Fransız ve Türk Emniyet Teşkilatlarının adli kolluk tarihçeleri üzerine bir mukayese

Yükleniyor...
Küçük Resim

Tarih

2012

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess

Özet

Bu çalışmanın konusu Fransa'da ve Türkiye'de görev yapan Emniyet Teşkilatlarına bağlı olan adli kolluk tarihçelerini inceleyerek, yapılan yenilik ve gelişimlerin ortaya çıkarılmasını sağlamaktır. Böylece iki ülke Adli Kolluk Teşkilatları kıyaslanarak iyi olan yönlerin ön plana çıkarılması amaçlanmaktadır. Fransız Polis Teşkilatı 15 Mart 1667 tarihinde Kraliyet Fermanı ile kurulmuştur. Polis teşkilatı, Fransız toplumunda değişen hayat şartlarına paralel olarak çeşitli reformlar geçirerek gelişmeler kaydetmiştir. Özellikle, 1667 Reformu polis teşkilatında köklü değişikliklere yol açmıştır. 1789 yılında Belediye Polisi ile Milli Polis'in birbirinden ayrılması öngörülmüş ve iki teşkilat arasındaki görev ayrımının belirlenmesi sağlanmıştır. 24 Ağustos 1790 tarihli kanun ile adli ve idari polis ayrımına gidilmiştir. Bu tarihten sonra Danıştay ve İdare Mahkeme kararları idari polisin işleyişi üzerinde etkilerini göstererek yapılacak düzenlemelere yol gösterici olmuştur. 19.yy'ın sonunda polis teşkilatının tek bünyede kurulmasıyla adli polisin hukuksal gelişimi sağlanmaya çalışılmıştır. Taşrada bulunan polis güçlerinin merkeze bağlanması, polisin devletleştirilmesine imkân vermiştir. Poliste etik anlayışının yerleştirilmesi, gelişmelerin devamı sürecinde önemli rol oynamıştır. Fransa'da adli polis teşkilatı, 1906 yılının kasım ayında George CLEMENCEAU'nun teklifi üzerine ortaya çıkmıştır. 6 Mart 1907 yılında Emniyet Müdürü Jules SEBILLE komutasında Adli Arama Servisleri Genel Kontrolörlüğü kurulmuştur. 30 Eylül 1907 yılında adli polis teşkilatı ulusal düzeyde Polis Valiliği örnek alınarak kurulmuştur. Zaman içerisinde çeşitli kararnameler ve kanunlar ile adli polis teşkilatının kendi içerisinde büyümesi sağlanmıştır. Fransa'da adli kolluğun bir bütün olarak ele alınması ve tüm adli polis görevlilerinin aynı eğitimle yetiştirilmesi belirli bir düzeni ve sağlam bir yapıyı da beraberinde getirmiştir. 9 Mayıs 1995 yılındaki bir kararname ile Adli Polis Daire Başkanlığı bünyesinde 4 daire başkan yardımcılığı kurulmuştur. Bu daire başkanlıkları sayesinde suç ve suçlular ile daha etkin bir mücadele sağlanmıştır. 1999 yılına kadar değişik yıllarda ve değişik şehirlerde Hareketli Polis Tugayları kurulmuştur. 24 Nisan 2003 tarihindeki bir kararname ile yeni operasyon ağları oluşturulmuştur. 13 Mayıs 2005 yılında Adli Polis Daire Başkanlığı tekrar değişikliğe uğratılarak yeni birimler oluşturulmuştur. 2006 yılında, 2008 yılında ve 2009 yılında birimlerin statüleri değiştirilerek eklentileri tekrar düzenlenmiştir. Fransız Adli Polis Daire Başkanlığının 12 Ülkesel Servisi, 9 Bölgelerarası Adli Polis Müdürlüğü ve 3 Bölgesel Adli Polis Müdürlüğü görev yapmaktadır. Bu birimlerin görevleri, gelişimleri incelenmiş ve polislerin aldıkları temel ve sürekli eğitimler araştırılmıştır. Türk Emniyet Teşkilatında ise çok eski tarihlerden bu yana toplumun düzenini korumak için "Yargan", "Töre" ve "Tudun" gibi adlarla asayiş sağlanmaya çalışılmıştır. Osmanlı Devleti zamanında ise "Kollukçu", "Asesbaşı", "Subaşı", "Yeniçeriler" ve "Böcekbaşı" denen zabıta makamları tarafından toplumun düzeni sağlanmıştır. 10 Nisan 1845 yılında günümüz polis teşkilatı kurulmuştur. 1879'da Zaptiye Nezareti yani bugünkü adıyla Emniyet Genel Müdürlüğü kurulmuştur. 9 Aralık 1908 yılında Emniyet Umum Müdürlüğü olarak polis tek çatı altında toplanmıştır. Polise tam yetkiyi veren Polis Vazife ve Selahiyet Kanununu (P.V.S.K.) 04.07.1934 yılında kabul edilmiştir. 