6 sonuçlar
Arama Sonuçları
Listeleniyor 1 - 6 / 6
Öğe Kriyojenik işlem uygulanmış ve uygulanmamış kesici takımlarla tornalanan AISI 1050 çeliğinin işlenebilirliği ve talaş morfolojisinin araştırılması(Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2021-02-17) Ersöz, Onur; Baday, ŞehmusKriyojenik işlem (K.İ.), malzemeyi sıfır derecenin altındaki çok düşük sıcaklıklarda soğutarak, malzemeye istenilen metalürjik ve mikro yapısal özelliklere kazanılmasını sağlayan bir ısıl işlem türüdür. Bu ısıl işlem, malzemenin kalıntı ve iç gerilmelerin giderilmesi, tokluğun arttırılması, aşınma ve yorulma dayanımlarının iyileştirilmesi gibi malzemenin mekanik yapısında iyileşmeler meydana getirerek malzemenin yapısında olumlu yönde katkılar sağlamaktadır. Kriyojenik işlem, malzemelere uygulanıyor olmasının yanında, kesici takımlara da uygulanarak, kesici takımların aşınma direnci, sertlik, tokluk ve ısıl iletkenliği gibi mekanik özelliklerini iyileştirmektedir. Bu amaçla gerçekleştirilen bu deneysel çalışmada, kriyojenik işlemin kesici takımlara kazandırdığı bu özellikleri incelenmesi amacıyla CVD kaplı karbür kesici takımlara kriyojenik ısıl işlem uygulanmıştır. Bu doğrultuda, kesici takımlara uygulanan derin K.İ. -146 °C’de 24 saat süre ile uygulanmıştır. Daha sonra bu kesici takımlar, oda sıcaklığına getirilerek 200 °C’de, her biri 2 saat süreyle iki kez temperleme işlemi yapılmıştır. Tornalama deneyleri, K.İ. uygulanmış ve uygulanmamış kesici takımlarla kuru kesme şartlarında dört farklı kesme hızı (180, 200, 220 ve 240 m/dak), üç farklı ilerleme hızı (0,1, 0,2 ve 0,3 mm/dev) ve 2 mm sabit talaş derinliği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. İş parçası malzemesi olarak AISI 1050 çeliği seçilmiştir. K.İ. uygulanmış ve uygulanmamış takımlarla, belirlenen kesme parametrelerinde, AISI 1050 çeliğinin tornalanması esnasında oluşan kesme kuvvetleri dinamometre yardımıyla ölçülmüştür. Ortalama yüzey pürüzlülük (Ra) değerleri işlenmiş iş parçasının 3 farklı yüzeyinden, yüzey pürüzlülüğü ölçümü alınarak elde edilmiştir. Daha sonra bu üç değerin aritmetik ortalamaları alınarak Ra değerleri hesaplanmıştır. İşleme deneyleri sonrası, K.İ. uygulanmış ve uygulanmamış kesici takımlarda oluşan aşınma durumlarını ve kesme işlemi esnasında oluşan talaşların morfolojisini belirlemek için SEM görüntüleme cihazı kullanılmıştır. Gerçekleştirilen deneyler sonucunda, en düşük kesme kuvveti 240 m/dak kesme hızında ve 0,1 mm/dev ilerlemede K.İ. uygulanmış kesici takımla işlenmiş yüzeyde elde edilmiştir. En düşük Ra değeri 180 m/dak kesme hızında ve 0,1 mm/dev ilerlemede K.İ. uygulanmamış kesici takım ile görülmüştür. Sonuç olarak, K.İ. uygulanmış kesici takımlar ile K.İ. uygulanmamış takımlar karşılaştırıldığında, K.İ. uygulanmış kesici takımlar ile daha az takım aşınması, daha düşük kesme kuvvetleri ve daha düşük yüzey pürüzlülük sonuçları elde edilmiştir. Ayrıca talaş morfolojisi açısından, SEM görüntüleri karşılaştırıldığında, K.İ. uygulanmış kesici takımlardan elde edilen talaşlarda daha küçük testere formlu yapılar oluştuğu tespit edilmiştir.