14 sonuçlar
Arama Sonuçları
Listeleniyor 1 - 10 / 14
Öğe Hasankeyf arkeopark alanına taşınan anıt eserler ve bunların yeniden turizme kazandırılması(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023-07-10) İnaç, İbrahim; Kozbe, GülrizBu yüksek lisans tezi, Batman il sınırları içerisinde yer alan Hasankeyf’deki sekiz adet taşınmaz kültür varlığının korunması ve turizme kazandırılması üzerine odaklanmaktadır. Özellikle, söz konusu tarihi yerleşimindeki taşınmaz kültürel mirasın bir bölümünün Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Santrali (HES) Projesi kapsamında su altında kalma riskiyle karşı karşıya kaldığı ve bu mirasın korunması ve taşınması için yapılan projeler değerlendirilerek Zeynel Bey Türbesi, Artuklu Hamamı, İmam Abdullah Zaviyesi, Kızlar Camii, Orta Kapı, Süleyman Han Camii ve Er Rızk Camii olarak bilinen taşınmaz kültür varlıklarının Arkeopark’a taşınması, korunması ve turizme kazandırılması ele alınmıştır. Bu bağlamda tezimizde tanıtılan metotlarla Hasankeyf Arkeopark Alanı’nın belgelenmesi ve turizm sektörüne kazandırılması sağlanmıştır. Sergileme alanlarının tasarımı, eserlerin doğal aydınlatmayla uyumlu bir şekilde sunulmasını sağlamış ve ziyaretçilerin eserlere rahatlıkla erişebilmesi için düzenlemeler yapılmıştır. Nitekim Hasankeyf Arkeopark Alanı'na taşınan anıt eserlerin korunması ve turizme kazandırılması, sadece Güneydoğu Anadolu Bölgesi için değil; ülkemiz kültürel mirası ve turizmi için de önem taşımaktadır.Öğe Hasankeyf ilçesi (Batman) geometridae (lepidoptera) faunası üzerine araştırmalar(Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2020-12-21) Aykal, Abdulaziz; Seven, ErdemHasankeyf ilçesi Geometridae faunası üzerine yapılan bu çalışma, 2018-2020 yılları arasında 27 lokasyonda yürütülmüş ve 2870 örnek toplanmıştır. Geometridae familyası üyelerinin büyük çoğunluğu nokturnal (gece aktif) olduğundan örnek toplama çalışmaları daha çok gece yürütülmüştür. Örneklerin yakalanmasında atrap ve UV ışık tuzakları kullanılmıştır. Toplanan örnekler etiketlenerek teşhisleri yapılmıştır. Toplamda 5 altfamilya (Desmobathrinae, Geometrinae, Ennominae, Larentiinae, Sterrhinae) ve 40 cins içerisinde 67 tür tespit edilmiştir. Belirlenen türlerin 47’si Batman ili ve 1’i Türkiye faunası için yeni kayıttır. Her türe ait incelenen örneklerin yanı sıra dünyadaki ve Türkiye’deki dağılışları da sunulmuştur.Öğe Batman kent merkezinde ve ilçelerinde rekreasyon alanlarının incelenmesi(Batman Üniversitesi, 2018-12-24) Ekingen, Neslihan; Şahin, Hacı MuratSanayileşmenin artması ve kentleşmenin etkisi Dünya'da ve Türkiye'de insanların yaşam biçimlerini de değişime uğratmıştır. Değişen dünyada insanların doğayla ilişkileri, kişisel ihtiyaçları ve sosyal ilişkileri de zamanla birlikte köklü bir değişime uğramıştır. Betonlaşan şehirler, değişen ve modernleşen yaşam biçimleri özellikle de yoğun çalışma temposu kişilerin yaşam alanlarını daraltmıştır. Kişilerin stresli yaşam tarzı psikolojik, sosyolojik ve fiziksel gelişimini olumsuz yönde etkilemektedir. Bu olumsuzluk kişilerde yeni değişme ve yenilenme ihtiyacını doğurmuş ve bireyleri yeni arayışlara sevk etmiştir. Betonlaşan şehirlerin stresli yaşam koşullarından ve bunaltıcı havasından bir süreliğine bile uzaklaşmak isteyen insanlar, dinlenebilecekleri, eğlenebilecekleri, doğayla baş başa kalabilecekleri, temiz hava alabilecekleri ortamlara olan talebi arttırmıştır ve her geçen gün de bu talep artmaktadır. Bu durum da rekreatif faaliyetlerin artmasına ve çeşitlenmesine yol açmaktadır. Bu çalışmada Türkiye'nin nüfus bakımından orta ölçekli kenti