Gazelleri ışığında Bâkî’de tefâhür
Yükleniyor...
Tarih
2012-08
Yazarlar
Dergi Başlığı
Dergi ISSN
Cilt Başlığı
Yayıncı
Turkish Studies
Erişim Hakkı
info:eu-repo/semantics/openAccess
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States
Attribution-NonCommercial-ShareAlike 3.0 United States
Özet
Köken itibariyle Arapça bir sözcük olan fahriye, şairin kendisini ve
şairliğini övmek maksadıyla yoğunlukla ve geleneksel olarak kasideler
içinde yer verdiği bir bölümdür. Divan şairi, kasidede, genellikle, önce
memdûhunun övgüsüne girişir. Medhiyye adı verilen bu bölümde, aynı
zamanda övgüsü yapılan devlet büyüğünden maddî ve manevî yardım
ister. Takip eden fahriye bölümünde ise erdemlerini anlatan Divan şairi,
şiirdeki ustalığından bahsederek çeşitli abartmalarla kendisinin diğer
şairlerden üstün olduğunu söyler. Fahriyelerin, Medhiyye
bölümlerinden sonra ve bu bölümlerin gölgesinde yazılmaları, şairlerin
tefahüre girişmeleri için bir fırsat olmuştur.
Bu genel kabulün yanında şairler, tefâhür içerikli beyitlere
kasidelerdeki gibi, bir bölüm halinde olmasa da mesnevilerde ve
gazellerde de yer vermiştir. Divan şairlerinin gazel nazım şeklinde
tefâhüre giriştiği beyitler, genel olarak mahlas beyitleridir. Özellikle
mahlas beyitleri, şairi tanıtma işlevinin yanında, onun bir parça
fahriyeye girişmesine de imkân sağlamıştır. 16. yüzyılın büyük Divan
şairi Bâkî’nin Divan’ı bu bağlamda incelendiğinde, kasidelerindeki
parlak ve gösterişli fahriye beyitleri, birçok gazelinin mahlas beyitlerinde
de görülebilmektedir.
Bu çalışmanın eksenini kaside fahriyeleri dışında, şairlerin, bir
vesileyle, kendilerini ve şiirlerini övme fırsatı bulduğu gazel nazım şekli
oluşturacaktır. Bu bilgilerin ışığında, fahriye ve tefâhür kavramları
Baki’nin gazellerindeki mahlas beyitleri üzerinden ele alınacaktır. Giriş
bölümünde, fahriye kavramının sözcük ve terim anlamı hakkında bilgi
verilecek, kaside geleneği içindeki yeri ve muhtevası üzerinde
durulacaktır. Çalışmamızın esasını oluşturan bölümdeyse Bâkî’nin
gazellerindeki muhtelif mahlas beyitlerden hareketle fahriye geleneğinin
gazel nazım şeklindeki tezahürlerine odaklanılmaya çalışılacaktır.
Fahriye, which is an Arabic word originally, is, in the traditional sense, a part of eulogies in which poet sing praises of himself and his poetry intensely. Ottoman poet generally priortised praise dignitaries in eulogy. In this chapter called Meddhiyye poets beg for pecuniary or nonpecuniary assistance. In the following chapter called fahriye, Ottoman poets who mentioned their virtues in their poems, imply their superiority to other Ottoman poets by mentioning their own expertise in poetry. It was an opportunity for Ottoman poets to self-praise as fahriyes followed medhiyye chapters in their poems. Besides this general acceptance, poets also give place to couplets containing headlamp in masnavis and lyrics though not in a section like eulogies. The couplets where the Ottoman poets about to praise themselves, are generally pseudonym couplets. Pseudonym couplet particularly gave an opportunity to Ottoman poets to initiate Fahriye besides to introduce the poet. When studied Divan of Baki, who was a renown Ottoman poet in the 16th century, brilliant and gorgeous fahriye couplets can be seen in his pseudonym couplets in his lyrics. Axis of this study, outside of fahriyes of eulogies, will be formed on occasion of lyric poets in which poets finds an opportunity to praise themselves and their poetry. In light of this informations, selfpraise and fahriye concepts will be addressed through the pseudonym couplets of Baki’s lyrics. In the introduction, it will be given information about the concept of meaning of words and terms of fahriye and it will be focused on its content and place in tradition of Eulogies. In the final section of our study, it will be focused on manifestations of
Fahriye, which is an Arabic word originally, is, in the traditional sense, a part of eulogies in which poet sing praises of himself and his poetry intensely. Ottoman poet generally priortised praise dignitaries in eulogy. In this chapter called Meddhiyye poets beg for pecuniary or nonpecuniary assistance. In the following chapter called fahriye, Ottoman poets who mentioned their virtues in their poems, imply their superiority to other Ottoman poets by mentioning their own expertise in poetry. It was an opportunity for Ottoman poets to self-praise as fahriyes followed medhiyye chapters in their poems. Besides this general acceptance, poets also give place to couplets containing headlamp in masnavis and lyrics though not in a section like eulogies. The couplets where the Ottoman poets about to praise themselves, are generally pseudonym couplets. Pseudonym couplet particularly gave an opportunity to Ottoman poets to initiate Fahriye besides to introduce the poet. When studied Divan of Baki, who was a renown Ottoman poet in the 16th century, brilliant and gorgeous fahriye couplets can be seen in his pseudonym couplets in his lyrics. Axis of this study, outside of fahriyes of eulogies, will be formed on occasion of lyric poets in which poets finds an opportunity to praise themselves and their poetry. In light of this informations, selfpraise and fahriye concepts will be addressed through the pseudonym couplets of Baki’s lyrics. In the introduction, it will be given information about the concept of meaning of words and terms of fahriye and it will be focused on its content and place in tradition of Eulogies. In the final section of our study, it will be focused on manifestations of
Açıklama
Anahtar Kelimeler
Fahriye, Tefâhür, Bâkî, Gazel, Mahlas Beyti, Self-Praise, Baki, Lyric, Pseudonym Couplet
Kaynak
WoS Q Değeri
N/A
Scopus Q Değeri
Cilt
7
Sayı
3
Künye
Karadeniz, M. (2012). Gazelleri ışığında Bâkî’de tefâhür. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 7 (3), ss.1649-1664. DOI:https://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.3593