Öğe Kriyojenik ısıl işlem uygulanmış özel tasarlanmış matkap uçları ile fiber takviyeli cam-epoksi kompozitin delme performansı ve mekanik özelliklerinin incelenmesi(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-05-27) Adin, Mehmet Şükrü; İşcan, Bahattin; Baday, ŞehmusBu çalışmada, özel tasarlanarak imal edilen 8 mm çapında, farklı uç açılarına (118°, 128° ve 138°), helis açılarına (26°, 33° ve 40°) ve boşluk açılarına (8°, 10° ve 12°) sahip derin kriyojenik işlem (-196°C) uygulanmış ve uygulanmamış HSS matkaplar ile farklı devir sayısı (800, 1200 ve 1800 dev/dk) ve ilerleme (0.01, 0.02 ve 0.03 mm/dev) parametrelerinde delinen fiber takviyeli cam-epoksi kompozitin kesme kuvvetleri, delaminasyon faktörleri, yüzey pürüzlülükleri, talaş şekilleri ve işlem süreleri incelenerek değerlendirilmiştir. Ayrıca, kesici takımlara XRD analizi yapılarak mikroyapılarındaki değişimler incelenmiş ve art arda delik delme işlemleri yapılarak takım aşınmaları, talaş sıcaklıkları, kesici takım sıcaklıkları ve ASTM standartlarına göre hazırlanan kompozit iş parçası numunelerinin çekme kuvvetleri bulunarak değerlendirilmiştir. Derin kriyojenik işlem uygulanmış HSS matkabın karbür tanelerinin daha küçük ve homojen dağılması ve faz değişimi sayesinde sertlik değeri daha yüksek olan karbürlerin artışı, kesici takımın sertliğini artırmıştır. Delik delme işlemleri sırasında, devir sayısı ve ilerlemenin artışına bağlı olarak kesme kuvvetlerinin azaldığı ve kesme kuvvetlerine (Fx) göre en uygun kesici takımın 128° uç açısı, 33° helis açısı ve 12° boşluk açısına sahip derin kriyojenik işlem uygulanmış HSS matkap olduğu görülmüştür. Ortalama yüzey pürüzlülüğü (Ra) değerleri incelendiğinde, devir sayısı ve ilerlemenin artışına bağlı olarak ortalama yüzey pürüzlülüğü değerlerinin arttığı ve ortalama yüzey pürüzlülüğü değerlerine göre en uygun kesici takımın, 128° uç açısı, 26° helis açısı ve 8° boşluk açısına sahip derin kriyojenik işlem uygulanmış HSS matkap olduğu belirlenmiştir. Delaminasyon faktörlerine bakıldığında, devir sayısının artışına bağlı olarak azalma eğiliminde olduğu, ilerlemenin artışına bağlı olarak ise arttığı ve delaminasyon faktörlerine göre en uygun kesici takımın, 118° uç açısı, 26° helis açısı ve 8° boşluk açısına sahip derin kriyojenik işlem uygulanmış HSS matkap olduğu bulunmuştur. Delme işlemleri sırasında oluşan talaşların, ilerleme oranı arttıkça hacimlerinin büyüdüğü, devir sayısı arttıkça küçüldükleri görülmüştür. Derin kriyojenik işlem uygulanmış HSS matkapların işleme sürelerinin genel olarak işlem uygulanmamış HSS matkaplardan daha kısa olduğu belirlenmiştir. Kesici takım ömrü deneylerinde, matkaplarda radyal ağız aşınması, dış köşe aşınması ve serbest yüzey aşınmasının meydana geldiği görülmüştür. Derin kriyojenik işlem uygulanmış HSS matkapların aşınma değerlerinin daha az olması nedeniyle takım ömürlerinin arttığı belirlenmiştir. İşlem uygulanmamış HSS matkapların çıkardığı talaşın sıcaklığının derin kriyojenik işlem uygulanmış HSS matkapların çıkardığı talaştan daha yüksek olduğu görülmüştür. Matkap sıcaklarının, işlem uygulanmamış HSS matkaplarda daha yüksek olduğu bulunmuştur. Düşük ilerlemelerde ve derin kriyojenik işlem uygulanmış matkaplar ile delinen kompozitlerdeki deformasyonların daha az olması nedeniyle çekme kuvvetleri daha yüksek çıkmıştır.