C-12 hidroksi karma mod kolonu ile bazı biyojenik aminlerin HPLC ayrılması, karma mod ayırma mekanizmasının incelenmesi ve eş zamanlı kantitatif tayinleri
| dc.authorid | 0009-0005-5383-189X | |
| dc.contributor.advisor | Aral, Hayriye | |
| dc.contributor.author | Dağ Atik, Nazlı Can | |
| dc.date.accessioned | 2025-09-15T09:07:54Z | |
| dc.date.available | 2025-09-15T09:07:54Z | |
| dc.date.issued | 2025-07-24 | |
| dc.department | Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Kimya Anabilim Dalı | |
| dc.description | Bu tez çalışması Batman Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinatörlüğü (BATÜ-BAP) tarafından BTÜBAP-2024-YL-11 nolu proje ile desteklenmiştir. Projeye verdiği desteklerinden dolayı BATÜ-BAP’a teşekkür ederiz. | |
| dc.description.abstract | Peynir gibi fermente gıdalarda doğal olarak oluşabilen biyojenik aminlerin güvenilir ve hassas yöntemlerle belirlenmesi, gıda güvenliği açısından büyük önem taşımaktadır. Bu doğrultuda, piyasadan temin edilen Tulum peyniri, Kaşar peyniri, Van otlu peyniri, Ezine peyniri, Küp peyniri ve Tam yağlı beyaz peynir örneklerinde bulunan biyojenik aminlerin eş zamanlı tayini, C-12 hidroksi grubu içeren karma mod HPLC kolonu kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Türevlendirme yapılmaksızın doğrudan analiz edilen histamin, dopamin, tiramin, serotonin ve triptamin aminleri, UV dedektör ile 254 nm dalga boyunda izlenmiştir. Mobil faz olarak %50 asetonitril ve %50 sodyum asetat tamponu (25 mM, pH 5.5) kullanılmış; pH, sıcaklık, akış hızı ve tampon konsantrasyonu gibi parametrelerin ayrım performansı üzerindeki etkisi sistematik olarak değerlendirilmiştir. Optimum koşullarda tüm aminler yaklaşık 20 dakika içinde başarılı bir şekilde ayrılmıştır. C-12 hidroksi karma mod kolonun ayırma performansı, klasik ters faz C18 kolonu ile karşılaştırılmış ve daha yüksek seçicilik ile duyarlılık sağladığı gözlemlenmiştir. Analitlerin kolonla etkileşim mekanizması logD, pKa ve polarite gibi kantitatif yapı-alıkonma ilişkisi (QSRR) parametreleriyle değerlendirilmiş; elde edilen bulgular, geliştirilen yöntemin farklı peynir örneklerinde biyojenik aminlerin eş zamanlı ve güvenilir tayininde etkili bir analitik araç olduğunu göstermiştir. | |
| dc.description.abstract | This study presents the simultaneous quantification of biogenic amines in cheese samples using a C-12 hydroxy mixed-mode HPLC column. Histamine, dopamine, tyramine, serotonin, and tryptamine were analyzed without derivatization and detected with a UV detector at 254 nm. The mobile phase consisted of 50% acetonitrile and 50% sodium acetate buffer (25 mM, pH 5.5). The effects of pH, temperature, flow rate, and buffer concentration were evaluated. Under optimal conditions, all analytes were separated within 20 minutes. The performance of the C-12 hydroxy column was compared with a conventional C18 column and showed superior selectivity and sensitivity. The separation mechanism was examined using quantitative structure–retention relationship (QSRR) parameters such as logD, pKa, and polarity. The method proved effective for reliable determination of biogenic amines in various cheese samples. | |
| dc.identifier.citation | Dağ Atik, N. C. (2025). C-12 hidroksi karma mod kolonu ile bazı biyojenik aminlerin HPLC ayrılması, karma mod ayırma mekanizmasının incelenmesi ve eş zamanlı kantitatif tayinleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Batman. | |
| dc.identifier.uri | https://hdl.handle.net/20.500.12402/5018 | |
| dc.language.iso | tr | |
| dc.publisher | Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü | |
| dc.relation.publicationcategory | Tez | |
| dc.rights | info:eu-repo/semantics/openAccess | |
| dc.subject | Biyojenik Aminler | |
| dc.subject | HPLC | |
| dc.subject | Karma Mod Kromatografi | |
| dc.subject | C-12 Hidroksi Kolon | |
| dc.subject | Peynir Örnekleri | |
| dc.subject | QSRR | |
| dc.subject | Biogenic Amines | |
| dc.subject | Mixed-Mode Chromatography | |
| dc.subject | C-12 Hydroxy Column | |
| dc.subject | Cheese Samples | |
| dc.subject | Non-Derivatized Analysis | |
| dc.title | C-12 hidroksi karma mod kolonu ile bazı biyojenik aminlerin HPLC ayrılması, karma mod ayırma mekanizmasının incelenmesi ve eş zamanlı kantitatif tayinleri | |
| dc.title.alternative | HPLC separation of biogenic amines using a C-12 hydroxy mixed-mode column: Investigation of the mixed-mode separation mechanism and simultaneous quantitative determination | |
| dc.type | Master Thesis |
