Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın romanlarındaki kadınların bâtıl inançlar karşısındaki tutumu
Yükleniyor...
Tarih
2017-12
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Yüzüncü Yıl Üniversitesi
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States
Özet
1864-1944 yılları arasında yaşayan Hüseyin Rahmi Gürpınar, pek çok edebî türde eser kaleme almış
olsa da romancı kimliğiyle öne çıkan bir isimdir. 41 roman kaleme alan Hüseyin Rahmi Gürpınar, roman
tarihimizde Ahmed Midhat Efendi geleneğine bağlı olarak eserler vermiş, onun gibi konusunu halkın hayatından
almış ve yine halkı eğitmeyi hedeflemiştir. Bu sebeple romanlarında yerli hayatı yansıtan pek çok sahneye
rastlanır. Gürpınar, alafranga merakı ve yanlış Batılılaşma anlayışının doğurduğu olumsuz sonuçları, halk
arasında yaygın olan ve bilhassa kadınlar arasında bir çare olarak sığınılan bâtıl inançları, eğitimsizlik ve
cehaleti, tespit ve teşhir ederek bunların düzeltilmesine çalışmış, bunlarla ilgili tekliflerini okuyucuyla
paylaşmıştır.
“Hâce-i Sâni” diye de anılan Hüseyin Rahmi Gürpınar, eğitimsiz kitlelere eserleri vasıtasıyla ulaşırken,
bâtıl inançların toplumdaki yerleşikliğine, bu inançların temelsizliğine ve zararlarına dikkat çekmeye çalışmıştır.
Aslı ve gerçekliği olmayan, gözlemlenemeyen bir takım ritüellerin toplamı “bâtıl inanç” kavramıyla
karşılanmaktadır. Hüseyin Rahmi Gürpınar, romanlarında bâtıl inançlar konusuna geniş yer verirken, natüralist
çizgide yazan bir yazar olarak da bu inançların kanıtlanamayan, gerçekliği yansıtmayan yönünü ortaya koymaya
çalışmıştır. Romanlarda bu inançların yaygınlığı ve yerleşikliği eğitimsizlikle açıklanır. Bu inançların pek çoğu
kadın karakterlerin ekseninde okuyucuya verilmektedir.
Romanlarda sıklıkla karşılaştığımız bâtıl inanç örnekleri; fal baktırma, büyü ve muska yaptırma, kurşun
döktürme, albasması inancı, halk hekimliği adı altında yapılan yanlış uygulamalar, doğaüstü varlıklara olan
inanışlar, birtakım kavramların ve eylemlerin uğursuz kabul edilmesidir. Yazarın bu konuya en çok temas ettiği
romanları ise Tesâdüf, Gulyabani, Cadı, Hakka Sığındık, Muhabbet Tılsımı, Şeytan İşi, Dirilen İskelet, Ölüler
Yaşıyor mu? adlı yapıtlarıdır.
Huseyin Rahmi Gurpinar, who lived between 1864 and 1944, is a name that becomes prominent with his novelist identity, although he has worked in many literary genres. Huseyin Rahmi Gurpinar wrote 41 novels and he has adhered to Ahmet Midhat Efendi’s literary tradition in his works. Besides, he inspired by real life events and aimed to educate the people as Ahmet Mithad Efendi did. Thus, many scenes that reflect the local life in his novels prevail. To give suggestions for readers about the negative outcomes of the alafranga adoration and wrong understanding of westernization, Gurpinar tried to improve ignorance and lack of education problems based on the superstitious beliefs of the people and especially among women who see these beliefs as a remedy. Hüseyin Rahmi Gürpınar, also known as "Hâce-i Sâni", while he reaches the uneducated masses through his works, he has tried to draw attention to the situatedness of the superstitious beliefs in the society, the groundlessness and the harm of these beliefs. A set of unreal and unobservable rituals aggregation correspond to the term of “the superstitious belief”. While Huseyin Rahmi Gurpinar gave wide coverage to the superstitious beliefs in his novels, as a writer on the naturalist mode, he tried to reveal the unprovable and the aspect that does not reflect the reality of these beliefs. The prevalence and situatedness of these superstitious beliefs are explained by the lack of education in the novels. Many of these beliefs are given to the reader through using the female characters. The superstitious beliefs that we encountered in the novels can be exemplified as visiting fortune tellers, making a spell and amulet, lead pouring (Molybdomancy), incubus belief, wrong medical practices under the name of folk medicine, beliefs in supernatural beings and considering a number of concepts and activities as ominous. The novels that the author made a point of these beliefs are Tesadüf, Gulyabani, Cadı, Hakka Sığındık, Muhabbet Tılsımı, Şeytan İşi, Dirilen İskelet, Ölüler Yaşıyor mu? which are his literal works.
Huseyin Rahmi Gurpinar, who lived between 1864 and 1944, is a name that becomes prominent with his novelist identity, although he has worked in many literary genres. Huseyin Rahmi Gurpinar wrote 41 novels and he has adhered to Ahmet Midhat Efendi’s literary tradition in his works. Besides, he inspired by real life events and aimed to educate the people as Ahmet Mithad Efendi did. Thus, many scenes that reflect the local life in his novels prevail. To give suggestions for readers about the negative outcomes of the alafranga adoration and wrong understanding of westernization, Gurpinar tried to improve ignorance and lack of education problems based on the superstitious beliefs of the people and especially among women who see these beliefs as a remedy. Hüseyin Rahmi Gürpınar, also known as "Hâce-i Sâni", while he reaches the uneducated masses through his works, he has tried to draw attention to the situatedness of the superstitious beliefs in the society, the groundlessness and the harm of these beliefs. A set of unreal and unobservable rituals aggregation correspond to the term of “the superstitious belief”. While Huseyin Rahmi Gurpinar gave wide coverage to the superstitious beliefs in his novels, as a writer on the naturalist mode, he tried to reveal the unprovable and the aspect that does not reflect the reality of these beliefs. The prevalence and situatedness of these superstitious beliefs are explained by the lack of education in the novels. Many of these beliefs are given to the reader through using the female characters. The superstitious beliefs that we encountered in the novels can be exemplified as visiting fortune tellers, making a spell and amulet, lead pouring (Molybdomancy), incubus belief, wrong medical practices under the name of folk medicine, beliefs in supernatural beings and considering a number of concepts and activities as ominous. The novels that the author made a point of these beliefs are Tesadüf, Gulyabani, Cadı, Hakka Sığındık, Muhabbet Tılsımı, Şeytan İşi, Dirilen İskelet, Ölüler Yaşıyor mu? which are his literal works.
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Kadın, Bâtıl İnanç, Eğitim, Cehalet, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Woman, Superstitious Belief, Education, Ignorance
Kaynak
WoS Q Değeri
Scopus Q Değeri
Cilt
1
Sayı
Özel Sayı -2
Künye
Duran Oto, E. (2017). Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın romanlarındaki kadınların bâtıl inançlar karşısındaki tutumu. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1 (Özel Sayı -2)
