Arama Sonuçları

Listeleniyor 1 - 3 / 3
  • Öğe
    Batman yerel mutfağının gastronomi turizmine kazandırılmasına yönelik bir araştırma
    (Batman Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, 2021-04-22) Aksoy, İlker; Gümüş, Murat
    Turizm faaliyetlerinin doğmasını sağlayan ve ana etkenlerinden olan bireylerin merak ve keşif duyguları; onların yeni yerler, kültürler ve destinasyonlar tanımalarını sağlar. Kişilerin bu ihtiyaçları turizm sektöründe kültür turizminin doğmasını sağlayarak destinasyonların, kültürel, tarihi, coğrafi, dini vb. değerlerini korumalarını ve bu değerleri de gelecek kuşaklara güvenle aktarılmasını yani sürdürülebilirliğini gerekli kılmıştır. Bu kültürel değerlerden birisi de bölgelere ait yerel mutfaklardır. Yerel mutfaklar; bir bölgenin kültürel, sosyal, tarihi, coğrafi ve dini değerlerini taşımakta ve bu değerleri aktarmada önemli bir araçtır. Bu çalışmanın amacı; Batman yerel mutfağına ait yemekleri keşfetmek ve Batman yerel mutfağının sürdürülebilirliğini, gastronomi turizmine kazandırılabilmesini yerel yiyecek işletmeleri aracılığıyla tespit etmektir. Araştırmanın amaçlarından biri de yerel kültürlerin korunması ve sürdürülebilirliğinin sağlanabilmesi açısından literatürde kayıt altına alınıp bir sonraki kuşağa aktarılmasıdır. Araştırma yöntemi olarak nitel araştırma yöntemi tercih edilmiş olup veri toplama tekniği olarak yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın alanı Batman ili olup örneklem belirlenirken maksimum çeşitleme ve amaca yönelik örnekleme yöntemleri kullanılıştır. Araştırmanın veri toplama süreci ve bulgular bölümü iki evrede ele alınmıştır. İlk evrede Batman yerel mutfağına ait yerel yemeklerin belirlenmesi için Batman ili ve ilçelerinde ikamet etmekte olan 58 katılımcıyla yüz yüze görüşme yapılmıştır. İkinci bölümde ise yerel mutfağın sürdürülebilirliğini yerel yiyecek işletmeleri aracılığıyla belirlemek için Batman merkezde bulunan mahalli yemekler üreten 15 yiyecek işletmecisi ve ustalarıyla yüz yüze görüşme yapılmıştır. Elde edilen bulgular betimsel analiz yöntemiyle işlenmiş olup veri haline getirilmiştir. Sonuç olarak Batman iline ait 85 yerel yemek tespit edilmiştir. Yerel mutfak kimliğinin gelişmemiş olduğu, yiyecek işletmelerinde yerel yemeklere gerektiği kadar yer verilmediği, işletmecilerin ve ustaların yerel mutfak hakkında yeterli bilgiye sahip olmadıkları ve herhangi bir kamu veya özel kuruluşun bu konuda daha önce çalışma yürütmediği tespit edilmiştir. Batman mutfak kültürü bilimsel araştırmalar açısından göz ardı edilmiş olmasından ötürü yazılı herhangi bir kaynağın veya bulgusunun bulunmadığı da tespit edilmiştir.
  • Öğe
    Karayolu ulaşımının Türkiye’de gelişim tarihi ve çevresel etkilerinin bilimsel çalışmalar ışığında araştırılması
    (Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2024-02-14) Bakış, Zümrüt; Gökalp, İslam
    İnsanoğlu, varlığından beri temel ihtiyaçlarını karşılamaları amacıyla bir yerden başka bir yere ulaşım amacıyla yaşam alanlarında sürekli hareket halinde olmuştur. Bu hareketliliği güven ve konfor içinde sağlayabilmek için coğrafik koşullara bağlı olarak farklı çalışma prensiplerine sahip ulaşım sistemleri ile gidermişlerdir. Dönemi teknolojisi bağlı olarak temel olarak karayolu, demiryolu, denizyolu, havayolu sistemlerini kullanarak ulaşım sağlanmıştır. Ancak, karayolu bunlar arasında en yaygın olarak kullanıla ulaşım sistemidir. Karayolu ulaşım ilk başlarda motorize olmayan araçlar ile yapılmakta iken günümüzde teknolojinin gelişmesi ile beraber üstün özelliklere sahip ve farklı enerji kaynakları kullanılan motor gücünden yararlanılan araçlar ile yapılmaktadır. Zira araç hareket kabiliyetini belirleyen motor gücünü sağlayan enerji kaynağı dünden günümüze fosil yakıtlar olmuştur. Gelişen araç teknolojisi ile beraber ulaşım hızlı, konforlu ve güven içerisinde yapılmaya