14 sonuçlar
Arama Sonuçları
Listeleniyor 1 - 10 / 14
Öğe Kültürel mirasın korunmasında turizmin rolü: Zerzevan Kalesi örneği(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-01-14) Eren, Şima; Gümüş, Muratİnsanoğlunun var olduğu günden bu zamana kadar ortaya konulan ve evrensel değer taşıyan her türlü somut ya da somut olmayan kültür varlığı kültürel miras olarak kabul edilmektedir. Kültürel miras geçmiş topluluklar hakkında günümüze bilgi aktaran bir tarihi belge niteliğini taşımaktadır. Taşıdıkları özgün değerler ile insanların dış dünyaya yansıttıkları ekonomik, sosyal ve kültürel özellikleriyle önemli bir destinasyon noktası oluşturmaktadır. Farklı kültürel özellikleri içinde barındıran arkeolojik sit alanlarına sahip ülkelerin kültürel mirasları, o ülkenin turizm vitrini olarak ilgi görmektedir. Nitekim bu alanları ziyaret eden turistlerin söz konusu alanlarda zaman geçirdiği, ilgilendiği ve değerli hatıralar biriktirdiği turistik zenginlikler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu açıdan Türkiye’nin her köşesinde sayısız kültürel değerleri olmakla birlikte son dönemlerde turizm faaliyetlerine verilen önem sayesinde kültürel miras değerleri turizm sektörü açısından önemli bir potansiyel oluşturmuştur. Turizm potansiyelini doğru ve planlı kullanıldığı takdirde kültürel mirasın korumasında, sürdürülebilirliğini sağlamasında ve farkındalık oluşturularak eğitim düzeyi yükseltilebileceği gibi söz konusu değerleri gelecek kuşaklara bırakmada turizmin rolü büyük önem teşkil etmektedir. Bu tezin amacı, Zerzevan Kalesi kapsamında kültürel mirasın korunmasında turizmin rolünü ortaya koymaktır. Bununla birlikte, kültürel miras kaynakları ile turizm arasındaki koruma ilişkisinin de belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu çalışmanın önemi, kültürel miras ve turizm üzerinde gerçekleştirilen literatür taraması sonucunda, Diyarbakır Bölgesi için önemli bir kültür miras alanı olan Zerzevan Kalesi’nin turizm rolü hakkında önemli bir eksiklik olduğu görülmüştür. Bu tez çalışması ile söz konusu eksikliği gidereceği gibi yapılacak çalışmalara da referans olması adına önem arz etmektedir. Tez çalışma alan olarak Zerzevan Kalesi’nin seçilmesinin en önemli nedeni ise, Roma'nın doğu sınırındaki ilk Mithras Tapınağı olması ve 2014 yılında bilimsel arkeolojik kazılarına başlanılmasına rağmen 2020 yılı itibariyle UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi’nde yer alması bu miras alanının önemini göstermektedir. Bu gelişme özellikle bölge turizmini, arkeolojisini ve kalenin görünürlüğü açısından çok önemli bir potansiyel oluşturmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemi, başta Zerzevan Kalesi’nin kazı başkanı olmak üzere alanda çalışan arkeolog, sanat tarihçisi, mimar ve restoratörlerden oluşan uzman kişiler, Diyarbakır Müzesi’nin uzmanları ile bölgede faaliyet gösteren turist rehberlerinden oluşan katılımcı grubu ile gözlem ve görüşmeler gerçekleştirilmiştir. 