Temâşâ kavramı ve Fuzûlî’de güzelliğin temâşâ boyutu

Basit Öğe Kaydı
dc.authorid0000-0002-5227-0614en_US
dc.contributor.authorBozkurt, Kenan
dc.date.accessioned2021-09-21T13:28:30Z
dc.date.available2021-09-21T13:28:30Z
dc.date.issued2016-06-25en_US
dc.departmentBatman Üniversitesi Fen - Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümüen_US
dc.description.abstractDüşünme kısaca, bir sonuca, bir karara varmak amacıyla bilgileri toplamak, incelemek, karşılaştırmak ve aradaki ilgilerden yararlanarak yeni sonuçlar çıkarmak, bunların faydalılarını zararlılarından ayırmaktır. Düşünme, insana özgü bir eylem olmakla beraber düşünme tarzı insandan insana ve toplumdan topluma farklılık arz eder. Her insanın bir düşünme, fikir edinme tarzı olduğu gibi her toplumun da kendine has, bir düşünce tarzı vardır ve buna ulusal tefekkür tarzı denilir. Bu bağlamda Doğu insanının kendisine has düşünme tarzına, görme biçimine “temâşâ” adı verilir. Sözlüklerde düşünmek, bir şeyi seyretme anlamına gelen “temâşâ”yla maddenin gerçekliğinden sıyrılarak onun ardında yatan gerçekliğe ulaşma amaçlanır. Doğu’nun bu tarz bir düşünceye sahip olmasının temelinde Batı düşüncesinin temel özelliği olan maddeyi kutsama fikrine sahip olmaması yatar. Doğu insanı, varlığın hakîkatine ulaşmak istediğinde eşya ve maddedeki her türlü hususiyeti öze ulaşabilmek, manevi olana yükselmek için bir araç olarak kullanır. Maddenin bu şekilde araçsallaşması, arifane bakış açısının bir sonucudur. İslâm düşüncesinde eşyanın gerçekliği söz konusu olmadığından gerçekliği olmayan bir şeye saplanıp kalmak doğru olmadığı gibi her varlık, onu var eden yaratıcısından izler taşıdığından varlık ancak yaratıcısını haykıran bir işaret olabilir. Maddeyi temâşâ eden arif, bir vecd hâliyle bu işaretleri takip ederek maddeden sıyrılır ve onun gerçekliği ardında gizli olan hakîkate ulaşmayı hedefler. Fuzûlî’nin eserlerinde çok yoğun bir şekilde işlenen konuların başında gelen güzellik, varlıkta bulunan ve elde edilmek istenen varlıktaki salt ölçü, düzen ve mükemmellik değildir. Aksine güzellik varlığın üstünde yer alan ve ilahî gerçekliğin bir parçasıdır. Bu anlamda varlıkta ışıyan güzellik, aşkın olanın varlıktaki tezahürüdür ve şiirde keşfedilmeyi bekleyen bir temâşâ unsurudur. Şâirin amacı da bu güzelliği temellük etme, onu yüceltme olmayıp mutlak güzelliğin eşyada ışıyan tecellîlerinden hareketle onun künhüne varmaktır. Bu anlamda şâirin ele aldığı tüm güzellikler, bir temâşâ boyutuna sahip olup Allâh’ın güzelliğine ve mükemmelliğine bizi ulaştıracak birer araçtır. Bu çalışmamızda temâşâ kavramını ele alarak Klasik şiirin en büyük şâirlerinden biri olan Fuzûlî’nin güzelliğe nasıl baktığını ve güzelliğin onun elinde nasıl bir temâşâ objesine dönüştüğünü incelemeye çalışacağız.en_US
dc.description.abstractThinking is shortly gathering, analysing, comparing data to reach a decision and making new deductions via making use of relationships among data and distinguishing the useful one from the harmful one. Although thinking is a human-specific act, way of thinking differs from person to person and from society to society. As each human has his own way of thinking and having an idea, each society has its own thinking system. This cast of mind is the way of thinking and the way of having an idea of a society or culture about an object and it may differ from a society to society. In this regard, eastern people have their own way of thinking and way of vision and it is called 'contemplation'. By contemplation which is defined as thinking, viewing something in dictionary, reaching the underlying reality of substance via eluding the reality of the substance is aimed. The real reason that the East doesn't have that way of thinking is because they don't have the idea of blessing the substance which is the basic feature of the Western thought. When the Eastern people want to reach the essence of the entity, they elude the substance via ignoring its material dimension and all kinds of specialties in objects and substances, and aim to reach the truth lies behind its reality. In Islamic thought, it isn't proper to follow blindly an entity that lacks truth and as it bears some traits from its creator, the entity could only be a sign which cries out its creator. The beauty which is an intensely studied leading subject in classical poetry is not a perfection, order, and proportion in the desired entity or existed in the entity but is handled as something beyond the entity and a part of divine truth as well. The beauty which is shined in the entity in this sense takes part in the poem as a contemplation factor. The aim of poet is not taking this beauty in possession and exalting this beauty. The aim is reaching the insight of the beauty with reference to the fragment of the absolute beauty. All of the beauties that take part in the Fuzûlî in this sense have a contemplation dimension and each of them is a tool which will transmit us to the beauty and perfection of God. In this study we will try to analyse how Fuzûlî one of the greatest poets of Classical poetry perceives the beauty and how the beauty is converted to a contemplation object in his hands.en_US
dc.identifier.citationBozkurt, K. (2016). Temâşâ kavramı ve Fuzûlî’de güzelliğin temâşâ boyutu. Journal of Turkish Studies, 11 (10), ss.151-180. DOI:http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9636en_US
dc.identifier.endpage180en_US
dc.identifier.issn1308-2140
dc.identifier.issue10en_US
dc.identifier.startpage151en_US
dc.identifier.urihttp://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9636
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.12402/3424
dc.identifier.volume11en_US
dc.language.isotren_US
dc.publisherJournal of Turkish Studiesen_US
dc.relation.isversionof10.7827/TurkishStudies.9636en_US
dc.relation.journalJournal of Turkish Studiesen_US
dc.relation.publicationcategoryMakale - Uluslararası Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccessen_US
dc.rightsAttribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States*
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/3.0/us/*
dc.subjectTemâşâen_US
dc.subjectFuzûlîen_US
dc.subjectGüzelliken_US
dc.subjectAşken_US
dc.subjectBakmaken_US
dc.subjectMaddî Güzelliken_US
dc.subjectİlahî Güzelliken_US
dc.subjectContemplationen_US
dc.subjectBeautyen_US
dc.subjectLoveen_US
dc.subjectViewen_US
dc.subjectTangible Beautyen_US
dc.subjectDivine Beautyen_US
dc.titleTemâşâ kavramı ve Fuzûlî’de güzelliğin temâşâ boyutuen_US
dc.title.alternativeConsept of contemplation and beauty dimension of contemplation in Fuzûlîen_US
dc.typeArticleen_US

Dosyalar

Orijinal paket
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim
İsim:
Temâşâ kavramı ve Fuzûlî’de güzelliğin temâşâ boyutu.pdf
Boyut:
554.54 KB
Biçim:
Adobe Portable Document Format
Açıklama:
Tam Metin / Full Text
İndir
Lisans paketi
Listeleniyor 1 - 1 / 1
Küçük Resim Yok
İsim:
license.txt
Boyut:
1.44 KB
Biçim:
Item-specific license agreed upon to submission
Açıklama:
İndir

Koleksiyon

Fen - Edebiyat Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Makale Koleksiyonu