Arama Sonuçları

Listeleniyor 1 - 3 / 3
  • Öğe
    1950 Genel seçimlerine giderken Demokrat Parti’nin Diyarbakır’daki faaliyetleri
    (Dicle Üniversitesi, 2019-06-01) İlyas, Ahmet
    Çok partili hayata geçiş sürecinin önemli mihenk taşlarından olan Demokrat Parti, Türkiye’de bir döneme damgasını vurmuştur. Gerek kuruluşu ve gerekse muhalefet ve teşkilatlanma açısından bakıldığından Demokrat Parti, Halk Partisi’ne şekil yönden ciddi olarak benzemektedir. Fakat ideolojiyi algılama ve yönetim uygulamalarıyla Halk Partisi’nden ayrılır. Demokrat Parti 1946 Genel Seçimlerine kırk beş ilde aday gösterebilmiş, bilhassa doğunun birçok ilinde teşkilatlanmaları tamamlanamadığı için aday gösterememişlerdir. Aday gösterilmeyen vilayetlerden biri de Diyarbakır’dır. 1946 yılı sonrası Nazım Önen başkanlığında Diyarbakır’da teşkilatlanan Demokrat Parti, özellikle üye kaydının hızlandığı görülmektedir. Yusuf Azizoğlu, Remzi Bucak ve Kamil Tayşi sayesinde Diyarbakır’da Halk Partisi’ne karşı Demokratların varlığı hissedilmeye başlandı. 1947 yılında ise Demokratların teşkilatlanmaları il ve ilçe düzeyinde tamamlanmıştır. Bu arada Demokrat Parti Genel Merkezi de Diyarbakır’a yönelik sık sık miting, toplantılarla seçime yönelik ciddi bir beklenti içerisinde olduklarını belirtmişlerdir. Bizzat Genel Başkan Celal Bayar ve üyeler Refik Koraltan ve Fuad Köprülü, seçim mitingi gerçekleştirmişlerdir. Diğer taraftan yapılan mitinglere halkın ilgisinin ciddi olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmanın amacı 1950 Genel Seçimlerine giderken Demokrat Parti’nin Diyarbakır’a yönelik stratejisi ve yapılan miting ile bürokratların Demokratlara karşı bakış açısı üzerine kuruludur.
  • Öğe
    I. Dönem TBMM’de Kozan Milletvekilleri ve meclisteki faaliyetleri
    (Celal ÖNEY, 2016-08-15) İdem, Tekin
    30 Mayıs 1926 Tarih ve 877 Sayılı Kanun ile Adana vilayetinin ilçesine dönüştürülen Kozan, I. Dönem TBMM’de Türk siyasetinin önemli isimleri tarafından temsil edilmiş bir şehirdir. Kozan; I. Dönem TBMM’de II. İcra Vekilleri Heyeti Reisi Fevzi Paşa (Fevzi Çakmak), Mustafa Kemal Paşa ile birlikte Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’nin kurucusu Dr. Mustafa Bey (Mustafa Elvan Cantekin), TBMM’de milletvekillerinin yemin ile göreve başlaması konusundaki önergenin sahibi Dr. Fikret Bey (Takiyettin Fikret Onuralp), I. Meclis’in “Kurucu Meclis” olarak toplanması konusundaki Mustafa Kemal Paşa’nın fikrinin değişmesinde etkili olmuş sivil idarecilerden Sivas Valisi Reşit Paşa (Reşit Ronabar) ve Fransız işgaline kadar Kozan Belediye Başkanlığı görevini yürüten Hüseyin Bey (Hüseyin Çelik) tarafından temsil edilmiştir. Çalışmamız üç bölümden meydana gelmiştir. Birinci bölümde I. Dönem Kozan milletvekili olarak görev yapan Dr. Fikret Bey, Dr. Mustafa Bey, Fevzi Paşa, Hüseyin Bey ve Reşit Paşa’nın kısa özgeçmişleri, ikinci bölümde Kozan milletvekillerinin encümen üyelikleri, grup üyelikleri ile milletvekillerinin TBMM’deki faaliyetleri incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise milletvekillerinin katıldıkları oylamalar ile İstiklâl Mahkemeleri Kanunu, Başkomutanlık Kanunu, Saltanatın Kaldırılması gibi önemli olaylarla ilgili kararlara katkıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada elde edilen verilerin yoğunluğu nedeniyle milletvekillerinin TBMM’deki faaliyetleri sayısal olarak verilmiştir. Milletvekillerinin faaliyetlerinden içlerinden önemli görülenlerden örnekler verilerek Meclis’te nasıl bir duruş sahibi olduğu, çalışmalarının hangi yönde gerçekleştiği ortaya konulmaya çalışılmıştır.
  • Öğe
    I ve II. Dönem TBMM’de Siverek ve Urfa Milletvekilleri ile faaliyetleri
    (Tarih Okulu Dergisi (TOD), 2015-09) İlyas, Ahmet
    Son Osmanlı Mebusan Meclisin dağıtılmasından sonra Mustafa Kemal’in yayınladığı tebliğ sonrası yeni Meclisin açılması için seçim çalışmaları başladı. İlan edilen seçim nizamına göre her vilayetten 5 mebus ve Son Osmanlı Mebusan Meclisi ile Malta’dan sürgünden dönenlerin oluşturduğu Büyük Millet Meclisi, homojen bir yapı olması sebebiyle de önem taşımaktaydı. Meclisin sayısal manasında fikir birliği olmamasına rağmen 166 ile 187 arasında kişi, Meclisin ilk günü toplantıya katıldı. Genel toplamda ise yaklaşık 350 milletvekili ilk Meclisin üyeleri arasında yer aldı. İkinci dönem yani 1923-1927 yılları arasındaki yasama döneminde seçilen milletvekilleri ise yeni Türkiye’nin inşası konusunda önemli vazifeler üstenmişlerdir. Bu dönemde seçilen milletvekillerinin hemen hemen hepsi Mustafa Kemal’in özenle belirlediği kişilerdir. Bu kişilerin Urfa ve Siverek özelinde paradigma ve kişisel dosyalarının yer aldığı portföyler de bu çalışmada yer alacaktır. Bu çalışmada, ayrıca fiili olarak sona ermiş olan Osmanlı Devleti’nin yerine kurulan yeni Türkiye’nin ilk Meclisi konumundaki Büyük Millet Meclis’inde görev yapan Siverek ve Urfa milletvekillerinin genel portföyü ve Meclis’teki faaliyetlerine yer verilecektir. Çalışmanın ana paydası, milletvekili kişisel dosyaları ve Meclis zabıt tutanaklarıdır. Bu tutanaklarda ülke sorunlarına eğilim gösteren Siverek ve Urfa milletvekilleri, öncelikle ülke bağımsızlığını kendilerine amaç edinmişlerdir. Çalışma, 1920-1923 ile 1923-1927 yılları arasındaki Urfa ve Siverek Milletvekillerinin faaliyetlerini kapsamaktadır.