18 sonuçlar
Arama Sonuçları
Listeleniyor 1 - 10 / 18
Öğe In Vitro ve In Vivo yetiştirilen antepfıstığı (Pistacia vera L.)’nın tuz ile (NaCl) elisitasyonu, enzim inhibisyonu ve antihipertansif aktivitelerinin belirlenmesi(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021-06-30) Eren, Zelal; Ayaz Tilkat, Emine; Akdeniz, MehmetBu çalışmada, Pistacia vera L. (Antepfıstığı)’nın tohumları farklı tuz konsantrasyonlarının (0, 50, 150, 250 mM) elisitör olarak kullanıldığı, ancak herhangi bir bitki büyüme düzenleyicisi içermeyen Murashige ve Skoog (MS) besi ortamında bir kontrol grubu ile birlikte çimlendirilmiştir. Kontrol ve elisitasyon grubuna ait kök, gövde ve yaprakları ile In vivo (doğal) koşullarda yetişen erkek ve dişi genotiplerine ait kök, gövde ve yapraklarının antihipertansif ve antioksidan aktiviteleri ile enzim inhibisyon aktiviteleri incelenerek karşılaştırılmıştır. Genel olarak tuz elisitasyonu uygulamalarının biyolojik aktiviteyi kontrol gruplarına oranla arttırdığı, bunun yanı sıra In vivo kökenli ekstrelerin In vitro kökenli ekstrelere kıyasla daha yüksek değerlere sahip olduğu tespit edilmiştir. En yüksek antihipertansif aktivite (77,7) In vivo dişi yaprak ekstrelerinden elde edilmiştir. Ayrıca, bütirilkolinesteraz (BChE) enzim inhibisyonuna karşı In vivo kökenli ekstrelerin daha etkili sonuçlara sahip olduğu tespit edilmiştir. Test edilen ekstreler arasında In vivo genotiplere ait erkek kök ekstrelerinin hem antiüreaz (61,98±1,71) hem de antitirozinaz (35,28±0,27) aktivite bakımından güçlü inhibitör etki gösterdiği belirlenmiştir. In vivo dişi genotiplerin kök kısımları toplam fenolik içerik (316,79±4,26), ve In vivo erkek genotiplerin kök kısımları ise, toplam flavonoid içerik (44,37±1,55) bakımından zengin bulunmuştur. Çalışılan tüm ekstreler, antioksidan test sonuçlarına (DPPH, ABTS ve CUPRAC) göre antioksidan aktivite sergilemiştir. Bununla birlikte, In vivo erkek genotiplerin yaprak ekstrelerinin, bütillenmiş hidroksitoluen (BHT) ve a-Tokoferol (a-TOC) standart sonuçlarından önemli ölçüde daha yüksek antioksidan aktivite sergilediği kaydedilmiştir. Dolayısıyla, P. vera L.’nın bu tez kapsamında çalışılan kısımlarının farmakolojik çalışmalar için yüksek bir potansiyel teşkil ettiği sonucuna varılmıştır.Öğe Salvia nemorosa bitkisinin bazı fizyolojik ve biyokimyasal parametreleri üzerine elisitörlerin etkisi(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023-06-02) Andiç, Bilal; Orcan, PınarBu tez çalışmasında NaCI stres faktörüne maruz bırakılan Salvia nemorosa L. bitkisinde biyotik ve abiyotik elisitörlerin (AgNP ve MeJA) fotosentetik pigment içeriği, lipid peroksidasyonu derecesi, prolin içeriği, toplam fenolik ile flavonoid madde içerikleri ve toplam antioksidan aktivite üzerinde yarattığı etkiler değerlendirilmiştir. Bu amaçla saksılara ekimi yapılan tohumlar belirli bir büyüklüğe eriştikten sonra 100 mM NaCI içeren ¼ Hoagland besin çözeltisi ile 10 gün boyunca sulanmıştır. Bu sürenin sonunda saksılar; “Kontrol, 100 mM NaCI, 100 mM NaCI + 50 µM MeJA, 100 mM NaCI + 10 µM AgNP ve 100 mM NaCI + 50 µM MeJA + 10 µM AgNP” olacak şekilde beş gruba ayrılmış ve 10. günü takiben bitkiler hasat edilmiştir. Fotosentetik pigment içerikleri (klorofil-a, klorofil-b ve toplam karotenoid) bakımından sonuçlar kontrol grubu ile kıyaslandığında en yüksek değerler her iki elisitörün birlikte uygulandığı NaCI + AgNP + MeJA ekstreden elde edilmiştir. Lipid peroksidasyonunun bir ölçüsü olan MDA miktarında meydana gelen artış çoktan aza