Türkiye’de ekonomik büyüme, enflasyon ve yükseköğretimin genç işsizliğe etkisi üzerine bölgesel bir inceleme

İşsizlik, günümüzde hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerin karşı karşıya kaldığı en temel makroekonomik sorunlardan biri olarak önemini korumaktadır. Özellikle genç nüfus arasındaki işsizlik oranlarında son yıllarda gözlemlenen artış, bu sorunun ekonomik, sosyal ve politik boyutlarını daha da görünür hale getirmiştir. Genç işsizliğinin yüksek seyretmesi, yalnızca bireysel gelir kaybı ya da ekonomik verimsizlikle sınırlı kalmamakta, aynı zamanda toplumsal refahı ve uzun vadeli kalkınmayı da olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle, genç işsizliğinin nedenlerinin ortaya konulması ve bu doğrultuda etkili politika önerilerinin geliştirilmesi büyük bir önem taşımaktadır. Çalışmada kullanılan yıllık veriler Türkiye İstatistik Kurumu [TÜİK] veri tabanından elde edilmekte olup Türkiye’nin İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırması (İBBS) Düzey II kapsamında yer alan 26 bölgesi için 2005-2021 dönemini kapsamaktadır. Bu bağlamda işsizlik oranı ile ekonomik büyüme, enflasyon ve yükseköğretime katılım arasındaki ilişki analiz edilmektedir. Genç işsizliğin bölgesel düzeyde nasıl şekillendiğini ve hangi makroekonomik faktörlerden etkilendiğini ortaya koymak amacıyla, dinamik panel veri analizi yöntemi tercih edilmiştir. Bu yöntem hem zaman boyutunu hem de bölgesel farklılıkları dikkate alarak daha tutarlı ve güvenilir sonuçlar elde edilmesine olanak sağlamaktadır. Çalışmada elde edilen ampirik bulgular, genç işsizlik oranın bir önceki dönem değerinin yanı sıra ekonomik büyüme değişkeninin genç işsizliği açıklamakta istatiksel olarak anlamlı ve teorik beklenti ile uyumlu olduğunu göstermektedir. Ancak, enflasyon oranı ve yükseköğretime katılım oranı ile genç işsizlik arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilememiştir. Bu durum, söz konusu değişkenlerin genç işsizliği açıklamadaki etkisinin sınırlı olabileceğini ya da bölgesel düzeyde farklı mekanizmaların devrede olduğunu düşündürmektedir. Çalışma, genç işsizliğinin yapısal dinamiklerini anlamak ve bölgesel düzeyde politika geliştirme sürecine katkı sağlamak açısından önemli bulgular sunmaktadır.

Unemployment remains one of the most fundamental macroeconomic issues faced by both developed and developing countries these days. Especially the increase in unemployment rates among the young population observed in recent years has made the economic, social, and political dimensions of this issue more visible. The high rate of youth unemployment is not limited to individual income loss or economic inefficiency; it also negatively affects social welfare and long-term development. Therefore, identifying the causes of youth unemployment and developing effective policy recommendations in this regard is of great importance. The annual data used in the study is obtained from the Turkish Statistical Institute [TÜİK] database and covers the period of 2005-2021 for 26 regions classified under Level II of Turkey’s Statistical Regional Units Classification (SRUC). The relationship between youth unemployment rate and economic growth, inflation, and higher education participation is analyzed in this context. In order to reveal how youth unemployment is shaped at the regional level and which macroeconomic factors it is influenced by, the dynamic panel data analysis method has been preferred. This method allows for obtaining more consistent and reliable results by taking into account both the time dimension and regional differences. The empirical findings obtained in the study indicate that the youth unemployment rate, along with the previous period’s value, and the economic growth are statistically significant and consistent with theoretical expectations in explaining youth unemployment. However, no statistically significant relationship has been found between youth inflation, the education participation and unemployment. This situation suggests that the impact of these variables on explaining youth unemployment may be limited, or that different mechanisms play role at the regional level. Study provides significant findings in understanding the structural dynamics of youth unemployment and contributing to the regional- level policy development process.