18 katılımcıyla yarı yapılandırılmış görüşme tekniğiyle veriler, 23-29 Haziran 2021 tarihleri arasında toplanmıştır. Elde edilen bulguların analizleri, nitel araştırma yöntemlerinde kullanılan betimsel analiz tekniğiyle yapılmıştır. Sonuç olarak kültürel miras ve turizmin birbirini olumlu ve olumsuz yönde etkileyen iki temel faktördür. Turizm ve kültürel miras kontrollü bir şekilde yönetildiği de miras değerlerinin korunmasında, gelecek kuşaklara aktarılmasında, sürdürülebilirliğini sağlamasında ve bölgeyi ekonomik olarak kalkındırmasında önemli bir araç olarak görüldüğü tespit edilmiştir. Bunu yanında turizm, miras alanlarında planlı bir şekilde yönetilmediği takdirde, geri dönüşümü olmayan tahribatlara neden olabilmektedir. Turizm ve kültürel miras arasındaki bu koruma ilişkisi doğru ve planlı bir stratejiyle uygulandığı zaman olumlu sonuçlar elde edilebilmektedir. Çünkü turizm, miras alanlarına sağladığı ekonomik gelir ile miras alanlarının korunmasında kullanılmakta, bölge halkına istihdam sağlamakta ve yerel halkın da bu gelirin sürdürülebilmesi adına miras kaynaklarına yönelik bir koruma bilinci oluşturmaktadır. Böylece turizm, kültürel mirası korunmada önemli bir araç olarak tespit edilmiştir. Zerzevan Kalesi üzerinden elde edilen bulguların bir sonucu olarak yapılan bu çalışma ile bölgede kültürel miras ve turizmin rolü üzerine gerçekleştirilecek olan farklı araştırmalara temel oluşturarak fayda sağlayacağı düşünülmektedir.Öğe Kültürel miras unsurlarının ve doğal çekiciliklerin turizm pazarlaması kapsamında değerlendirilmesi: Gevaş örneği(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023-07-07) Kaçmaz, Necat; Genç, VolkanTurizm destinasyonları, değişen tüketici taleplerinden ve sektörde yaşanan rekabet ortamından doğrudan etkilenmektedir. Bu nedenle destinasyonlar sürekli olarak kendilerini yenilemeye çalışmakta, sahip doldukları çekicilikleri ve alternatif turizm kaynaklarını etkili bir şekilde kullanarak turizmden hak ettikleri şekilde faydalanmaktadırlar. Bu çalışmanın amacı, her yıl binlerce turiste ev sahipliği yapan Gevaş ilçesinin, sahip olduğu kültürel ve doğal miras unsurlarını, alternatif turizm çekiciliklerini turizm paydaşlarının görüşleri ve önerileri doğrultusunda inceleyerek ilçenin turizmden hak ettiği şekilde faydalanmasını sağlamaktır. Çalışmada Gevaş ilçesinin sahip olduğu tarihi, kültürel, doğal çekicilikler ile alternatif turizm çekicilikleri ayrıntılı bir şekilde sunulmuştur. Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı çalışma, amaçlı örnekleme yöntemiyle 16 turizm paydaşıyla derinlemesine görüşme tekniği kullanılarak veriler elde edilmiştir. İlçede destinasyon pazarlaması noktasında yaşanan yönetsel ve yapısal sorunlar, tanıtım eksikliği, turizm paydaşlarının sürece yeterince dahil edilmemesi ve turizm pazarlaması noktasında belli bir yol haritasının olmayışı ele alınmıştır. Gevaş ilçesinin turizmden hak ettiği şekilde yararlanabilmesi için gerekli olan hususlar turizm paydaşlarıyla değerlendirilmiş buna yönelik çözüm önerileri ortaya konulmuştur.Öğe Yerel halkın kültürel mirasa yönelik farkındalık düzeyi: Diyarbakır ili örneği(Batman Üniversitesi, 2021-04-14) Bal, Fatime; Dilek, Sebahattin EmreKültürel miras, turizm için önemli kavramlar arasındadır. Kültürel miras unsurları hem turizmin hem de yerel halkın etkisiyle varlığı sürdürmektedir. Bu durumda Kültürel miras eserlerin korunması aşamasında yerel halkın büyük rolü vardır. Yerel halkın turizm, doğal çevre, turist, kültürel miras gibi öğeler hakkında bir farkındalığa sahip olması gerekir. Bu çalışmada araştırma bölgesi olarak Diyarbakır ili seçmemiz kültürel mirasın varlığı, turizm potansiyeli, Osmanlı medeniyetlerinin izlerini