başlanmış, sadece insan değil aynı zamanda yük taşımacılığı bölgesel ve küresel ölçekte gelişmiştir. Bu şekilde farklı kültürlere ve özeliklere sahip varlıkların etkileşimi ile hem bölgesel hem de küresel ölçekte çevresel tabanda değerlendirilebilecek sosyo-kültürel, ekonomik, biyo-çeşitlilik boyutunda çevresel yararlı ve/veya zararlı değişimler meydana gelmiştir. Bu tez çalışmasında, öncelikle karayolu ulaşımının (ülkemiz, Türkiye, odaklı) gelişme evreleri dönemsel tabanda araştırılmış ve sosyal-kültürel değişimi doğuşu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Sonrasında karayolu ulaşımının çevresel etkileri sosyal, ekonomi, kültür ve biyo-çeşitlilik boyutuyla mevcut bilimsel çalışmalar ışığında incelenmiştir. Bu tez çalışması ile amaçlanan, dünden bugüne esasıyla ülkemiz, Türkiye, sınırları içerisinde karayolu ulaşım sisteminin gelişimini ortaya koymak, sonrasında küresel boyutta genişletilebilecek çevresel etkilerini, sosyal, ekonomi, kültür ve biyo-çeşitlilik bağlamında değerlendirerek, yararlar ve zararlar noktasında ilgili okuyucu kesimde bir bilinç oluşturmaktır. Nitekim mevcut çalışmalar, karayolu ulaşımı gelişiminin, Türkiye özelinde, oldukça zorlu bir süreçten geçtiği, çevreye kültürel, sosyal ve ekonomik bağlamda değerler kattığı ancak çevresel bağlamda ise küresel ısınmada etken unsur olma nedeniyle önemli ve geri dönülmez zararlar verdiği değerlendirilmiştir.
  • Öğe
    Turistik destinasyonlarda sosyal taşıma kapasitesinin değerlendirilmesi: Hasankeyf örneği
    (Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2024-07-29) Bıçakçı, Şehadet; Duman, Feridun
    Turistik destinasyonlarda taşıma kapasitesi genellikle ziyaret edilecek bölgedeki turist sayısına dayanmaktadır. Taşıma kapasitesi, bir turistik merkezin veya destinasyonun aynı anda kaç turistin ziyaret edilebileceğini belirlemektedir. Dolayısıyla taşıma kapasitesi turistik merkezde veya destinasyonda bulunan otellerin, restoranların, ulaşım araçlarının ve diğer tesislerin turistlerin ihtiyaçlarını karşılaması için gerekli olan altyapı ve kaynaklara sahip olma kapasitesidir. Turistik destinasyonlardaki taşıma kapasitesi, birkaç faktöre bağlamak mümkündür. Bu faktörler arasında destinasyonun büyüklüğü, halkın veya turistlerin çevre üzerindeki etkisi, turistik merkezin çektiği turist sayısı, mevcut ulaşım olanakları, konaklama tesislerinin kapasitesi, kalitesi ve sayısı gibi faktörler bulunmaktadır. Taşıma kapasitesi turistik çekim merkezi için sorun olabilmektedir çünkü bazı bölgeler popüler turistik noktalar haline geldikten sonra yoğunluk artabilir ve taşıma kapasitesini aşabilirler. Bu durumda, altyapının, ulaşım sistemlerinin veya turistik tesislerin artırılması veya yönetimiyle ilgili sorunlar ortaya çıkabilmektedir. Bu nedenle, turistik destinasyonlar, sürdürülebilir turizm ilkelerine uygun olarak taşıma kapasitelerini etkin bir şekilde yönetmeli ve aşırı turizm baskısından kaçınmalıdır. Bu çalışmada, taşıma kapasitesi üzerinde durularak taşıma kapasiteleri açıklanmış ve popüler bir turistik merkez haline gelen Hasankeyf’in taşıma kapasitesi ile ilgili analizler yapılmıştır ve taşıma kapasitesinin ne kadar önemli olduğu vurgulanmak istenmiştir. Özellikle sit alanı olarak koruma altına alınan alanlarda ziyaretçilerin yarattığı etkilere yönelik yerel halka etkisini ve taşıma kapasitesinin belirlenmesi, kaynaklara zarar verilmemesi yönünden önemli bir araçtır. Turistik gezi sırasında oluşan yerel halk ve turist arası ilişkinin sosyal ve kültürel anlamda etkisi ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Araştırmanın amacı, taşıma kapasitesinin aşılıp aşılmadığı konusunu Hasankeyf açısından ele alınmaktır. Araştırmada, yerel halk üzerinde anket tekniği kullanılmıştır. Yerel halk üzerinde gerçekleştirilen araştırmanın evrenini Hasankeyf’te yaşayan yerel halkın toplam merkez nüfusu oluşturmaktadır.