olan Batman Kentinin ve ilçelerinin rekreasyon olanakları ve belirli rekreasyon alanları incelenmektedir. Araştırmanın temelini oluşturan rekreasyon alanları belirlendikten sonra yıl içerisinde bu alanlara gidilip yerinde araştırma yapılmıştır. Doğal ortam ve rekreasyon alanları gözlemlenmiş, yerinde incelenmiş, fotoğraflanmış ve eksiklikler saptanmıştır. Söz konusu alanların imkân ve sorunlarının tespiti için rekreasyonel etkinliklere katılanlara ve yöre halkına yönelik anket çalışması yapılmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde SPSS 22 Paket programı kullanılmış, analizlerde betimsel istatistik tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonucunda Batman kenti ve ilçelerinde sayı olarak rekreasyon alanlarının fazla fakat kullanılabilirlik açısından yeterli olmadıkları görülmüştür. Bu sebeple yöre halkı rekreatif donatı eksikliği bulunmayan alanlara fazla yönelmekte buda bu alanların yoğun kullanımına sebep olmaktadır. Bu kısır döngü sonucu kullanılmayan alanlar daha da bakımsız kalmaktadır.Öğe Hasankeyf Zeynel Bey Türbesi’ndeki çini bezemelerinin P-XRF ile arkeometrik çalışması(Batman Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2019-07-16) Turan, Emine; Levent, AbdulkadirToprağın pişirildikten sonra şekil verilerek vazo, sürahi, kap-kacak gibi eşyaların üretilmesine dayalı el sanatına “çini” denir. Fayans, seramik, porselen tabak gibi eşyaların süslenmesinde kullanılan renkli dekor ve motiflerle işlenmiş kaplama malzemesi ve bu malzeme yardımı ile işlenmiş eşyalara “çini” süsleme işine “çinicilik” denir. Bu tez çalışmasında öncelikle; Hasankeyf Tarihi, coğrafi yapısı ve Zeynel Bey türbesi hakkında bilgi verildikten sonra kısaca Çini hakkında da bilgi verilmiştir. Tez konumuz olan, Zeynel Bey Türbesine ait 7 Adet Açık Mavi Sır, 7 Adet Koyu Mavi Sır ve 8 Adet Sırsız Kiremit olmak üzere toplamda 22 Adet Çini’nin P-XRF ile Türbenin taşındığı Hasankeyf Kültürel Parkta yerinde analiz yapılmıştır. Sonuç olarak; yerinde incelediğimiz 22 Adet numunenin kimyasal içerikleri belirlenip daha önce yapılmış olan çalışmalar ile karşılaştırılmıştır. Yaptığımız bu çalışma daha sonra yapılabilecek çalışmalara ışık tutması öngörülmüştürÖğe Hasankeyf'te Eyyûbiler Dönemi ve Eyyûbi sultanlarının politik yapılanmasının mimari yapı stillerine yansıması(Batman Üniversitesi, 2012) Karamustafaoğlu, Tuba; Uluçam, AbdüsselamÖğe Hasankeyf ve çevresinde çok amaçlı kullanım gördüğü düşünülen bir grup kaya oyma mekân(Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2021-01-14) Çakmak, İbrahim; Özteke, FahriHasankeyf, Üst Paleolitik Dönemden günümüze kadar Roma, Bizans, Sasani, Emevi, Abbasi, Hamdani, Mervani, Artuklu, Eyyübi, Karakoyunlu, Akkoyunlu ve Osmanlılar gibi devletlere ev sahipliği yapmıştır. Tarih boyunca önemli idari ve ticaret merkezlerinden biri olan Hasankeyf farkı kültürlerin, inançların ve dillerin bir arada yaşayıp kaynaştığı Ortaçağ dünyasının önemli yerleşim merkezlerinden biri olmuştur. Bölgede Ilısu Barajı ve HES Projesi nedeniyle birçok arkeolojik alan ve anıtsal eser çeşitli araştırmacılar tarafından incelenip değerlendirilmiştir. Ancak insanlık tarihi ve bölgenin kültürel varlığı açısından büyük öneme sahip olan kaya oyma mekânlar, bilimsel yönden bir türlü hak ettiği değeri bulmamıştır. Bu nedenle tez konumuzu oluşturan, Hasankeyf ve çevresindeki bir grup kaya oyma mekân, 2019 yılında yapımı tamamlanan Ilısu Barajı sonrası birçoğunun sular altında kalmasından dolayı bir kez daha önem kazanmıştır. İncelediğimiz kaya oyma mekânlar çizimleri, plan tipleri, mimarileri ve genel özellikleri