33 sonuçlar
Arama Sonuçları
Listeleniyor 1 - 10 / 33
Öğe Batman ilinde Avrasya Su Samurunun, (lutra lutra linnaeus, 1758), yayılışı üzerine araştırmalar(Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020-11-05) Yavuz, Bayram; Yürümez, GökhanBu çalışmada, Ekim 2018-Ağustos 2020 tarihleri arasında Batman ilinde yayılış gösteren yaban hayatı ve biyolojik çeşitlilik açısından önemli olan su samurları (Lutra lutra Linnaeus, 1758) üzerine araştırmalar yapılmıştır. Her mevsim Batman il sınırları içinde bulunan Dicle nehri ve kollarını oluşturan Batman, Sason, Han, Garzan ve Pisiyar çayları ile baraj ve göletlerde doğrudan ve dolaylı gözlem yöntemleri kullanılarak arazi çalışmaları yapılmıştır. Arazi çalışmalarında gözetleme, video kamera, dürbün ve fotoğraflama çalışmaları ile su samurlarının varlığı tespit edilmeye çalışılmıştır. Arazi çalışmaları sonucunda önceden belirlenen yirmi dört lokalitenin altısında su samurunun ayak izleri, dışkıları, yuva girişi, fotokapan görüntüsü ile elde edilmiştir.Öğe Hasankeyf ilçesi (Batman) geometridae (lepidoptera) faunası üzerine araştırmalar(Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020-12-21) Aykal, Abdulaziz; Seven, ErdemHasankeyf ilçesi Geometridae faunası üzerine yapılan bu çalışma, 2018-2020 yılları arasında 27 lokasyonda yürütülmüş ve 2870 örnek toplanmıştır. Geometridae familyası üyelerinin büyük çoğunluğu nokturnal (gece aktif) olduğundan örnek toplama çalışmaları daha çok gece yürütülmüştür. Örneklerin yakalanmasında atrap ve UV ışık tuzakları kullanılmıştır. Toplanan örnekler etiketlenerek teşhisleri yapılmıştır. Toplamda 5 altfamilya (Desmobathrinae, Geometrinae, Ennominae, Larentiinae, Sterrhinae) ve 40 cins içerisinde 67 tür tespit edilmiştir. Belirlenen türlerin 47’si Batman ili ve 1’i Türkiye faunası için yeni kayıttır. Her türe ait incelenen örneklerin yanı sıra dünyadaki ve Türkiye’deki dağılışları da sunulmuştur.Öğe Batman kenti deprem-zemin etkileşiminin incelenmesi(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021-07-28) Can, Sümeyye; Alpaslan, NurayTürkiye, konumu itibarıyla deprem kuşağı üzerindedir. Bu durum, yapılaşmanın yoğun olduğu ve deprem riskinin yüksek olduğu bölgelerde zemin araştırmalarının daha kapsamlı yapılması ihtiyacını gerektirmektedir. Geoteknik mühendisliğinde, depremler gibi dinamik yüklerden kaynaklı zemin problemlerinin ayrıntılı araştırılması önem teşkil etmektedir. Bu çalışmada deprem kayıtları ile kayma dalgası hızları kullanılarak (Vs30) zemin yüzeyindeki ivme-periyot, hız-periyot, deplasman-periyot ilişkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Çalışmada Batman kent merkezindeki üç mahalle için (Gültepe, Tilmerç ve Fatih) kayma dalgası hızları kullanılmıştır. Bir boyutlu eşdeğer lineer analize dayalı analiz yapan EERA (Eşdeğer-Doğrusal Deprem Tepki Analizi) programı kullanılarak, kayma dalgası hızlarından zemin hakim periyot değerleri bulunmuştur. EERA (Eşdeğer-Doğrusal Deprem Tepki Analizi) programında bu kayma dalgası hız verileri kullanılarak 24.01.2020 de gerçekleşen Mw:6.8 büyüklüğündeki Elazığ-Sivrice depremi model deprem olarak kullanılmıştır. Beş farklı istasyondan alınan Elaziğ-Sivrice depremi ivme verileri EERA (Eşdeğer-Doğrusal Deprem Tepki Analizi) programında kayma dalga hızları (Vs30) ile etkileşime sokularak zemin-deprem etkisi araştırılmıştır. Kayıtları kullanılan istasyonlar; Elazığın Sivrice, Malatya Pütürge, Adıyaman Gerger, Elazığın Kovancılar, Kahramanmaraşın Pazarcıkdır. Çalışmanın sonucunda deprem verileri ve kayma dalga hızları etkileşime sokularak zemin-deprem etkisi araştırılmıştır.