Arama Sonuçları

Listeleniyor 1 - 2 / 2
  • Öğe
    Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçiş sürecinde Solidarist Korporatizmin Türk sosyal hayatına yansıması
    (Turkish Studies, 2013-08) İlyas, Ahmet; Kızılkaya, Oktay
    XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Osmanlı/Türk aydınları, devlet ve toplum yapısında meydana gelen çöküşü durdurmak için çareler aramışlardır. Bahsi geçen çöküşü durdurmak için başvurulan çarelerden biri, Fransa’da ortaya çıkan, toplum ve devletin yapısı nasıl olmalıdır? Sorusuna çözüm arayan Solidarizm(Dayanışmacılık) fikir akımıdır. Bu fikir akımı Fransa’da etkili olduğu gibi Osmanlı Devleti ve birçok ülkede kendine taraftar bulmuştur. XIX. Yüzyıldan itibaren Osmanlı Devleti’nde meydana gelen reform hareketlerinde Fransa, örnek alınan bir ülke olmuştur. Bundan dolayı Fransa’da ortaya çıkan Solidarizm kısa bir süre sonra Osmanlı/Türk aydınlarının fikri yapısını etkilemiştir. Solidarizmin, dinsel, etnik, mezhep vb. birçok çeşidine bahsi geçen dönem dünyasında rastlanmaktadır. Osmanlı Devleti’nin son dönemine damgasını vuran, İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin fikri alt yapısının şekillenmesinde Solidarizmin etkisi büyük olmuştur. Kuruluş aşamasında Türkiye Cumhuriyeti’nin fikri alt yapısının şekillenmesinde de Solidarizmin etkisini görmek mümkündür. Cumhuriyetin ilk yıllarında Solidarizmin ilke edindiği fikirlerin, sosyal ve devlet hayatında ihtiyacı tam olarak akımı olarak karşılamadığı anlaşıldığından, Korporatizmin(devlet ve toplum hayatında işbirliği) ilkelerine de başvurulmuştur. Böylece yeni cumhuriyetin fikirsel alt yapısı, Solidarist Korporatizm olarak kendini göstermiştir. Bu fikirsel alt yapı, sosyal yapı ve devletin işbirliği halinde kalkınması hedeflenmiştir. Bu çalışmada, Solidarizm ve Korporatizm fikir akımlarının, Osmanlı Devleti ve aydınları üzerinde olan etkisi açıklanmıştır. Bu akımların, Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk döneminde, devlet ve sosyal yapının düzenlenmesinde yapılan anayasal çalışmalara olan katkısı incelenmiştir.
  • Öğe
    Cumhuriyet döneminde Siirt'te nüfus mühendisliği (1927-1950)
    (Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023-06-23) Arpacık, Osman; Yaşar, Selman
    Geçmişi M.Ö. 3000'li yıllara kadar uzanan Siirt şehri Mezopotamya ile Anadolu uygarlıklarının kesiştiği bölgede kurulmuştur. Siirt şehri Osmanlı Devleti'ne katıldığı ilk dönemlerde Diyarbakır vilayetine bağlanmış, daha sonra Bitlis vilayetine bağlanan Siirt şehri, Cumhuriyetin kurulmasından hemen sonra da il statüsüne kavuşturulmuştur. Bu dönemlerde de önemli demografik değişimlere uğramıştır. Cumhuriyet Döneminde Siirt'te Nüfus Mühendisliği (1927- 1950)" adlı tez çalışmasının amacı Siirt ilinin, demografik yapısı ve tarihsel gelişimine dair veriler tespit edilerek ortaya koymaktır. Dört bölüm halinde hazırlanan ve eldeki veriler kapsamında, 1927-1950 Yılları arasında Siirt ilinin nüfus yapısındaki değişim, gelişim ve potansiyeli ayrıntılı bir şekilde incelemeye çalışılmıştır. Giriş kısmında nüfus kavramı, nüfus kavramının tarihsel gelişimi ve geçmişten günümüze dünyada yapılan nüfus sayımları ele alınmıştır. Birinci bölümde Siirt ilinin ilk çağlardan Osmanlı Devleti ve Milli Mücadele Dönemi'ne kadar olan tarihsel geçmişi hakkında ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Ayrıca Osmanlı Devleti döneminde yapılan nüfus sayımlarından ve Siirt nüfusundan da bahsedilmiştir. İkinci bölümde Siirt ilinde Cumhuriyet'in kuruluşundan 1950'li yıllara kadar meydana gelen sosyal, siyasal ve iktisadi gelişmeler ele alınmıştır. Üçüncü bölümde ise tezin asıl konusunu oluşturan ve 1927-1950 yılları arasında Siirt ilinin nüfus yapısı ve özelliği hakkında mevcut veriler ile tablolar oluşturularak aktarılmaya çalışılmıştır. Son olarak da tezin dördüncü bölümünde Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin uyguladığı nüfus politikalarına kısaca değinilmiştir.