Doğal afetlerde hazır bulunuşluk ve sosyal sermaye

Küçük Resim Yok

Tarih

2019-09

Dergi Başlığı

Dergi ISSN

Cilt Başlığı

Yayıncı

KÜV Yayınları

Erişim Hakkı

info:eu-repo/semantics/openAccess
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States

Özet

Sosyal sermaye kavramı, “aile meseleleri, okullaşma ve eğitim, iş ve örgütler, demokrasi ve yönetişim ve kalkınma sorunları gibi birçok farklı kolektif eylem sorununun analizinde kullanılmıştır ama bu kavramın afetler bağlamında kullanılmaya başlaması yenidir” (Dynes, 2002:2). Bourdieu (1985) sosyal sermayenin, karşılıklı tanışıklığın ya da tanımanın az çok kurumsallaşmış ilişkileri olan dayanıklı bir ağa sahip olma ile bağlantılı gerçek ya da potansiyel kaynakların toplamı olduğunu belirtir. Klasik afet yönetimi anlayışından farklı olarak sosyal sermayeyi önemseyen sosyal bilimcilere göre sosyal sermaye kavramı, tehlikeleri bir neden ve azaltımı afet için bir çözüm olarak sunan mevcut saplantıdan uzaklaşma avantajı ve sosyal sistemlerin her ortamda nasıl işlevsel olabileceğine dikkat çekmek gibi bir avantajı vardır. Kavram, sosyal sistemleri pasif kurbanlar değil, aktif kaynaklar olarak görme ve odak noktasını insan kırılganlığından insan kapasitesine dönüştürme avantajına sahiptir (Dynes, 2002). Afetler sırasında ve sonrasında sosyal ağların ve dolayısıyla sosyal sermayenin önemini ve rolünü göstermek üzere çok çeşitli emprik çalışmalar yapılmıştır. Ancak afet öncesi hazırbulunuşluk açısından sosyal sermayenin rolünü tartışan araştırmalar yaygın değildir. Afetlere hazırbulunuşluk kavramını bilgi/beceri, planlama, fiziksel koruma ve malzeme tedariki alt kategorilerinde inceleyen bu makale, hanehalklarının hazırbulunuşluk tutum ve davranışlarının güven ve sosyal sermayelerine göre anlamlı farklılık gösterip göstermediğini tartışmayı amaçlamaktadır. Bu tartışma, Tübitak destekli bir araştırma projesi kapsamında Balıkesir merkez ve çevre ilçelerinde kırsal ve kentsel alanlarda ikamet eden 1139 hanehalkından oluşan örneklem grubu çerçevesinde nicel bir araştırma deseni ve anket tekniği kullanılarak 2018 yılında elde edilen veriler esas alınarak yapılmaktadır. Araştırmanın en önemli bulgusu “sosyal sermayesi yüksek aileler sosyal sermayesi düşük ailelere göre daha fazla afet farkındalığı ve hazırlığına sahiptirler” hipotezinin doğrulanmasıdır
The concept of social capital has been used in the analysis of many different collective action problems, such as family issues, schooling and education, work and organizations, democracy and governance and development problems, but it is new to use it in the context of disasters (Dynes, 2002). Bourdieu (1985) states that social capital is the sum of real or potential resources associated with having a durable network with more or less institutionalized relationships of mutual acquaintance or recognition. Unlike the classical disaster management approach, according to social scientists who care about social capital, the concept of social capital has the advantage of avoiding the obsession presenting hazards as a cause and mitigation as a solution for disaster and drawing attention to how social systems can be functional in any environment. The concept also has the advantage of seeing social systems as active sources, not passive victims, and transforming the focus from human vulnerability to human capacity (Dynes, 2002). A wide range of empirical studies have been conducted to demonstrate the importance and role of social networks, and thus social capital, during and after disasters. However, research on the role of social capital in pre-disaster preparedness is not common. This article examines the concept of disaster preparedness in the subcategories of knowledge / skills, planning, physical protection and supply of materials, and aims to discuss whether the preparedness attitudes and behaviors of households differ significantly according to their levels of trust and social capital. Within the scope of a TUBITAK-supported research project, this discussion is based on the data obtained in 2018 by using a quantitative research design and questionnaire technique within the framework of a sample group consisting of 1139 households living in rural and urban areas in central and surrounding districts of Balıkesir. The most important finding of the study is the confirmation of the hypothesis that families with high social capital have more disaster awareness and preparedness than families with low social capital

Açıklama

Anahtar Kelimeler

Hane Halkları, Hazır Bulunuşluk, Doğal Afetler, Sosyal Sermaye, Balıkesir, Households, Preparedness, Natural Disasters, Social Capital

Kaynak

WoS Q Değeri

Scopus Q Değeri

Cilt

Sayı

Künye

Özkan, A., Şentuna, B., Çakı, F. (2019). Doğal afetlerde hazır bulunuşluk ve sosyal sermaye. VI. Uluslararası Deprem Sempozyumu, 25-27 Eylül 2019, Kocaeli