itibariyle ayrıntılı bir şekilde ele alınmıştır. “Hasankeyf ve Çevresinde Çok Amaçlı Kullanım Gördüğü Düşünülen Bir Grup Kaya Oyma Mekân” başlıklı tez çalışmamız, Geç Roma Dönemi ve sonrasında kullanım gördüğü düşünülen, 9 adet çok kullanımlı kaya mekân, 3 adet kaya mezar ve 1 adet kaya kiliseden oluşan toplam 13 adet kaya oyma mekân örneğini içermektedir. Söz konusu mekânların yapılan tespitler sonucunda, farklı zamanlarda ve farklı topluluklar tarafından yaşam alanı, mezar odası veya ibadet yeri gibi farklı amaçlar doğrultusunda kullanım gördüğü anlaşılmaktadır.Öğe Hasankayf'in şehircilik tarihi(Batman Üniversitesi, 2014) İsen, Zeynep; Uluçam, AbdüsselamHasankeyf Güneydoğu Anadolu Bölgesinde, Batman il sınırları içerisinde yer almaktadır. Hasankeyf'in tarihsel sürecine bakıldığında, üzerinde kurulduğu coğrafik yapının ve şehri adeta kuşatan Dicle Nehrinin bulunması, burada erken dönemlerden beri yerleşimin varlığını ortaya koymaktadır. Bu bağlamda Hasankeyf Höyüğünün neolitik dönem özelliklerini taşıması, iç Kalede Urartu- Asur döneminden taş temellerin kalması yine Hasankeyf'in yerleşmeye müsait olmasının sonucudur. Hasankeyf adına ilk kez Asur kaynaklarında rastlanmaktadır. Daha sonra Hasankeyf, Roma-İran çatışmalarında önemli bir mücadele sahası haline gelmiş ve bu devletlerarasında sürekli el değiştirmiştir. İşte bu mücadeleler devam ederken Doğu Roma (Bizans) imparatoru II. Konstantinos (337-361) topraklarını Sasani saldırılarından korumak amacıyla burada bir kale inşa ettirmiştir. Doğu Roma İmparatorluğu için artık bir uç kalesi olan şehrin bu tarih itibariyle stratejik öneminin daha da arttığı söylenebilir. VII. yüzyılın ilk yarısında İslâm orduları tarafından fethedilen Hasankeyf, bir süreliğine Emevi ve Abbasi valileri tarafında yönetilmiştir. Hamdani ve Mervanî hâkimiyetlerinde de yaşayan Hasankeyf, en parlak devrini Artuklu ve Eyyubi devletlerinin yönetimi altında olduğu zaman yaşamıştır. Hasankeyf, 1462 yılından itibaren yirmi yıl sürecek Akkoyunlu hâkimiyetine girmiştir. Daha sonra tekrar Eyyubi melikleri tarafından ele geçirilen şehir üzerinde bu sefer Safeviler'in ve Osmanlıların nüfuzunu artırma çabası başlamıştır. Nihayetinde ise 1516 yılında Hasankeyf, Osmanlı Devleti hâkimiyetine girmiştir. Hasankeyf'in mimari yapılarında kalitesiz malzemenin kullanılması, yapıların çabuk yıkılmasına sebep olduğu gibi dış (savaşlar, doğal etmenler ) nedenlerin de varlığı göz önüne alındığında işi daha da güçleştirmiştir. Hasankeyf şehirciliğinin anlaşılması açısından İç Kale oldukça önemlidir. Roma Döneminde Hasankeyf bir garnizon olarak inşa edildiğinde Sasanilere karşı bir üss olması hasebiyle, tipik Roma şehir planları özelliklerinin aranması doğru olmasa gerekir. İslami Dönemde yapılan cami, mescid, türbe gibi çeşitli mimari unsurların yer alması, Hasankeyf şehirciliğinin anlaşılması açısından irdelenmesi gereken mimari unsurlardır. Bu bağlamda Hasankeyf Şehri, büyük ölçüde Artuklu ve Eyyûbi dönemlerinde şekillenmiş ve Ortaçağ dünyasının önemli başkentlerinden biri olmuştur.Öğe Hasankeyf büyük saray kazılarında (2017) ele geçen cam buluntuların arkeometrik karakterizasyonu(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-06-13) Yalçın, Yonca; Bayazit, MuratArkeolojik kazılarda ele geçen buluntuların kimyasal, mineralojik, fiziksel ve mikroskobik incelemelerini içeren arkeometri geçmiş uygarlıkların malzeme üretim teknolojilerine ilişkin önemli bilgiler sağlamaktadır. Bu tür çalışmalar aynı ya da benzer döneme ait birçok buluntunun üretim özellikleri ile ilgili olarak literatüre önemli katkılarda