Öğe Kriyojenik işlem uygulanmış kesici takımlarla AISI 1050 çeliğinin işlenmesinde yüzey pürüzlülüğü ve kesme kuvvetlerinin regresyon analizi(Farabi Publishing House, 2021-01-27) Gürbüz, Hüseyin; Baday, Şehmus; Ersöz, ErolKriyojenik ısıl işlem, sıfır santigrat derece altında malzemelere ve kesici takımlara uygulanarak sertlik ve aşınma dirençlerini artıran tamamlayıcı bir ısıl işlem türüdür. Bu amaçla bu deneysel çalışmada, -146C’de derin kriyojenik ısıl işlem uygulanmış kesici takımlar ile AISI 1050 çeliğinin tornalanması sonucu oluşan yüzey pürüzlülük ve kesme kuvveti değerleri için ikinci dereceden regresyon analizi yapılmıştır. Tornalama deneyleri, dört farklı kesme hızı (180, 200, 220 m/dak), üç farklı ilerleme oranı (0,1-0,2 ve 0,3 mm/dev) ve iki farklı kesici takım ( ısıl işlem görmüş ve görmemiş) ile gerçekleştirilmiştir. Bağımlı değişken olarak yüzey pürüzlülüğü ve kesme kuvvetleri seçilirken bağımsız değişkenler olarak kesme hızı, ilerleme oranı ve ısıl işlem şartı şeklinde belirlenmiştir. Ayrıca, ANAVO analizi yapılarak bağımlı değişkenler üzerinde bağımsız değişkenlerin etkisi araştırılmıştır. Deneysel değerler için regresyon modellerinden elde edilen R2 değerleri %99,97 ve %99,70 oranında geçerli sonuçlar verdiği görülmüştürÖğe Kriyojenik işlem uygulanmış Inconel 718 alaşımlarında delik delme işlemlerinin araştırılması(Batman Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2021-05-06) Ekmen, Falat Hüseyin; Gürbüz, HüseyinBu çalışmada, farklı kesme parametrelerinde kriyojenik işlem uygulanmış ve uygulanmamış Inconel 718 iş parçalarının delik delme işlemleri deneysel olarak araştırılmıştır. Bu amaçla Inconel 718 iş parçalarından birine -146 °C’de 24 saat derin kriyojenik işlem ile 2 kez temperleme işlemi (200 °C’de 2 saat) uygulanmıştır. Delik delme deneyleri, kuru kesme şartlarında 10 mm çapa sahip TiSiN kaplamalı karbür matkaplar ile 8 mm sabit kesme derinliğinde 4 farklı kesme hızı (10, 13, 16, 19 m/dak) ile 3 farklı ilerleme (0,06, 0,09, 0,12 mm/dev) parametrelerinde gerçekleştirilmiştir. Takım ömrü deneyleri, 8 mm kesme derinliği, 10 m/dak kesme hızı ve 0,06 mm/dev ilerleme parametreleri ile yapılmıştır. Deneylerde Inconel 718 iş parçasının delinmesinde kesme parametrelerinin ve kriyojenik işlemin etkisini görmek için kesme kuvvetleri, yüzey pürüzlülüğü, takım aşınması, takım ömrü, mikrosertlik ve mikroyapı incelenmiştir. Kriyojenik işlem, Inconel 718 alaşımının mikrosertliğinin artmasına, tane boyutlarının küçülmesine, daha fazla y" fazının çökelmesine ve karbürlerin incelip homojen dağılmasına neden olmuştur. Ayrıca delik delme işlemlerinde kesme kuvvetlerinin yükselmesine ve yüzey pürüzlülüğü değerlerinin azalmasına yol açmıştır. Takım ömrü deneylerinde, kriyojenik işlem uygulanan Inconel 718 alaşımında kullanılan kesici takımın daha az aşındığı ve takım ömrünün artığı görülmüştür. Delik delme deneylerinde ilerlemenin artması kesme kuvvetlerinin yükselmesine, kesme hızının artması ise kesme kuvvetlerinin önce yükselip daha sonra düşmesine neden olmuştur. Ayrıca yüzey pürüzlülüğünün artan ilerleme ile birlikte arttığı, artan kesme hızı ile birlikte önce azaldığı daha sonra arttığı görülmüştür. Takım ömrü deneylerinde kriyojenik işlem görmüş iş parçası delindiğinde kriyojenik işlem görmemiş iş parçasına göre daha yüksek ilerleme kuvvetleri elde edilirken yüzey pürüzlülüğü açısında ise kriyojenik işlem görmüş iş parçasından daha düşük değerler elde edilmiştir.