4 sonuçlar
Arama Sonuçları
Listeleniyor 1 - 4 / 4
Öğe Musullu Levendî(Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, 2021) İçli, AhmetTespitlerimize göre ve bugüne kadar yapılan çalışmalar çerçevesinde, Musullu Levendî hakkında bilgi veren tek kaynak Sandukatu’l-Maarif olarak da anılan Bahru’l-Maarif adlı eserdir. Kendisi de iyi bir şair olan Kâsımî tarafından derlenen bu eser, Kasımî Mecmuası olarak da tanımlanmaktadır (İçli 2018). Miladi 1625 yılında tamamlanan eserde şiir örnekleri bulunan şairlerin büyük çoğunluğunu Musul ve Bağdat yöresi şairleri oluşturur. Levendî mahlaslı şairler üzerinde yaptığı akademik çalışmasında İçli (2020), bu mecmuadan hareketle şairi tanıtmış ve şiirlerinden örnekler vermiştir. Kâsımî Mecmuası’nda birçok şiirin başlığında şairlerin mahlasları ve onları tanıtıcı kısa bilgiler bulunmaktadır. Mecmuada bazı şiirlerin başında hem Levendî hem de Musullu Levendî ibaresi geçmektedir. Bu bilgiler çerçevesinde Musullu veya Musul’da yaşamış veyahut Musul ile özdeşleşmiş bir Levendî’den bahsetmek mümkündür. Şaire ait olan bilgiler ve şiir örnekleri Kasımî’nin verdiği bilgiler eksenlidir. Şairin doğum ve ölüm yılları hakkında elimizde net bir bilgi yoktur. Mecmuada Levendî’ye ait aşağıdaki dizelerde de şairin yaşlılığına dair izler bulunmaktadır:Öğe Temeşvarlı Levendî(Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, 2021) İçli, AhmetKlasik Türk Edebiyatında Levendî mahlasıyla şiirleri bulunan şairlerden biri Tameşvarlı Levendî’dir. Bugüne kadar elde edilen bilgilere göre, şair hakkında sadece Hisâlî’nin Metâliü’n-Nezâir’inde bilgi vardır. Mecmuada geçen iki beytin birinin başlığında “Levendî Temeşvarî” diğerinde de “velehû Levendî” ibaresi kullanılmıştır. Türk edebiyatında Levendî mahlası ile şiirleri bulunan ve künyeleri farklı olan şairler üzerinde bugüne kadar bir ansiklopedi maddesi (Aksoyak 2014) ile bir akademik makale (İçli 2020) yazılmıştır. Aksoyak, (2014) bu ansiklopedi maddesinde Zübdetü’l-Eşâr ve Tuhfe-i Naili’de geçen Levendî mahlaslı şairi tanıtıp kaynaklarda belirtilen bir beytini vermiştir. Ayrıca şairin mahlasından hareketle onun denizci kimliğine değinmiştir. İçli, Kasımî’ye ait şiir mecmuasında Musullu Levendî adlı bir şairin adından hareketle bir çalışma yapmıştır. Hisâlî’nin nazire mecmuasında (Kaya Yiğit, Kalyon 2013: 355-356) Temeşvarlı ve Bağdatlı künyesiyle tanıtılan iki farklı Levendî’nin varlığından hareketle; bu eser üzerindeki doktora tezleri (Kaya, 2003; Kalyon 2011) ile yazma nüshalarını (N 4252 N 4253, AEMNZ 679, AEMNZ 680) incelemiştir. Bu iki şaire ait bilgilere ulaşmış ve Temeşvarlı Levendî’ye ait olduğu belirtilen iki beyte araştırma makalesinde yer vermiştir (2020: 208). Temeşvarlı Levendî’nin doğum ve ölümü ile hangi yıllarda yaşadığı kesin olarak tespit edilememiştir. Ancak Hisâlî’nin eserinin 1651 yılına tarihlendirilmesine bakılarak bu şairin en geç bu yıl veya daha öncesinde yaşadığı söylenebilir. Temeşvarlı şairin, Zübdet’ül Eşâr’da geçen Levendî ile aynı kişi olması muhtemeldir. Bununla