bulunmaktadır. Bu çerçevede, arkeometrinin camlar üzerinde de geniş inceleme ve araştırma olanağı sunduğu bilinmektedir. Buradan yola çıkarak, mevcut tez çalışmasında 2017 yılında Hasankeyf Büyük Saray’da yapılan arkeolojik kazılarda ele geçen ve İslami döneme ait olduğu düşünülen amorf cam buluntuların arkeometrik olarak incelenmesi gerçekleştirilmiştir. Bu amaçla, cam örnekler için portatif X-ışını floresans (p-XRF), polarize enerji saçınımlı X-ışını floresans (PED-XRF) ve taramalı elektron mikroskobu (SEM)/enerji saçınımlı X-ışınları spektrometresi (EDX) yöntemleri tercih edilmiştir. Portatif XRF ve PED-XRF ile majör, minör ve eser elementlerin belirlenmesi, SEM-EDX ile mikro yapısal ve mikro kimyasal özelliklerin ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Elde edilen verilere göre camların başlıca Na2O, K2O, CaO, MgO, SiO2 ve Al2O3 içerikli hammaddelerden üretildiği belirlenmiştir. Oksit içerikleri dikkate alınarak yapılan hiyerarşik kümeleme analizinde camların iki ana gruba ayrıldığı ve her birinde alt grupların yer aldığı belirlenmiştir. HC-9b ve HC-10b numunelerinin gerek hiyerarşik kümeleme analizi gerek üçlü diyagram analizinde diğerlerinden tamamen ayrıştığı görülmüş, dolayısıyla bu örneklerin yerel üretime ait olmadığı veya üretimlerinde farklı hammadde kaynaklarından faydalanılmış olabileceği öngörülmüştür. Camlardaki eser elementlere bakıldığında özellikle Cu, Co, Mn, Fe ve Pb elementlerinin renk oluşumlarında etken olduğu saptanmıştır. Camların kimyasal kompozisyonları, hammadde bakımından en az iki alternatifin olduğuna ve örneklerin soda-kireç-silis camı olduğuna işaret etmiştir. Numunelerdeki Sr ve Zr içerikleri dikkate alınarak camların çoğunlukla denizel+karasal veya denizel kökenli hammaddelerden üretildiği, daha az sayıdaki bazı camların ise sadece karasal hammadde içerdiği tespit edilmiştir. Birkaç örnekteki görece yüksek potasyum içeriği bu tip camlarda potas kaynağı olarak bitkisel ilaveler olabileceğini göstermiştir (bitki külleri vb.). PED-XRF verilerinde ortalama SiO2 oranının yüksek olması (% 63,48) ve ortalama K2O oranının düşük olması (%2,36) örnek setindeki çoğu camın atmosferik korozyon direncinin, kimyasal kararlılığının ve dolayısıyla cam kalitesinin genel itibariyle yüksek olduğuna işaret etmiştir. Kurşun, bakır ve antimon içeriklerine bakıldığında bazı örneklerde geri dönüşüm camlarının kullanıldığı düşünülmektedir.Öğe Hasankeyf turizm gelişim sorunlarının turist vatandaşlık davranışı ve elektronik ağızdan ağıza (e-wom) üzerine etkisi(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023-08-28) Güneş, Leyla; Duman, FeridunTürkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Hasankeyf ilçesi, tarihi ve kültürel zenginliklere sahip bir turizm destinasyonudur. Dicle Nehrinin kıyısında bulunan bu antik şehir, binlerce yıllık tarihi geçmişi ve doğal güzellikleriyle turistlerin ilgisini çekmektedir. Bu kent birçok medeniyetin izlerini taşımaktadır ve tarih boyunca Asur, Urartu, Roma, Bizans, Selçuklu ve Osmanlı gibi pek çok önemli uygarlığın merkezi olmuştur. Hasankeyf çeşitli tarihi, kültürel ve doğal kaynaklara sahip olmasına rağmen istenilen düzeyde gelişim sağlayamamıştır. Bu nedenle bu araştırma Hasankeyf ilçesinde turizm gelişim sorunlarının turist vatandaşlık davranışı ve elektronik ağızdan ağıza üzerine etkilerinin ortaya konulması çalışmanın amacını taşımaktadır. Bu çalışma, Eylül 2022 ile Mayıs 2023 tarihleri arasında Hasankeyf’i ziyaret eden turistlerin Hasankeyf turizm gelişim sorunlarının vatandaşlık duygusu ve elektronik ağızdan ağıza (e-WOM) üzerine etkisini ölçmeye yönelik anket çalışması yapılmıştır. Toplamda 500 kişiye anket dağıtılarak 404 anketin verileri anket formuna eksiksiz bir şekilde doldurulmuştur. Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirmesinde SPSS (Statistical Package for Social Sciences) programı kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, turizm gelişim sorunlarının turist vatandaşlık davranışı üzerine etkisi olduğu tespit edilmiştir (p:0,000; β:0,484; t: 11.092). Diğer taraftan, turizm gelişim sorunlarının e-WOM üzerine etkisi olmadığı tespit edilmiştir (p: 0,112). Ancak turist vatandaşlık davranışının e-WOM üzerine anlamlı etkisi olduğu tespit edilmiştir (p: 0,000; β:0,430; t: 9,561). Hasankeyf ilçesini ziyaret eden turistlerin vatandaşlık davranışları olumlu değerlendirilmektedir. Bu da Hasankeyf ilçesini ziyaret eden turistlerin turizm sorunları karşısında Hasankeyf’i daha fazla savunma-yardım etme, tolere etme ve geri bildirim sağlama eğiliminde olmalarına katkı sağlayacaktır. Turistlerin Hasankeyf ilçesi deneyimlerini ve görüşlerini turist vatandaşlık davranışıyla, e-WOM üzerinden diğer turistlerle paylaşacaktır.Öğe Turistik destinasyonlarda sosyal taşıma kapasitesinin değerlendirilmesi: Hasankeyf örneği(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2024-07-29) Bıçakçı, Şehadet; Duman, FeridunTuristik destinasyonlarda taşıma kapasitesi genellikle ziyaret edilecek bölgedeki turist sayısına dayanmaktadır. Taşıma kapasitesi, bir turistik merkezin veya destinasyonun aynı anda kaç turistin ziyaret edilebileceğini belirlemektedir. Dolayısıyla taşıma kapasitesi turistik merkezde veya destinasyonda bulunan otellerin, restoranların, ulaşım araçlarının ve diğer tesislerin turistlerin ihtiyaçlarını karşılaması için gerekli olan altyapı ve kaynaklara sahip olma kapasitesidir. Turistik destinasyonlardaki taşıma kapasitesi, birkaç faktöre bağlamak mümkündür. Bu faktörler arasında destinasyonun büyüklüğü, halkın veya turistlerin çevre üzerindeki etkisi, turistik merkezin çektiği turist sayısı, mevcut ulaşım olanakları, konaklama tesislerinin kapasitesi, kalitesi ve sayısı gibi faktörler bulunmaktadır. Taşıma kapasitesi turistik çekim merkezi için sorun olabilmektedir çünkü bazı bölgeler popüler turistik noktalar haline geldikten sonra yoğunluk artabilir ve taşıma kapasitesini aşabilirler. Bu durumda, altyapının, ulaşım sistemlerinin veya turistik tesislerin artırılması veya yönetimiyle ilgili sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle, turistik destinasyonlar, sürdürülebilir turizm ilkelerine uygun olarak taşıma kapasitelerini etkin bir şekilde yönetmeli ve aşırı turizm baskısından kaçınmalıdır. Bu çalışmada, taşıma kapasitesi üzerinde durularak taşıma kapasiteleri açıklanmış ve popüler bir turistik merkez haline gelen Hasankeyf’in taşıma kapasitesi ile ilgili analizler yapılmıştır ve taşıma kapasitesinin ne kadar önemli olduğu vurgulanmak istenmiştir. Özellikle sit alanı olarak koruma altına alınan alanlarda ziyaretçilerin yarattığı etkilere yönelik yerel halka etkisini ve taşıma kapasitesinin belirlenmesi, kaynaklara zarar verilmemesi yönünden önemli bir araçtır. Turistik gezi sırasında oluşan yerel halk ve turist arası ilişkinin sosyal ve kültürel anlamda etkisi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Araştırmanın amacı, taşıma kapasitesinin aşılıp aşılmadığı konusunu Hasankeyf açısından ele alınmaktır. Araştırmada, yerel halk üzerinde anket tekniği kullanılmıştır. Yerel halk üzerinde gerçekleştirilen araştırmanın evrenini Hasankeyf’te yaşayan yerel halkın toplam merkez nüfusu oluşturmaktadır.