taşıması ve dünya miras listesinde bulunuyor olması açısında büyük önem teşkil etmektedir. Bu çalışmanın asıl amacı, Diyarbakır’ın ilinde bulunan kültürel mirasın turizm amaçlı olarak kullanılmasında yerel halkın farkındalık düzeyini belirlemektedir. Diyarbakır ilinde turizm amaçlı olarak kullanılan kültürel varlıkların önemi derecelendirilmekte ve yerel halkın kültürel miras eserlerinin turizm amaçlı kullanılmasında yerel yönetim ile ilgili düşüncelerini ifade etmesi bu çalışmanın bir diğer amaçlarından biridir. Araştırmanın en önemli çabası Diyarbakır halkının kültürel miras farkındalık düzeyi ile ilgili hiçbir çalışmanın yapılmadığı ve yapılacak ilk çalışma olması açısında halkı bilinçlendirmektir. Ayrıca yapılan çalışmalar istenilen düzeyde olmadığından bu alanla ilgili bir çalışma yapılması gereği duyulmaktadır. Bu araştırmada evren ve örneklem, veri toplama aracı ve tekniği, veri toplama süreci ile alakalı verilerin analizleri yapılmıştır. Araştırma evreni Diyarbakır ilinde yaşayan yerel halktır. Diyarbakır ili merkezinde yaşayan yerel halkın kültürel mirası turizm amaçlı kullanılmasındaki görüşlerini belirlemek için anket tekniği uygulanmıştır. Toplamda geçerli sayılan 200 adet anketten elde edilen veriler SPSS programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada veri toplama sürecinde ise kolayda örneklem yönetimi uygulanmıştır. Maliyeti ve uygulaması kolay olan bu yöntem birçok araştırmacı tarafından tercih edilmektedir. Bulgularda ise, araştırmaya katılan yerel halkın demografik özelliklerine dair bulgularından Diyarbakır turistik öneme sahip tarihsel ve kültürel yapıları, el sanatları, mutfağı, etkinliklerine dair frekans analizi, ortalama, standart sapma, güvenilirlik analizi ve Anova testi uygulayarak Diyarbakır yerel halkının farkındalık düzeyi ne ölçüde olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen veriler, uygulanan bu testlerin güvenilir olduğunu ve yerel halkın kültürel miras eserlerine yönelik farkındalık düzeyine dair görüşlerini açık bir şekilde ifade etmektedir.Öğe Cumhuriyet dönemi Türk heykel sanatında kadın imgesinin kültürel yansımaları(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021-11-23) Gülmez, Mazlum; Uzun Aydın, DeryaCumhuriyet dönemi Türk heykel sanatında kadın imgesinin kültürel yansımalarını araştırırken, öncelikle güzel sanatların üç boyutluluğu, derinliği ve hacmi olan, yaşamı, insanı, doğayı tanımlama ve anlamlandırma gayesi barındıran etkinliklerden “heykelin” tarihimizdeki yeri ve genişlik sahası incelenmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda İslamiyet öncesi Türk, Avrupa ve İslam sanat tarihindeki yeri ve konumu belirli süreçler içerisinde değişime uğramış görülmektedir. Kültürel Miraslarımızdan heykel sanatının değişimleri dönem dönem olmuştur. Ülkemizdeki heykel faaliyetlerine bakılacak olunursa, özellikle Kültürel miraslar bağlamında, Cumhuriyet döneminde farklı boyutlara ulaşıldığı görülmektedir. Özellikle Sanayi-i Nefise Mektebi’nin ortaya çıkarttığı sanatsal farkındalığı, önemli sanatçıların düşüncelerinde, yeni döneme geçildiği ve yeni gelişmeleri beraberinde getireceği sosyal bir ortamla karşı karşıya bırakacaktı. Bu dönem sanatçıları, önlerinde Kurtuluş Savaşı gibi bir mücadelenin, toplumsal dayanışmayı da beraberinde getireceği yeni boyutta eserler ortaya koyarak topluma