Şeyhülislâm Yahyâ’nın şiirlerinde püritenizm eleştirisi

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0002-5227-0614en_US
dc.contributor.authorBozkurt, Kenan
dc.date.accessioned2021-09-22T08:25:55Z
dc.date.available2021-09-22T08:25:55Z
dc.date.issued2019-12-31en_US
dc.departmentBatman Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüen_US
dc.description.abstractHer dönemin ruhunu yansıtan, ihtiyaçlarına cevap veren felsefî ve toplumsal eğilimler olmuştur. Bu eğilimler, insanların içinde bulundukları manevî sıkışmışlıktan ve boşluktan kurtarmayı amaçlarken geniş halk tabakalarını etkiledikleri gibi bazen de sadece dar bir kliğin yaşamında kendine yer bulmuştur. Geniş halk kitleleri arasında yayılan düşünüş ve yaşam tarzları, gayet rahat bir şekilde kendine yaşam alanı bulurken daha dar bir çevrede hayat bulan eğilimler ve yaşam tarzları pek de hoş karşılanmamıştır. Bu eğilimlerin mensupları hakaretlere, sürgünlere, hatta öldürülmeye maruz kalmışlardır. Sûfîlik de İslam âleminde zaman zaman hâkim çevre tarafından tacize uğrayan ve dar bir çevrede kabul gören manevî bir yaşam tarzıdır. Zahirî Sünniliğin hâkim olduğu bazı kesimlerin, iktidarı ele almasıyla kendini rint/ehl-i hal olarak kabul eden şair, mutasavvıf ve sûfîler, zaman zaman çok büyük sıkıntılara maruz kalmıştır. Bu radikal çevreler; Sühreverdî, Hallac-ı Mansûr ve Nesimî örneklerinde görüldüğü gibi çok acı felaketlerin yaşanmasına da neden olunmuştur. Benzer bir zihniyetin tezahürünü 17. Yüzyıl Osmanlısında da görmekteyiz. Osmanlı toplumunda Kadızâdelilerin iktidarda ağırlığını hissettirmeleriyle daha esnek bir dinsel formasyonu savunan mutasavvıflara karşı cephe açılmış, tekkeler yıktırılmaya çalışılmış, mutasavvıflar küfürle itham edilmiştir. Bu da Osmanlı toplumunun temel dinamiklerinden olan tekke ve medresenin karşı karşıya gelmesine neden olduğu gibi toplumda insanların kutuplaşmalarına ve birbirine karşı tahammülsüzleşmelerine de sebep olmuştur. Böyle bir dönemde şeyhülislâmlık gibi önemli bir makamda da bulunan Şeyhülislâm Yahyâ, Kadızâdelilerin bu dinsel dayatmalarını ve dini yorumlayışlarını tasvip etmeyerek insanı merkeze alan, aşk ve sevginin hâkim olduğu tasavvufî anlayıştan yana tavır almış ve bu anlayışın ideal tipi olan “rint” üzerinden kendini ifade etmiştir. Bu çalışmada dinsel bağnazlığın zirvede olduğu bir dönemde hem şair hem de şeyhülislâm kimliğine sahip olan Şeyhülislâm Yahyâ’nın dönemin radikal unsurları olan zâhit ve vaizlere bakışını şiirlerinden hareketle irdelenmeye çalışılacaktır.en_US
dc.identifier.citationBozkurt, K. (2019). Şeyhülislâm Yahyâ’nın şiirlerinde püritenizm eleştirisi. Uluslararası 3. Anadolu Sosyal Bilimler Kongresi, 28-29 Aralık 2019, Diyarbakıren_US
dc.identifier.isbn9786058017443
dc.identifier.urihttps://iksadmakale.wixsite.com/website-197/kongre-kitaplari
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12402/3434
dc.language.isotren_US
dc.publisherUbak Yayınevien_US
dc.relation.journalUluslararası 3. Anadolu Sosyal Bilimler Kongresi, 28-29 Aralık 2019en_US
dc.relation.publicationcategoryKonferans Öğesi - Uluslararası - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.rightsAttribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/us/*
dc.subjectOsmanlı Devletien_US
dc.subjectKadızâdelileren_US
dc.subjectSûfîzmen_US
dc.subjectŞeyhülislâm Yahyâen_US
dc.titleŞeyhülislâm Yahyâ’nın şiirlerinde püritenizm eleştirisien_US
dc.title.alternativePuritanism criticism in the poems of Şeyhülislâm Yahyâen_US
dc.typeConference Objecten_US

Dosyalar

Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Fen - Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Bildiri Metinleri Koleksiyonu