Öğe Batman yerel mutfağının gastronomi turizmine kazandırılmasına yönelik bir araştırma(Batman Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, 2021-04-22) Aksoy, İlker; Gümüş, MuratTurizm faaliyetlerinin doğmasını sağlayan ve ana etkenlerinden olan bireylerin merak ve keşif duyguları; onların yeni yerler, kültürler ve destinasyonlar tanımalarını sağlar. Kişilerin bu ihtiyaçları turizm sektöründe kültür turizminin doğmasını sağlayarak destinasyonların, kültürel, tarihi, coğrafi, dini vb. değerlerini korumalarını ve bu değerleri de gelecek kuşaklara güvenle aktarılmasını yani sürdürülebilirliğini gerekli kılmıştır. Bu kültürel değerlerden birisi de bölgelere ait yerel mutfaklardır. Yerel mutfaklar; bir bölgenin kültürel, sosyal, tarihi, coğrafi ve dini değerlerini taşımakta ve bu değerleri aktarmada önemli bir araçtır. Bu çalışmanın amacı; Batman yerel mutfağına ait yemekleri keşfetmek ve Batman yerel mutfağının sürdürülebilirliğini, gastronomi turizmine kazandırılabilmesini yerel yiyecek işletmeleri aracılığıyla tespit etmektir. Araştırmanın amaçlarından biri de yerel kültürlerin korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi açısından literatürde kayıt altına alınıp bir sonraki kuşağa aktarılmasıdır. Araştırma yöntemi olarak nitel araştırma yöntemi tercih edilmiş olup veri toplama tekniği olarak yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın alanı Batman ili olup örneklem belirlenirken maksimum çeşitleme ve amaca yönelik örnekleme yöntemleri kullanılıştır. Araştırmanın veri toplama süreci ve bulgular bölümü iki evrede ele alınmıştır. İlk evrede Batman yerel mutfağına ait yerel yemeklerin belirlenmesi için Batman ili ve ilçelerinde ikamet etmekte olan 58 katılımcıyla yüz yüze görüşme yapılmıştır. İkinci bölümde ise yerel mutfağın sürdürülebilirliğini yerel yiyecek işletmeleri aracılığıyla belirlemek için Batman merkezde bulunan mahalli yemekler üreten 15 yiyecek işletmecisi ve ustalarıyla yüz yüze görüşme yapılmıştır. Elde edilen bulgular betimsel analiz yöntemiyle işlenmiş olup veri haline getirilmiştir. Sonuç olarak Batman iline ait 85 yerel yemek tespit edilmiştir. Yerel mutfak kimliğinin gelişmemiş olduğu, yiyecek işletmelerinde yerel yemeklere gerektiği kadar yer verilmediği, işletmecilerin ve ustaların yerel mutfak hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları ve herhangi bir kamu veya özel kuruluşun bu konuda daha önce çalışma yürütmediği tespit edilmiştir. Batman mutfak kültürü bilimsel araştırmalar açısından göz ardı edilmiş olmasından ötürü yazılı herhangi bir kaynağın veya bulgusunun bulunmadığı da tespit edilmiştir.Öğe Assessment of heavy metal pollution of urban soils of Batman by multiple pollution indices(Taylor & Francis, 2021-03-28) Baran, Hacı Alim; Gümüş Kıral, NurcanHeavy metal accumulation is observed in urban soils, sometimes due to anthropological effects and sometimes due to natural geological units. In order to determine the heavy metal content of the Upper MioceneLower Pliocene Selmo Formation, which is observed in the whole study area and consists of conglomerate, sandstone and silt stone, soil and river sediment samples were taken. Within the scope of pollution assessment, geo-accumulation index (Igeo), enrichment factor (EF) and pollution index (PI) calculations of Batman urban soil samples were made and different degrees of pollution values were determined. High pollution values were obtained for As, Mo and Sb elements in all pollution indices calculated. The pollution levels of the three elements were determined as strongly to extremely contaminated according to Igeo values, the others except As (very severe enrichment) according to EF values were determined as severe enrichment, and according to PI, all three were determined as strong polluted. Pollution and element distribution maps were created with a geographical information system software. According to the results of correlation analysis and cluster analysis, the elements found to be contaminated are divided into two groups, whose locations and sources of contamination are different. The first group (Sn, Zn and Pb) is observed in the approximate centre of the study area and developed due to traffic emissions. The elements belonging to the second group (especially