kendilerini ve heykel sanatını kabul ettireceği bir döneme de tanıklık edilecekti. Ayrıca 1880‘lerden 1927’li yıllara gelindiğinde metafor ve bedensel değişimlerle karşı karşıya kalınacağı gözlemlenecektir. Daha soyut ve farklı konseptlerle Nü Sanatının gelişimine de tanıklık edeceğiz. Cumhuriyet dönemi Türk heykeli, 1950’lerde ise daha çok bireysel duyguları ağır basan konularla karşımıza çıkacaktır. Cumhuriyet döneminin yakın tarihine gelindiğinde özellikle araştırma konusu olan kadın imgesini aktaran eserlere yönelik dini, ahlaki ve politik olarak gösterilmeyen tolerans ve tahammülü görmüş olacağız. Konunun dikkat çeken tarafı tarihsel süreçler içerisinde değişen siyasi ve dini ortamın cumhuriyetin başların baş tacı yapılan kadın figürünün eserlerde nasıl sömürüye açık hale geldiğinin ve saldırılara maruz bırakıldığının kültürel, sosyolojik ve psikolojik yansımalarına şahit olacağız.Öğe Hasankeyf: A cultural heritage reflecting the history (Archaeometric approach)(Batman Üniversitesi, 2015) Bayazit, MuratHasankeyf has hosted substantial number of civilizations some of which are known as the first human settlings in Mesopotamia gathering the Byzantine, Ottoman, Artukid, Eyyubid, Assyrian, Urartian and Arabic cultures. As soon as the Ilısu dam project is completed most of the region along with its numerous ancient relics will be left under the water. Therefore some precautions should be taken such as transferring movable historical assets and investigating unmovable ones using archaeometry which generally prefers chemical, thermal, mineralogical, spectroscopic, optical and microscopic investigation that would provide significant information about the findings uncovered from archaeological excavations. The comprehensive and detailed knowledge obtained by archaeometry, which gathers engineering, natural and social sciences, creates a convenient date base for studying historical artifacts. In this study, it is aimed to evaluate the importance of Hasankeyf in elucidating the history of Upper Mesopotamia in the context of archaeometry and the cultural heritage.Öğe Hasankeyf ve çevresinde çok amaçlı kullanım gördüğü düşünülen bir grup kaya oyma mekân(Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021-01-14) Çakmak, İbrahim; Özteke, FahriHasankeyf, Üst Paleolitik Dönemden günümüze kadar Roma, Bizans, Sasani, Emevi, Abbasi, Hamdani, Mervani, Artuklu, Eyyübi, Karakoyunlu, Akkoyunlu ve Osmanlılar gibi devletlere ev sahipliği yapmıştır. Tarih boyunca önemli idari ve ticaret merkezlerinden biri olan Hasankeyf farkı kültürlerin, inançların ve dillerin bir arada yaşayıp kaynaştığı Ortaçağ dünyasının önemli yerleşim merkezlerinden biri olmuştur. Bölgede Ilısu Barajı ve HES Projesi nedeniyle birçok arkeolojik alan ve anıtsal eser çeşitli araştırmacılar tarafından incelenip değerlendirilmiştir. Ancak insanlık tarihi ve bölgenin kültürel varlığı açısından büyük öneme sahip olan kaya oyma mekânlar, bilimsel yönden bir türlü hak ettiği değeri bulmamıştır. Bu nedenle tez konumuzu oluşturan, Hasankeyf ve çevresindeki bir grup kaya oyma mekân, 2019 yılında yapımı tamamlanan Ilısu Barajı sonrası birçoğunun sular altında kalmasından dolayı bir kez daha önem kazanmıştır. İncelediğimiz kaya oyma mekânlar çizimleri, plan tipleri, mimarileri ve genel özellikleri itibariyle ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. “Hasankeyf ve Çevresinde Çok Amaçlı Kullanım Gördüğü Düşünülen Bir Grup Kaya Oyma Mekân” başlıklı tez çalışmamız, Geç Roma Dönemi ve sonrasında kullanım gördüğü düşünülen, 9 adet çok kullanımlı kaya mekân, 3 adet kaya mezar ve 1 adet kaya kiliseden oluşan toplam 13 adet kaya oyma mekân örneğini içermektedir. Söz konusu mekânların yapılan tespitler sonucunda, farklı zamanlarda ve farklı topluluklar tarafından yaşam alanı, mezar odası veya ibadet yeri gibi farklı amaçlar doğrultusunda kullanım gördüğü anlaşılmaktadır.Öğe Yaşayan kültürel miras olarak Boz Üy(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2017-04) Cicioğlu, Muhammet NurullahBoz üy, Kırgız Türklerinin tarih boyunca devam ettirdikleri göçebe yaşam tarzının bir bakiyesi olarak günümüze kadar ulaşmıştır. Kırgızlar ata mirası olarak kabul ettikleri bu çadır tipini halen muhafaza etmekte ve onun etrafında teşekkül eden birçok âdet ve gele- neklerini de devam ettirmektedirler. Kentleşme sürecinin ve küreselleşme olgusunun etki- leriyle şehirlerde bu çadırların önemini yitireceği konusundaki beklentinin aksine boz üy, gün geçtikçe şehir hayatının ve küreselleşmenin bir objesi haline gelmektedir. Bu çalışmada bir kültürel miras olarak boz üyün Kırgızların günlük hayatındaki yeri ve önemine değinil- miş ve bu mirasın halen canlı bir şekilde yaşatıldığını örnekleyecek tespitlerde bulunulmuş- tur. Bu sahiplenmenin neticesinde boz üy, Kırgız kültürünün küresel kültüre katkısı haline gelmektedir.Öğe Art tiles on historical architectures: deterioration and conservation(Anadolu Üniversitesi, 2014-10) Taşkıran, Gürbüz; Bayazıt, Murat; Ersan Eruş, Hazal ÖzlemThe art of tile emerges as one of the most significant ornamentation facts and construction materials used in Turkish architecture. Art tiles have been commonly employed on interior and exterior sites including mainly dome, iwan, window pediments and altars. Art tiles possess unique features as a construction material and they have period-specific implementation styles and manufacturing techniques. This study dealt with the causes regarding deteriorations occurred on tiles used in architecture and also with the recommendations of restoration and conservation. The reasons causing the deterioration of the tiles used in construction consist mainly of the interior and exterior factors. In the framework of the deteriorations occurred due to the interior effects, the structural parameters covering the features of the tile production, and also the failures emerging from the implementation techniques employed on the structure have been evaluated. Additionally, the deteriorations due to external influences such as atmosphere, water, humidity, earthquake, fire, vegetal-animal, and also the human induced effects have been examined with the visual examples. In this context, suggestions regarding the implementation process in restoration and conservation have been submitted. The presence of the tiles comes forward as a decisive fact in determination of the deteriorations observed on the historical structures together with their reasons, and also in identification of the restoration and conservation methods. With this study, it has been proved again that it is mostly possible by the conscious and interdisciplinary studies to maintain the existence of the cultural heritages and to convey them through the next generations with their unique characteristics.