Toplumsal cinsiyet rollerindeki eşitsizlik bağlamında Nuri Bilge Ceylan sinemasında kadının konumu
Yükleniyor...
Tarih
20-01-2020
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Attribution-ShareAlike 3.0 United States
Attribution-ShareAlike 3.0 United States
Özet
Bu tez çalışmasında toplumsal cinsiyetten kaynaklı eşitsizliğin sinema filmlerine yansımaları görmek için Nuri Bilge Ceylan sineması incelenmiştir. Türk sinemasında önemli bir yere sahip olan Nuri Bilge Ceylan, kendi özgün tarzı ve estetik anlayışıyla, hem ulusal hem de uluslararası camiada önemli bir sanatçı olarak tanınmaktadır. Nuri Bilge Ceylan’ın yönetmenliğini yaptığı filmlerin bu kadar geniş bir alana yayılması ve pek çok kesime ulaşması bağlamında, yönetmenin çektiği filmlerdeki toplumsal cinsiyet temsillerinin incelenmesi önem taşımaktadır. Nitekim toplumsal yapının araçlarından biri olan sinemanın, toplumun dönüşümlerinden etkilenmemesi mümkün değildir.
Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış ve Ceylan’ın yönetmenliğini yaptığı filmlerin kapsamlı bir incelemesi yapılmıştır. Kuramsal çerçevesini feminist
v
kurama dayandıran çalışmada kadın karakterlerin inşa biçimlerinin ne tür anlam yapılarına denk geldiği incelenmiştir. Ayrıca, filmler incelenirken görselliğin analizi için gösterge bilim yönteminden, filmlerdeki karakterin çözümlenmesi için ise psikanalitik yöntemden yararlanılmıştır. Böylece film anlatılarındaki karakter analizi ve anlatım biçimi çözümlenirken farklı disiplinlerden yaralanmış ve seçilen filmler geniş bir perspektifte incelenmeye çalışılmıştır
Bu bağlamda Nuri Bilge Ceylan’ın günümüze (2020) kadar çektiği filmlerin tamamı örneklem olarak kapsamlı bir şekilde çözümlenmeye çalışılmış ve varılan sonuçta Ceylan’ın yönetmenliğini yaptığı filmlerin, klasik anlatı kalıplarından uzak olduğu ve bu filmlerde bağımsız, gerçekçi bir sinema anlayışının hakim olduğu anlaşılmıştır. Çalışmada Ceylan’ın yönetmenliğini yaptığı filmler iki ayrı döneme ayrılmış, bu dönemlerin genel özellikleri farklılıklar ve paralellikler ekseninde araştırılmıştır. Varılan sonuçlar, yönetmenin ilk dönem filmlerinde kadın erkek konumlanışının “Uzak”tan sonra çekilen filmlere nispeten daha eşit düzlemde olduğu ve ne kadın ne de erkek kahramanın tek başına anlatının merkezinde olmadığı görülür. Ancak, özellikle “Uzak” (2002) ve sonrasında çekilen filmlerde daha çok erkek karakterlerin merkezde olduğu anlatıların ağırlık kazandığı görülmüştür. Böylelikle filmlerdeki kadın karakterlerin konumlarının erkeklerle kıyaslandığında asimetrik ve nispeten daha geri planda olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca çalışmada, gerek dünya sineması gerekse çalışmanın merkezinde yer alan Nuri Bilge Ceylan’ın yönetmenliğini yaptığı filmler, feminist bakış açısıyla incelenmiş. Toplumsal cinsiyetin tarihi kökenleri ve ataerkil toplumsal düzenle ilişkileri ele alınmıştır.
In this thesis, Nuri Bilge Ceylan’s cinematography was examined in terms of the reflections of gender inequality. Nuri Bilge Ceylan has an important place in Turkish and world cinema, and he is known to be an important artist both in national and international community with his own unique style and aesthetic understanding. Given the extensive reach and impact of Ceylan’s cinema, examining gender roles in his work is an impartant academic endeavor. Since cinema cannot be abstracted from social structures and their transformations, the thesis will also include an examination of the social and historical context. The thesis employs qualitative methods and examines Ceylan’s filmography in terms gender related representations of the characters. The theoretical framework vii of the study incorporates concepts and modes of analysis put forward by feminist film theory. In addition, elements of semiotics and psychoanalytical theories are used to shed light on visual narratives as well as characters. In this sense, the overall approach of the thesis is interdisciplinary.
In this thesis, Nuri Bilge Ceylan’s cinematography was examined in terms of the reflections of gender inequality. Nuri Bilge Ceylan has an important place in Turkish and world cinema, and he is known to be an important artist both in national and international community with his own unique style and aesthetic understanding. Given the extensive reach and impact of Ceylan’s cinema, examining gender roles in his work is an impartant academic endeavor. Since cinema cannot be abstracted from social structures and their transformations, the thesis will also include an examination of the social and historical context. The thesis employs qualitative methods and examines Ceylan’s filmography in terms gender related representations of the characters. The theoretical framework vii of the study incorporates concepts and modes of analysis put forward by feminist film theory. In addition, elements of semiotics and psychoanalytical theories are used to shed light on visual narratives as well as characters. In this sense, the overall approach of the thesis is interdisciplinary.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Nuri Bilge Ceylan Sineması, Toplumsal Cinsiyet, Kadın, Sinema, Nuri Bilge Ceylan’s Cinema, Gender, Women, Cinema
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
Sayı
Künye
Yel, H. (2020). Toplumsal cinsiyet rollerindeki eşitsizlik bağlamında Nuri Bilge Ceylan sinemasında kadının konumu. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Batman.