Öğe Kriyojenik işlem uygulanan kesici takımlarla AISI 304 östenitik paslanmaz çeliğin tornalanması(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-08-02) Yakut Eker, Şeyma; Gürbüz, HüseyinBu çalışmada, farklı kesme parametrelerinde kriyojenik işlem uygulanmış ve uygulanmamış kesici takımlarla kuru ve MQL uygulaması kullanılarak AISI 304 östenitik paslanmaz çeliğin tornalama işlemleri deneysel olarak araştırılmıştır. Bu amaçla kesici takımlara -146 °C’de 24 saat derin kriyojenik işlem ile 2 kez temperleme işlemi (200 °C’de 2 saat) uygulanmıştır. Tornalama deneyleri dört farklı kesme hızı (160, 190, 220, 250 m/dak) dört farklı ilerleme (0,1, 0,15, 0,2, 0,25 mm/dev) ve sabit kesme derinliği (2 mm) parametreleri ile yapılmıştır. Kesici takım aşınma deneyleri, 250 m/dak kesme hızı, 0,1 mm/dev ilerleme ve 2 mm sabit kesme derinliği parametreleri ile gerçekleştirilmiştir. Deneylerde AISI 304 östenitik paslanmaz çelik malzemesinin tornalanmasında kriyojenik işlemin, MQL uygulamasının ve kesme parametrelerinin etkilerini tespit edebilmek için kesme kuvvetleri, yüzey pürüzlülüğü, kesici takım aşınması, kesici takım titreşimi, talaş morfolojisi ve mikrosertlik incelenmiştir. Kriyojenik işlemin, kesici takımın mikrosertliğini %20 oranında arttırdığı tespit edilmiştir. MQL koşulları altında kriyojenik işleme tabi tutulmuş takımlarda takım aşınmasının, MQL uygulaması kullanılmamış ve kriyojenik işlem görmemiş takımlara göre daha az olduğu görülmüştür. Tornalama deneylerinde ilerleme arttıkça esas kesme kuvveti, yüzey pürüzlülüğü ve titreşimin arttığı, kesme hızının artmasıyla esas kesme kuvvetlerinin, yüzey pürüzlülüğün ve titreşimin azaldığı tespit edilmiştir. İşleme deneylerinde oluşan talaşlar incelendiğinde, tüm kesme koşullarının düşük kesme parametrelerinde sürekli talaş elde edilirken yüksek kesme parametrelerinde süreksiz talaş elde edilmiştir. Genel olarak tüm işleme koşullarında MQL uygulamasının ve kriyojenik işlemin birlikte kullanıldığı deneylerde işleme performansları diğer koşullara göre daha iyi olduğu elde edilen verilerle tespit edilmiştir.Öğe Hardox çeliğinin kriyojenik işlem uygulanmış kesici takımlarla frezelenmesi(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2025-02-13) Gün, Lokman; Gürbüz, HüseyinBu çalışmada, Hardox 450 çeliğinin kuru frezeleme işlemi sırasında farklı kesme parametreleri altında kriyojenik işlem uygulanmış ve uygulanmamış kesici takımların performansı deneysel olarak incelenmiştir. Kesici takımlara, 24 saat süreyle -196 °C sıcaklığında kriyojenik işlem uygulanmıştır ve ardından 2 saat süreyle 200 °C’de temperleme işlemi yapılmıştır. Frezeleme deneyleri, dört farklı ilerleme (0,03 – 0,06 – 0,09 ve 0,12 mm/diş), dört farklı kesme hızı (30 – 50 – 70 ve 90 m/dk) ve sabit kesme derinliği (1,2 mm) ile gerçekleştirilmiştir. Kesici takım aşınma testleri ise 0,12 mm/diş ilerleme, 90 m/dk kesme hızı ve 1,2 mm kesme derinliği parametrelerinde yapılmıştır. Deneyler sırasında Hardox 450 çeliğinin frezelenmesi üzerinde kriyojenik işlemin ve farklı kesme parametrelerinin etkilerini değerlendirebilmek için yüzey pürüzlülüğü, kesme kuvvetleri, talaş morfolojisi, kesici takım aşınması ve mikrosertlik değerleri detaylı olarak incelenmiştir. Frezeleme deneylerinde ilerleme hızının artışıyla birlikte, esas kesme kuvveti ve yüzey pürüzlülüğünün arttığı, buna karşılık kesme hızının artışıyla esas kesme kuvvetinin azaldığı, ancak yüzey pürüzlülüğünün arttığı tespit edilmiştir. Talaş kaldırma sırasında oluşan talaş türleri incelendiğinde, düşük kesme parametrelerinde süreksiz talaşların (C tipi), yüksek kesme parametrelerinde ise yarı sürekli talaşların oluştuğu gözlemlenmiştir. Çalışmanın genel bulguları, kriyojenik işlem uygulanmış kesici takımların takım aşınması, esas kesme kuvveti ve yüzey pürüzlülüğü açısından daha düşük değerler sağladığını ortaya koymuştur. Ayrıca, kriyojenik işlemin kesici takım mikrosertlik değerini %9 oranında artırdığı belirlenmiştir.