As, Mo and Sb) show high pollution values in the south-southeast of the study area. These pollutions are thought to be caused by the inadequate storage of mineral oils and batteries that are changed in the industrial site and from leaks in the oil production, storage, refining and transmission phase in TPAO, TÜPRAŞ and BOTAŞ. The analysed samples were compared with the Soil Pollution Control Regulation and WHO standards, and Co, Ni and As element values were found to exceed the permissible values for healthÖğe Kümelenme ve yerel ekonomik kalkınma: Batman tekstil sektöründe kümelenme düzeyinin belirlenmesi(Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020-01-09) Suçin, Tuğba; Çayın, MücahitSon zamanlarda ülkelerin/bölgelerin büyüme ve kalkınmalarında önemli bir etken olarak sektörel kümelenmeye vurgu yapılmaktadır. Özellikle firmalar için uluslararası rekabet açısından destek sağlayan kümelenme aynı zamanda; firmaların zorluk ve engeller karşısında işbirliği içerisinde olmasını sağlamaktadır. Ayrıca bölgelerin yetenek ve potansiyellerini destekleyerek ortaya çıkarılması açısından önemli bir konu haline gelmektedir. Buradan hareketle bu çalışmada Batman’da giderek artan tekstil sektöründeki kümelenme düzeyi ve bu kümelenmenin gerek firmalara gerekse yerel ekonomik kalkınmaya olan etkileri incelenmeye çalışılmıştır. Bu çerçevede Batman ili tekstil sektöründe faaliyet gösteren 117 firma örneklem olarak seçilmiş ve bu firmalara ilişkin bilgiler anket yöntemiyle elde edilmiştir. Anketten elde edilen veriler ile bazı istatistikî analizler gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda Batman tekstil sektöründe kümelenme düzeyinin yok denecek kadar az olduğu görülmüştür. Ayrıca tekstil sektöründe kümelenmenin etkin olması durumunda yerel ekonomik kalkınmaya olumlu katkıda bulunacağı tespit edilmiştir.Öğe Doğal gaz enerjisi tercih nedenleri: Batman ili üzerine bir uygulama(Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020-01-09) Tuzun, Hakan; Çayın, MücahitGünümüzde önemi giderek artan ve stratejik bir enerji türü olan doğal gaz başta konutlarda olmak üzere iş yerleri, endüstriler ve resmî kurumlarda kullanılmaktadır. Kömür ve petrol gibi enerji kaynaklarına göre daha ucuz ve çevre dostu olan doğal gaz enerji kaynağının kullanımı gerek dünyada gerekse Türkiye`de giderek artmaktadır. Bu çalışmanın temel amacı; 2012 yılından itibaren Batman ilinde kullanılmaya başlanan doğal gaz enerjisi tercihini etkileyen faktörleri belirlemektir. Bu amaç doğrultusunda 107.302 hanehalkı anakütlesi üzerinden 412 hanehalkına anket uygulanmış ve anketten elde edilen veriler ile istatistiki analizler gerçekleştirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda mahalle, yaş, eğitim düzeyi, meslek ve çalışma durumu gibi bazı değişkenler bazında anlamlı farklılık bulunurken cinsiyet, konutların yapılış tarihi ve konutların sahiplilik durumu gibi değişkenler bazında anlamlı farklılık bulunamamıştırÖğe Batman ilinde yiyecek ve içecek işletmelerinde girişimcilik yöneliminin işletme performansına etkisi(Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020-04-29) Eren, Ferhat; Duman, FeridunGirişimcilik, son yıllarda ülke ekonomilerine sağladığı katkılardan dolayı toplumların refah anahtarı ve lokomotifi olarak görülmeye başlanmıştır. Başka bir deyişle girişimcilik, ekonomik büyümenin ve kalkınmanın ana motorlarından birini temsil etmektedir. Dolayısıyla devletler ve iş dünyası tarafından da teşvik edilmektedir. Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de girişimciliğe verilen önem giderek artmaktadır. Son yıllarda artan bu önemle birlikte literatürde girişimcilik kavramına sıklıkla yer verilmeye başlanmıştır. Girişimcilik, bireysel ve örgütsel düzeyde ortaya çıkabilmektedir. Bununla birlikte ‘girişimcilik yönelim’ kavramı, stratejik ve örgütsel düzeyde girişimciliği tanımlamak ve ölçmek için kullanılmıştır. Girişimcilik yönelimi literatürü incelendiğinde araştırmacılar tarafından büyük ilgiyle araştırıldığı görülmektedir. Ayrıca girişimcilik yönelimi araştırmalarının, girişimcilik yönelimi ile işletme performansı arasındaki ilişkiye yoğunlaştığı görülmektedir. Nitekim girişimcilik yönelimi, örgütsel başarının anahtar bileşeni olarak kabul edilmektedir. Ancak dünyanın en büyük sektörü olarak kabul edilen turizm sektöründeki işletmelerin, girişimcilik yönelimlerini nasıl geliştirdikleri ve performansı nasıl etkilediği belirsizliğini korumaktadır. Bu bağlamda tezin amacı; Batman ilinde faaliyet gösteren yiyecek ve içecek işletmelerinin girişimcilik yönelimlerinin (yenilikçilik, proaktiflik ve risk alma) işletmenin performansına etkisini ortaya koymaktır. Bu araştırmanın çalışma evrenini, Batman ilindeki 166 tane restoran ve kafeterya işletmesinin yöneticileri/sahipleri oluşturmaktadır. İşletme yöneticilerinden/sahiplerinden toplamda 145 adet geçerli anket elde edilmiştir. Her anket yalnızca 1 işletmeden elde edilmiştir. Elde edilen bu veriler; faktör analizi (AFA), güvenirlik ve regresyon analizleri yapılarak değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda girişimcilik yönelimin proaktiflik ve yenilikçilik boyutunun işletmenin finansal performansını anlamlı ve pozitif yönde etkilediği buna karşın risk alma boyutunun anlamlı bir etki göstermediği tespit edilmiştir. Yine, yapılan analizler sonucunda girişimcilik yönelimin proaktiflik, yenilikçilik ve risk alma boyutlarının, işletmenin finansal olmayan performansı üzerinde anlamlı bir etki göstermediği tespit edilmiştir.Öğe Rüzgârın yenilenebilir enerji kaynağı olarak kullanılması: Batman ili örneği(Batman Üniversitesi, 2022-09-06) Adin, Mehmet Şükrü; Alpaslan, Nuray; Kayri, İsmailGünümüzde, üretilen enerjinin büyük çoğunluğu petrol, doğalgaz ve kömür gibi fosil kökenli kaynaklardan temin edinilmektedir. Ancak, fosil kökenli yakıtların yakın gelecekte tükeneceklerinin bilinmesi ve çevreye oldukça zarar vermeleri nedeniyle yenilenebilir enerji kaynaklarına olan ilgi her geçen gün artmaktadır. İlgi çeken bu yenilenebilir enerji kaynaklarından biri de rüzgâr enerjisidir. Yenilenebilir enerji kaynağı olarak rüzgârın kullanılması ülkemizin enerji ihtiyacının karşılanması için potansiyeli yüksek bir alternatiftir. Bu yüzden bu çalışmada yenilenebilir enerji kaynağı olarak rüzgâr enerjisinin Batman ilindeki potansiyeli araştırılmıştır. Batman ilinin rüzgâr hızı ile ilgili olarak yapılan araştırmaların verilerine bakıldığında, uygun teknolojik gelişmelerden faydalanılarak Kıra dağında RES kurulumu için gereken potansiyelin mevcut olduğu görülmektedir. Ayrıca, %20 gibi oldukça yüksek oranda hafiflik sağlayan hibrit dişlilerin kullanılması sayesinde ise düşük rüzgâr hızı olan bölgelerde kurulacak olan rüzgâr türbinlerinin performansında iyileştirmeler sağlanabileceği düşünülmektedir. Üstelik, Kıra dağına yapılacak olan RES ile hem enerji çeşitliliği sağlanmış olunacak hem de ekonomik gelişmeye katkı sağlanarak yeni istihdam alanlarının açılmasına öncülük edilmiş olunacaktır.Öğe Kozluk ilçesi (Batman) kelebek (lepidoptera) faunası üzerine araştırmalar(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-06-17) Astan, Mehmet; Seven, ErdemBu çalışmada, Kozluk ilçesi Papilionoidea ve Hesperioidea üst familyalarını faunistik açıdan değerlendirmek amacıyla 2020-2021 yılları arasında 43 lokasyonda çalışılmıştır. Alandan toplanan 1.982 materyal üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır. Kelebek familyalarına ait toplam 7 familyada 103 tür tespit edilmiştir. Elde edilen bu türlerin, 64’ünün Kozluk, 34’ünün ise Batman ili için yeni kayıt olduğu tespit edilmiştir. Batman’a Libythea celtis türü ile Libytheidae familyası eklenmiştir ve ildeki toplam kelebek sayısı 124’e ulaşmıştır. Her türün incelen örnekleri verilmiştir ve türlerin alandaki yayılışları değerlendirilmiştir. Ayrıca bazı lokasyonlara ve ergin bireylere ait resimler sunulmuştur.