birlikte, Musullu veya Bağdatlı şair olması da ihtimal dâhilindedir. Çünkü bu eserdeki bilgilerde şairin nereli olduğuna dair net bir bilgi yoktur. Şairin Temeşvarlı olduğu bilgisi ve şiir örnekleri, Hisâlî’nin mecmuasında geçen bilgiler eksenlidir. Levendî mahlaslıyla bilinen diğer şairlere ait şiirler ile Temeşvarlı’nın bilgisi ile şiir örnekleri karışmış olabilir. Yeni çalışmalar sonucunda şair hakkında daha net bilgilere ulaşılabilir. Hisâlî’nin Levendî Temeşvarî başlığıyla mecmuada (Kalyon 2011: 583; N4253 yk.139a; AEMNZ 680: 207) aktardığı şiir örneklerinden birisi şudur:Öğe XIII-XVI. Yüzyıla kadar Türk İslam Edebiyatı(Lisans Yayıncılık, 2020) İçli, AhmetÖğe Bağdatlı Levendî(Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesi, 2021) İçli, AhmetLevendî mahlasıyla şiirleri bulunan şairlerden biri de Bağdatlı olarak anılmaktadır. Şair hakkındaki tek bilgi, Hisâlî’nin Metâliü’n-Nezâir’inde geçmektedir. Benzer şiirlerin ilk beyitlerinin derlendiği bu antolojik mahiyetteki eserde şairden bahsedilmektedir. Mecmuada geçen üç beyitte “Levendî Bağdadî” başlığı kullanılmıştır. Levendî mahlaslı bir şair ile başka şiir örnekleri bulunan ancak künyeleri farklı olan şairler üzerinde bugüne kadar bir ansiklopedi maddesi (Aksoyak 2014) ve bir araştırma makalesi (İçli 2020) yazılmıştır. Aksoyak, (2014) ansiklopedi maddesinde Zübdetü’l-Eşâr ve Tuhfe-i Naili’de geçen Levendî mahlaslı şairi tanıtıp kaynaklarda belirtilen bir beytini vermiştir. Ayrıca şairin mahlasından hareketle onun denizci kimliğine atıfta bulunmuştur. İçli, tasnif ettiği bir şiir mecmuasında Musullu Levendi adlı bir şairi tespit etmiştir. Bu amaçla birçok mecmua üzerinde bu şair eksenli çalışmalar yapmıştır. Hisâlî’nin nazire mecmuasında (Kaya Yiğit, Kalyon 2013: 355-356) Temeşvarlı ve Bağdatlı olarak anılan başka iki Levendî’nin varlığından hareketle; bu eser üzerinde yapılan ancak yayımlanmamış doktora tezleri (Kaya, 2003; Kalyon 2011) ile yazma nüshalarını (N 4252 N 4253, AEMNZ 679, AEMNZ 680 ) gözden geçirmiştir. Bu iki şaire ait bilgilere ulaşmış ve Bağdatlı olarak anılan Levendî’ye ait olduğu belirtilen üç beyte makalesinde yer vermiştir (2020: 208). Bağdatlı Levendî’nin doğum ve ölümü ile hangi yıllarda yaşadığı kesin olarak tespit edilememiştir. Ancak Hisâlî’nin eserinin 1651 yılına tarihlendirilmesine bakılarak bu şairin en geç bu yıl veya öncesinde yaşadığı söylenebilir. Bununla birlikte bu şairin Zübdet’ül Eşâr’da geçen Levendî ile aynı kişi olması muhtemeldir. Ayrıca, Hisâlî’nin onu Bağdatlı olarak tanıtmış olması, şairin Bağdatlı olacağı anlamına gelmez. Başka bir şehirli olup uzun süre Bağdat’ta kalmış bir şair olması ihtimal dâhilindedir. Bundan dolayı da Temeşvarlı veya Musullu olarak anılan şairle aynı kişi olabilir. Şairin Bağdatlı olduğu bilgisi ve şiir örnekleri Hisâlî’nin mecmuasında geçen bilgilere göredir. Levendî mahlaslıyla bilinen diğer şairlere ait şiirler ile Bağdatlı’nın şiirleri ve bilgileri karışmış olabilir. Yapılacak olan yeni çalışmalar sonucunda daha net bilgilere ulaşılabilir.
