4 sonuçlar
Arama Sonuçları
Listeleniyor 1 - 4 / 4
Öğe 2795 numaralı Van eyaleti gayrimüslim nüfus defterinin transkripsiyonu ve değerlendirilmesi(Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-06-26) Uluşık, Rıdvan; Alaca, HanifeOsmanlı İmparatorluğu’nda nüfus sayımları modern anlamda ilk olarak 1831 yılında yapılmaya başlanmıştır. Bu tarihten önceki sayımlar genellikle vergi ve arazi tespitine yönelik yapılan tahrir sayımlarıdır. Bu sayımlar bölgeye ait nüfus özellikleri konusunda aydınlatıcı bilgiler verse de nüfusun tespiti için yetersiz kalmıştır. Modern manada yapılan nüfus sayımları ile devlet, sahip olduğu insan potansiyeli, askeri gücü ve vergi yükümlülükleri hakkında ayrıntılı bilgilere sahip olmaya çalışmıştır. Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde bulunan H.1252 / M.1836 tarihli, NFS.d kodu 2795 numarası ile kayıtlı olan “Van Eyaleti Dahilindeki Gevaş, Karçıkan, Havasor ve Vastan Nahiyelerinin Gayrimüslim Erkek Nüfus Defteri” esas alınarak hazırlanan bu çalışmada Osmanlı’da nüfus ve Van’ın geçmişten günümüze kısa tarihi ele alınmış, daha sonra 2795 numaralı defterdeki veriler incelenerek o zamana ait bölgenin sosyal durumu ve nüfus özellikleri üzerinde durulmuştur.Öğe 3268 numaralı Karaman Konya Eyaleti Hamidili Sancağı tefenni Müslim nüfus defterinin transkripsiyon ve değerlendirmesi(Batman Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, 2021-06-28) Yakut, Rojda; Türkmen, Mustafa NuriOsmanlıDevleti’nde modern anlamda ilk nüfus sayımı 1831 senesinde yapılmaya başlanmıştır. Bu tarihten önce farklı dönemlerde vergi ve arazi tespitine yönelik yapılan sayımlar görülmektedir. Bu sayımlar bölgenin genel yapısı hakkında detaylı bilgi vermede yetersiz kalmıştır. Ama modern anlamda yapılan nüfus sayımları sonucunda elde edilen defterler, o dönemin sosyo-ekonomik, idari ve demografik yapısı hakkında önemli bilgiler içermektedir. Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi’nde bulunan H.1256 / M.1840 yılına ait NFS.d kodu 3268 Numarası ile kayıtlı olan Tefenni Müslim Nüfus Defteri baz alınarak elde edilen çalışmamızda Osmanlıda nüfus ve Tefenni Kazasının kısa tarihi ele alınmış ve 3268 numaralı defterdeki veriler incelenmiştir. Buna göre defterde kayıtlı olan Müslüman erkek nüfusun isimleri, lakapları, unvanları ve meslekleri ele alınmıştır. Bunun sonucunda defterin transkripti yapılarak elde edilen sonuçlar tablo ve grafik haline dönüştürülmüştüÖğe 1836 (H. 1252) Tarihinde Van Eyalet merkezinin müslim nüfusu hakkında bir değerlendirme(Sosyal, Beşerî ve İdari Bilimler Dergisi, 2019-12) Gördeğir, Ercan; Baran, BüşraXIX. yüzyıl, Osmanlı Devleti’nde önemli reformların yapıldığı bir değişim ve dönüşüm çağıolmuştur. Bu yeniliklerden birisi de ülke genelindeki erkek nüfusun sayılıp kayıt altınaalınmasıdır. 1831 yılında II. Mahmut döneminde Osmanlı Devleti’nde modern anlamda ilk nüfussayımları yapılmıştır. Bu sayımlar sonucunda ülke genelinde yaşayan nüfus yapısının temelözelliklerini elde edebileceğimiz önemli tarihi belgeler ortaya çıkmıştır. Başbakanlık OsmanlıArşivinde NFS.d (Nüfüs Defterleri) koduyla muhafaza edilen bu belgeler Osmanlı Devleti’niniçtimai yapısı açısından önemli olduğu kadar, yerel anlamda da önemli bilgiler ihtiva etmektedir.Bu çalışmada Başbakanlık Osmanlı Arşivi’nde NFS.d koduyla, 2794 ve 2796 numarada kayıtlı“Van Vilayeti, Van sancağı, Gevaş, Karçıkan, Havasur, Vastan kazası Müslim defteri ve VanVilayeti, Van sancağı, Van (nefs) kasabası (mahalleler) kazası Müslim defteri” tanıtım vedeğerlendirmesi yapılmaya çalışılmıştırÖğe 6640 numaralı Karînâbâd Kazası müslim nüfûs defteri’nin transkripsiyon ve değerlendirmesi(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2025-06-03) Gül, Sümeyye; Alaca, HanifeHer siyasi otorite yönettiği ülkenin iktisadi, idari ve askeri yapısını düzenlemek veya var olan düzeni daha iyi bir şekilde yürütmek amacıyla halkın nüfus miktarını ve nüfusun özelliklerini belirlemek isteyebilir. Bu nedenle nüfus sayımları yapabilir. Osmanlı yöneticileri de klasik dönemden itibaren tebaasının mevcut durumunu görmek, devletin iktisadi ve askeri ihtiyaçlarını karşılamak, halkın ekonomik düzeyini ve askerlik çağındaki kişilerin miktarını belirlemek için nüfus ve mal sayımı yapmıştır. Klasik dönemde tahrirler şeklinde yapılan nüfus sayımları ilerleyen zamanlarda dünyadaki ve Osmanlı’daki askeri ve ekonomik gelişmelerin bir sonucu olarak değişmeye başlayıp, 19. Yüzyılda yeni bir hal almaya başlamıştır. Osmanlı Devleti’nde, kuruluştan itibaren modern olarak nitelendirilen ilk nüfus sayımı 1830-1831 yıllarında gerçekleştirilmiştir. Nüfus sayımlarının bir sonucu olarak ortaya çıkan nüfus defterleri Osmanlı Devleti’nin tarihini daha iyi anlamak, sosyal, ekonomik ve kültürel yapısını belirlemek için önemli kaynaklardır. Nüfus defterleri ilgili olduğu dönemin demografik, ekonomik ve kültürel yapısı hakkında zengin bilgiler sunar. Ayrıca sözü edilen defterler sayesinde bölgenin idari yapısı, yerleşim yerlerinin isimleri, şahısların isim, lakap, yaş ve meslek bilgileri ile ayırt edici fiziksel özellikleri, doğum ve ölüm tarihleri, erkek nüfusun sayısı ve askerlik durumu, vergi mükellefleri, nüfus hareketleri gibi birçok konuda bilgiler sunmaktadır. Bu bilgilerin yer aldığı 6640 numaralı Karînâbâd Kazası’nda Müslim nüfus defteri 1840 yılındaki istatistikleri içerir. Bu defterde yer alan Müslim nüfusla ilgili kayıtların transkripsiyonu yapılarak daha iyi anlaşılmasını sağlamak amacıyla içerikler düzenlenerek bölge tarihine ışık tutması ve nüfus defterleri üzerinde yapılacak çalışmalar için kaynak özelliği taşıması amaçlanmıştır.
