uzatılması ve akım yolu geometrisinden dolayı akışkan türbülansa uğramaktadır. Böylece ısı transferi büyük oranda artmakta aynı zamanda basınç kayıplarında da büyük artışlar görülmektedir. Bizim çalışmamızda elde edilen verim değerleri farklı yüzey geometrilerine sahip havalı kollektörlerle kıyaslanmış ayrıca kolektörler için ekserji analizi yapılmıştırÖğe Analysis of sunshine hours and global solar radiation for Mardin of Turkey(ISITES, 2015) Karakaya, Hakan; Kallioğlu, Mehmet Ali; Avcı, Ali SerkanHaving a strategic area, the energy industry has a critical importance in development policy of a country. Demands of renewable energy have increased in recent years due to energy price, global warming and climatic change. Therefore, the concerns about solar energy, one of the most important clean energy sources, have risen in the last decades. In this study, the empirical solar correlations developed in Turkey and some other countries were investigated for the province of Mardin, Turkey. The compatibility of solar radiation models inspected in terms of statistics was tested by determining the nearest model according to measured data. In addition to climate data which is specific to this region, prediction of Angstroms model was developed to estimate global solar radiation in Mardin. These models, since the mathematical models with the highest compatibility represent the measured data statistically well, it is understood that it can easily be used for daily global solar radiation on horizontal surfaces. The data of the model were obtained from Solar Energy Potential Atlas (GEPA) of Electrical Power Resources Survey Administration (EIE). Angstrom-type model parameters were developed to forecast sunshine average and to compute empirical coefficients for Mardin. Monthly predicted global solar radiation mean values were compared with observed values using statistical parameter coefficient of regression analysis (R²), mean bias error (MBE), root mean square error (RMSE), mean percentage error (MPE), mean absolute percentage error (MAPE), t-statistic (tsat) and the percent error (e) method developed in order to test the compliance of the models. The best developing ideal model was found to be quadric H/H0=-1,3049 (S/S0 ) 2 +2,2791(S/S0)-0,4143 and R 2 0,9492 determined in terms of utilizing the solar radiation potential in Mardin, TurkeyÖğe Phase changing material usage to increase the efficiency of photovoltaic panels(Balkan Yayın, 2020-01-31) Karakaya, Hakan; Şen, İzzetin EnesThe energy demand from renewable energy sources has been proportionally increased due to population growth. In renewable energy production, not only energy production but also efficient use is crucial. In recent years, photovoltaic panels, which are increasingly used and highly important in terms of renewable energy production, have warmed on the surface due to the radiation energy emitted by the sun, and this warmth reduces the efficiency of the panel. In this study, it is aimed to reduce this efficiency loss by using phase changing material with latent heat which is one of the thermal energy storage methods. One of the two solar panels placed parallel to the ground was filled with phase changing material. With this, it is aimed to cool photovoltaic panel by using calcium chloride hexahydrate phase changing material; and then radiation, air temperature, current, voltage, power, surface temperature, efficiency graphs were obtained. As a result of simultaneous measurements, the increase in yield was found to be 2.95%.