3201 Sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu (E.T.K.) ise 04 Haziran 1937 tarihinde kabul edilmiştir. Bu kanuna göre Emniyet Teşkilatının İçişleri Bakanlığına bağlı bir kurum olduğu belirlenmiştir. Emniyet Teşkilatının insan kaynaklarının oluşturulması amacıyla Polis Kolejleri, Polis Enstitüsü, Polis Akademisi ve Polis Okulları çeşitli tarihlerde açılıp kapanarak eğitim vermiştir. Ancak günün ihtiyaçlarına göre ve bazı sebeplerden dolayı bir kısım eğitim kurumları kapatılmış, bazıları ise tekrar açılmıştır. Türk Polis Teşkilatında adli polis ve idari polis ayrımları incelenmiş ve bu ayrımın tam olarak oluşturulmamış olduğu tesbit edilmiştir. Araştırmalar sonucu adli polis veya idari polis olma durumları kişisel insiyatiflere bırakıldığı da ortaya çıkmıştır. Adli polisin işleri kapsamına giren hususlar, ayrı ayrı oluşturulan daire başkanlıkları bünyesine alınmış, dolayısıyla yeknesaklığın tam olarak sağlanamadığı ortaya çıkmıştır.
Tez No İndirme Tez Künye Durumu 389022 Pdf dosyası Ek-rar dosyası Fransız ve Türk Emniyet Teşkilatlarının adli kolluk tarihçeleri üzerine bir mukayese / French and Turkish Police Organizations on the history of the judicial police Yazar:HASAN KAYA Danışman: YRD. DOÇ. DR. A. MESUT AĞIR Yer Bilgisi: Batman Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Anabilim Dalı Konu:Kamu Yönetimi = Public Administration ; Tarih = History Dizin:Adli kolluk = Judicial police ; Fransa = France ; Polis = Police ; Polis teşkilatı = Police organization ; Türk Polis Teşkilatı = Turkish Police Organization Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2012 214 s. Bu çalışmanın konusu Fransa'da ve Türkiye'de görev yapan Emniyet Teşkilatlarına bağlı olan adli kolluk tarihçelerini inceleyerek, yapılan yenilik ve gelişimlerin ortaya çıkarılmasını sağlamaktır. Böylece iki ülke Adli Kolluk Teşkilatları kıyaslanarak iyi olan yönlerin ön plana çıkarılması amaçlanmaktadır. Fransız Polis Teşkilatı 15 Mart 1667 tarihinde Kraliyet Fermanı ile kurulmuştur. Polis teşkilatı, Fransız toplumunda değişen hayat şartlarına paralel olarak çeşitli reformlar geçirerek gelişmeler kaydetmiştir. Özellikle, 1667 Reformu polis teşkilatında köklü değişikliklere yol açmıştır. 1789 yılında Belediye Polisi ile Milli Polis'in birbirinden ayrılması öngörülmüş ve iki teşkilat arasındaki görev ayrımının belirlenmesi sağlanmıştır. 24 Ağustos 1790 tarihli kanun ile adli ve idari polis ayrımına gidilmiştir. Bu tarihten sonra Danıştay ve İdare Mahkeme kararları idari polisin işleyişi üzerinde etkilerini göstererek yapılacak düzenlemelere yol gösterici olmuştur. 19.yy'ın sonunda polis teşkilatının tek bünyede kurulmasıyla adli polisin hukuksal gelişimi sağlanmaya çalışılmıştır. Taşrada bulunan polis güçlerinin merkeze bağlanması, polisin devletleştirilmesine imkân vermiştir. Poliste etik anlayışının yerleştirilmesi, gelişmelerin devamı sürecinde önemli rol oynamıştır. Fransa'da adli polis teşkilatı, 1906 yılının kasım ayında George CLEMENCEAU'nun teklifi üzerine ortaya çıkmıştır. 6 Mart 1907 yılında Emniyet Müdürü Jules SEBILLE komutasında Adli Arama Servisleri Genel Kontrolörlüğü kurulmuştur. 30 Eylül 1907 yılında adli polis teşkilatı ulusal düzeyde Polis Valiliği örnek alınarak kurulmuştur. Zaman içerisinde çeşitli kararnameler ve kanunlar ile adli polis teşkilatının kendi içerisinde büyümesi sağlanmıştır. Fransa'da adli kolluğun bir bütün olarak ele alınması ve tüm adli polis görevlilerinin aynı eğitimle yetiştirilmesi belirli bir düzeni ve sağlam bir yapıyı da beraberinde getirmiştir. 