Öğe Günümüzde kültürel mirasın sürdürülebilirliği açısından “Türkiye’de olumsuz heykel örnekleri”(ISPEC Publishing, 2019-12-26) Uzun Aydın, DeryaKültürel miras, bir şehrin kültürü, kimlik ve tarihsel değerleriyle ilgilenen değerlerin tümünü kapsar. Tarihi kentler, anıtsal yapılar, arkeolojik alanlar kadar dil, gelenek, müzik, öyküler gibi somut olmayan değerler de kültürel mirası oluşturur. UNESCO, ICOMOS ve benzeri uluslararası kurumlar tarafından hazırlanan sözleşmelerde ve metinlerinde kültürel miras kavramı; somut, somut olmayan kültürel miras veya doğal miras olarak ayrılmıştır. Somut kültürel miras taşınabilir ve taşınamaz kültürel miras olarak değerlendirilir. Taşınır kültürel miraslar içerisinde tablolar ve heykellerin de girdiği bilinmektedir. Sürdürülebilir kültürel miras yönetimi de, kültürel mirasa ait değerlerin ve öneminin sürdürülebilir bir yaklaşımla korunması ve yaşatılmasına önem vermektedir. ‘Kamusal alanlar’ değerleriyle önemini ortaya koymaktadır. ‘Kamusal alanda sanat’ açısından ‘heykel’, ‘alanı temsil’ etme bazında oldukça değerli sanat yapıtlarıdır. Bugün, sanattan uzak ve kitschleştirilmiş çoğu heykel artık, modernliğin ruh halini hissettirmeye çalışmakta, yeni konu arayışları, yeni biçimsel ve teknik arayışlarla ‘güzel’in ötesini aşmaktadır. Peki Türkiye’de sanatçıların gerçekleştirdiği eser örnekleri, kültürel mirasın sürdürebilirliği açısından değerlendirildiğinde tatmin edici midir? İşte bu çalışma, özellikle kentsel mekanların soyut, somut özelliklerini yansıtan ancak bu sürdürülebilirlik temelinde olumsuz olma özelliği taşıyan ve kültürel miras kavramını tehlikeye atan örneklerle oluşturulmaya çalışılmıştır.Öğe Tire Necippaşa Kütüphanesinin teşhir ve tanziminin kültürel miras açısından değerlendirilmesi(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023-08-16) Tüfek, Zozan; Kozbe, GülrizBu yüksek lisans tezinde İzmir ilinin Tire ilçesinde bulunan Necippaşa Kütüphanesi’nin işlevini sürdürebilmesi için hizmet politikalarını genişletip turizme kazandırılması üzerinde durulmaktadır. Zengin kültürel mirasa sahip olan bu kütüphane geçmişten günümüze bilgiyi aktaran bir köprü görevi üstlenmektedir. Ancak, kütüphanedeki kitap koleksiyonları genellikle Arapça, Farsça ve Osmanlı Türkçesi ile yazılmış nadir yazma ve eski harfli matbu kitaplardan oluşmaktadır. 1928’deki harf devriminden sonra, kütüphanenin hedef kitlesi daralmış olmasına rağmen günümüze kadar varlığını sürdürmeyi başarmıştır. Günümüzde dijital kütüphanecilik alanındaki gelişmeler ve kütüphanedeki kitapların nadir eser yönergesine uygun olarak araştırmacılara çevrimiçi hizmet sunmaya başlaması ile tarihi kütüphane binasının bir kitap deposuna dönüşmesi ihtimaline neden olmuştur. Ancak, bu durumun değiştirilmesi ve doğru bir şekilde planlanmasıyla müze kütüphane konsepti ile turizm yönü bir araya getirilebilir. Kütüphanenin turizme kazandırılmasındaki rolü, kültürel mirasın koruması ve sürdürülebilirliği açısından gelecek nesillerin farkındalığının artırılmasında büyük önem taşımaktadır. Bu tez, Necippaşa Kütüphanesi’nin kültürel mirasının korunması, tanıtımı ve sürdürülebilirliğinde ziyaretçilerin rolünü ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır.