Öğe Farklı duvar ve yakıt tiplerinde optimum yalıtım kalınlığının ısıtma ve soğutmada tespiti ve çevresel etkileri(Fırat Üniversitesi, 2016-09-06) Karakaya, HakanGelişen teknoloji ve artan nüfus, enerjiye olan talebi günden güne artırmaktadır. Bu durum Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeleri zorunlu enerji tasarrufuna yöneltmiştir. Yapılarda enerji israfı için kullanılan en etkin yöntemlerden biri ısı yalıtımıdır. Bu çalışmada dört farklı duvar tipi (tuğla, izo-tuğla, bims blok ve gaz beton) için farklı yakıt (doğalgaz, kömür, fuel-oil ve elektrik) ve yalıtım (xps ve eps) türleri kullanılarak ısıtmada ve soğutmada optimum yalıtım kalınlığı, toplam maliyet, enerji tasarrufu, geri ödeme süresi ve çevresel analizi yapılmıştır. Yıllık kazanç oranı optimum noktada yalıtımsız duruma göre ısıtmada sırasıyla % 38.20, % 55.31, % 30.19 ve % 85.10 iken soğutmada % 54,52, % 75,62, % 43,76 ve % 98,92 olmuştur. Geri ödeme süresi ısıtmada sırasıyla 2 yıl, 3,11 yıl, 1,54 yıl ve 5,88 yıl olurken soğutmada 3,03 yıl, 4,68 yıl, 2,30 yıl ve 8,79 yıl değerlerini almıştır. Çevreye salınan CO2 ve SO2 emisyonlarında yalıtımsız duruma oranla optimum noktada % 77,30 civarında azalma gözlenerek kayda değer miktarda fayda sağlanmıştırÖğe Batman ili enerji profilinin araştırılması(Batman Üniversitesi, 2017) Durmuş, Ayla; Ercan, Umut; Avcı, Ali Serkan; Kallioğlu, Mehmet Ali; Karakaya, HakanGünümüzde enerji ihtiyacının, giderek artan nüfus, sanayileşme, kentleşme ve gelişen teknolojilere bağlı olarak hızlı bir şekilde artması ve bu ihtiyacın üretiminde ve tüketiminde yaşanan sıkıntılar, enerji kaynaklarının verimli ve doğru kullanımının önemini bir kez daha göstermiştir. Bu nedenle Ülkemizde bulunan enerji kaynakları potansiyelinin bilinmesi ve etkin kullanılabilmesi büyük önem arz etmektedir. Bu çalışma ile Türkiye’nin en önemli enerji potansiyeline sahip bölgelerinden biri olan Güneydoğu Anadolu Bölgesinin Batman ili enerji profili araştırılmıştır. Batman ili denilince yenilebilir enerji kaynaklarından güneş, rüzgâr, biyokütle, jeotermal enerji kaynakları ile yenilenemez enerji kaynakları fosil enerji kaynakları ve doğalgaz aklımıza gelmektedirÖğe Batman ili fotovoltaik güneş enerjisi potansiyelinin analiz ve değerlendirmesi(INESEC, 2017) Karakaya, Hakan; Fidan, Şehmus; Şen, İzzetin Enes; Gündoğdu, AhmetDünya nüfusunun giderek artması ve teknolojik gelişmelerin etkisiyle bugün enerji ihtiyacımız geçmiş yıllara göre ciddi bir şekilde artış göstermektedir. Çevre kirletici etkileriyle bilinen ve yenilenebilir enerji kaynakları arasında yer almayan kömür, petrol ve doğal gaz gibi kaynaklar yerine artık yenilenebilir enerji kaynağı olan güneş, rüzgâr, jeotermal, hidrolik, biokütle ve nükleer enerji kullanılmaktadır. Çevreye duyarlı, sürdürülebilir ve sınırsız kaynaklar arasında yer alan güneş enerjisi bugün birçok alanda kullanılmaktadır. Kol saatleri, hesap makineleri, uydular, trafik lambaları, ceptelefonu, şarj cihazları, bahçe aydınlatmaları, sıcak su üretim tarımsal sulama ve en önemlisi kırsal kesimlerde elektrik enerjisi ihtiyacını karşılamak için kullanılmaktadır. Güneş enerjisini doğrudan elektrik enerjisine dönüştüren fotovoltaik sistemler, fotoelektrik etki prensibine göre çalışır ve üzerine düşen fotonların yardımı ile gerilim üretirler. Yapısındaki yarıiletken malzemelerin sayısına, dizilimine göre küçükten büyüğe doğru hücre, modül, panel ve dizi şeklinde adlandırılır. Ülkemiz birçok avrupa ülkesine göre coğrafi konum itibarı ile yüksek güneşlenme ve güneş enerjisi üretim potansiyeline sahip olmasına rağmen güneş ışınım değeri bize göre daha az olan Almanya kadar kurulu güç kapasitesine sahip değildir. FotoVoltaik Güneş Enerjisi Santrali (FVGES) kurulumu noktasında devlet teşviki olmasına rağmen yeterli farkındalık olmaması ve kurulum maliyetlerinin yüksek olması gibi nedenlerden dolayı bu konu da ülkemiz henüz gelişim aşamasındadır. Tam bu nokta da bu çalışmada, Türkiye'nin değişik coğrafi bölgelerinin güneş ışınım değerlerinin incelenmesi, bunların karşılaştırılması ve yüksek güneşlenme süresine sahip olan Batman ilinin güneş enerjisinden elektrik enerjisi üretebilme potansiyeli araştırılmıştır. Elde edilen verilerden hareketle Batman ilinin bulunduğu coğrafi konum itibarı ile avantajlı bir durumda olduğu, yüksek güneşlenme kapasitesine sahip olduğu, güneş enerjisi santral yatırımcıları için yatırım yapılabilir bir kent olduğu ayrıca fotovoltaik üretim sistemlerinin bölgede yaygınlaşması durumunda kaçak elektrik kullanımının ciddi oranda azaltılabileceği detaylı olarak açıklanmıştır.
- «
- 1 (current)
- 2
- 3
- »