9 Mayıs 1995 yılındaki bir kararname ile Adli Polis Daire Başkanlığı bünyesinde 4 daire başkan yardımcılığı kurulmuştur. Bu daire başkanlıkları sayesinde suç ve suçlular ile daha etkin bir mücadele sağlanmıştır. 1999 yılına kadar değişik yıllarda ve değişik şehirlerde Hareketli Polis Tugayları kurulmuştur. 24 Nisan 2003 tarihindeki bir kararname ile yeni operasyon ağları oluşturulmuştur. 13 Mayıs 2005 yılında Adli Polis Daire Başkanlığı tekrar değişikliğe uğratılarak yeni birimler oluşturulmuştur. 2006 yılında, 2008 yılında ve 2009 yılında birimlerin statüleri değiştirilerek eklentileri tekrar düzenlenmiştir. Fransız Adli Polis Daire Başkanlığının 12 Ülkesel Servisi, 9 Bölgelerarası Adli Polis Müdürlüğü ve 3 Bölgesel Adli Polis Müdürlüğü görev yapmaktadır. Bu birimlerin görevleri, gelişimleri incelenmiş ve polislerin aldıkları temel ve sürekli eğitimler araştırılmıştır. Türk Emniyet Teşkilatında ise çok eski tarihlerden bu yana toplumun düzenini korumak için "Yargan", "Töre" ve "Tudun" gibi adlarla asayiş sağlanmaya çalışılmıştır. Osmanlı Devleti zamanında ise "Kollukçu", "Asesbaşı", "Subaşı", "Yeniçeriler" ve "Böcekbaşı" denen zabıta makamları tarafından toplumun düzeni sağlanmıştır. 10 Nisan 1845 yılında günümüz polis teşkilatı kurulmuştur. 1879'da Zaptiye Nezareti yani bugünkü adıyla Emniyet Genel Müdürlüğü kurulmuştur. 9 Aralık 1908 yılında Emniyet Umum Müdürlüğü olarak polis tek çatı altında toplanmıştır. Polise tam yetkiyi veren Polis Vazife ve Selahiyet Kanununu (P.V.S.K.) 04.07.1934 yılında kabul edilmiştir. 3201 Sayılı Emniyet Teşkilatı Kanunu (E.T.K.) ise 04 Haziran 1937 tarihinde kabul edilmiştir. Bu kanuna göre Emniyet Teşkilatının İçişleri Bakanlığına bağlı bir kurum olduğu belirlenmiştir. Emniyet Teşkilatının insan kaynaklarının oluşturulması amacıyla Polis Kolejleri, Polis Enstitüsü, Polis Akademisi ve Polis Okulları çeşitli tarihlerde açılıp kapanarak eğitim vermiştir. Ancak günün ihtiyaçlarına göre ve bazı sebeplerden dolayı bir kısım eğitim kurumları kapatılmış, bazıları ise tekrar açılmıştır. Türk Polis Teşkilatında adli polis ve idari polis ayrımları incelenmiş ve bu ayrımın tam olarak oluşturulmamış olduğu tesbit edilmiştir. Araştırmalar sonucu adli polis veya idari polis olma durumları kişisel insiyatiflere bırakıldığı da ortaya çıkmıştır. Adli polisin işleri kapsamına giren hususlar, ayrı ayrı oluşturulan daire başkanlıkları bünyesine alınmış, dolayısıyla yeknesaklığın tam olarak sağlanamadığı ortaya çıkmıştır. Anahtar kelimeler: Polis, Adli Polis, Emniyet In this study due to law enforcement agencies in France and working in Turkey by examining the histories of the judicial police, revealing the innovation and development we provide. Thus, by comparing the two countries Organization of the Judicial Police is to enhance the good aspects. French Police Force was established by Royal Decree on March 15, 1667. The police force in French society by passing various reforms in line with the changing conditions of life, has made improvements. In particular, the 1667 reform has led to fundamental changes in the police force. In 1789, the municipal police and national police division of tasks between the two organizations to determine the separation of planned and achieved. The law of August 24, 1790 with the separation of the judicial and administrative police have been made. After this date, the Supreme Administrative Court and Administrative Court Decisions by showing the effects on the functioning of the administrative police, who have been guiding the regulations. Of the 19th century at the end of the legal development of the judicial police, the police force was ensured by the establishment of a single in the body. Connected to the center of police forces in the countryside, the police allowed the nationalizing. Establish an understanding of ethical police played an important role in the process of continued development. In France, the judicial police, in November 1906 on the proposal of George Clemenceau emerged. March 6, 1907, Jules dispenser under the command of Chief of Police in the General Controllership Services was established in Forensic Search. September 30, 1907 Police in the Governor's Office on the model of the judicial police force has been established at the national level. Over time, various decrees and laws as well as judicial police achieved a growth in itself. In France, judicial police to be addressed as a whole and all of the same training, training of judicial police officers brought a certain order, and a solid structure. May 9, 1995 by a decree in the Vice President of the Judicial Police Department was established under 4 Departments. This is a more effective fight against crime and criminals through the Departments provided. Various years until 1999 and the Police Mobile Brigade has been established in different cities. As of April 24, 2003 by a decree established a new operating networks. May 13, 2005 to change again suffered in the Criminal Police Department set up new units. In 2006, in 2008 and in 2009 changed the status of the units, the connections again corrected. The Judicial Police of the Department of French, 12 Territorial Service, 9 Regional Criminal Police Directorate and 3 Regional Judicial Police Directorates have been working. And development tasks of these units were examined and the police searched their initial and continuing training. In the Turkish Police Forces, in order to preserve the layout of the society since ancient times "Töre", "Yargan" and "Tudun" have been made to order with names such as. In the time of the Ottoman Empire, "Kollukçu", "Asesbaşı", "Subaşı", "Yeniçeri" and "Böcekbaşı" layout has been called the law enforcement authorities society. In the present-day police was established April 10, 1845. In 1879, the Ministry of Law Enforcement, ie, General Directorate of Security was established by its present name. December 9, 1908, the police in the General Directorate of Police gathered under one roof. Law on Police Duties and Powers of the police not giving full authority (PVSK) was enacted in 07.04.1934. No. 3201 Law of the Police Organisation (ETK) was adopted on June 4, 1937 in. According to the law determined that an institution under the Ministry of the Interior Police Organization. Organization of the Police College's human resources in order to establish the safety, Police Institute, the Police Academy and Police Schools were opened and provided training on various dates. According to the needs of the day and for some reason, a number of educational institutions were closed and others opened again. Forensic police and administrative police divisions have been examined and found to be created exactly this distinction. Forensic police or administrative status of being a policeman is left to individual initiatives. Matters within the scope of the judicial police work, the structure of separate departments were created, so that uniformity has not been achieved yet for judicial police.

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Polis, Adli Polis, Emniyet, Police, Criminal Police, Security

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Kaya, H. (2012). Fransız ve Türk Emniyet Teşkilatlarının adli kolluk tarihçeleri üzerine bir mukayese (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batman.