doğru “NaCI > NaCI + AgNP > NaCI + MeJA > NaCI+ AgNP + MeJA > Kontrol” şeklinde olmuştur. Tüm uygulamalarda prolin içeriği kontrol grubuna göre artış göstermiş ve en düşük miktar 3,954 mmol/g TA ile NaCI + AgNP + MeJA uygulamasında, en yüksek değer (5,874 mmol/g TA) yalnızca tuz stres faktörünü içeren 100 mM NaCI uygulamasında olmuştur. Toplam fenolik ile flavonoid madde miktarları bakımından ise en yüksek içeriğin NaCI + AgNP + MeJA; en düşük içeriğin ise NaCI uygulamasında olduğu görülmüştür. Ayrıca üç ayrı yöntem ile değerlendirilen toplam antioksidan aktivite bakımından uygulamalar incelendiğinde; DPPH yönteminde düşük konsantrasyonlarda (100 ile 150 µg/mL) NaCI + MeJA uygulamasının aktivite değeri pozitif kontrol olan askorbik asitten yüksek bulunmuştur. 250 µg/mL konsantrasyonda elisitörlerin birlikte ve ayrı ayrı kullanıldığı uygulamalara ait ekstrelerin DPPH radikali süpürme aktivitesi tüm pozitif kontrollerden (AA, BHT, BHA) yüksek olmuştur. ABTS yönteminde düşük konsantrasyonlarda genel olarak tüm uygulamalar pozitif kontrol BHT’den yüksek aktivite gösterirken; 60 ile 80 µg/mL konsantrasyonlarında elisitörlerin birlikte ve ayrı ayrı uygulandığı bitkilere ait etanol ekstreleri pozitif kontrollerden yüksek aktivite göstermiştir. CUPRAC yönteminde ise özellikle 150 ile 200 µg/mL konsantrasyonlarda iki elisitörün birlikte kullanıldığı uygulamalara ait ekstrelerin radikal giderme aktivitesi BHA’dan yüksek bulunmuştur. Elisitör uygulamaları genel olarak, üç toplam antioksidan yönteminde de tuzun tek başına uygulandığı gruba göre radikal süpürme aktivitesini arttırmıştır. Dolayısıyla kullandığımız parametreler açısından, biyotik ve abiyotik elisitörün birlikte uygulanmasının olumlu sonuçlar vermesi, stres koşullarının yarattığı olumsuz etkiyi gidermede etkili olabilecekleri sonucunun çıkarılmasına yol açmıştır.Öğe Gümüş nanopartikül (AgNP) uygulamalarının Pistacia lentiscus L. sürgün kültürlerinde antioksidan ve antimikrobiyal aktivite üzerine etkileri(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2021-06-28) Yel, Orhan; Tilkat, EnginIn this study, shoots obtained from in vitro germinated seeds of Pistacia lentiscus L. (Mastic tree) were grown in MS medium supplemented with 2 mg/l Benzyladenine (BA) and 0.5 mg/l Gibberellic acid (GA3). A protocol has been developed that contains the necessary basic information about how different Ag nanoparticle (NP) concentration applications affect some growth parameters and biological activity capacities. Firstly, Ag nanoparticles at three different concentrations (1, 2 and 4 mg/l) were added to the axenic shoots of mastic seedlings germinated in vitro, antioxidant and antimicrobial activity tests were applied. The effects of AgNP applications on seed germination, some physiological growth parameters and secondary metabolite content were tested. In general, it was determined that AgNP applications caused an increase in both the amount of phenolic and flavonoid substances and in terms of antioxidant and antimicrobial activity compared to the control group. Among all tested parameters, the highest total phenolic content was obtained from 1 mg/l AgNP with 67.63±0.014 μg/mg, and the highest total flavonoid content was obtained from the application of 2 mg/l AgNP with 18.53±0.006 μg/mg. Furthermore, it was determined that 1 mg/l AgNP application had higher antioxidant activity (DPPH, ABTS and CUPRAC) results than other AgNP applications. In terms of antimicrobial activity, it was determined that 1 mg/l AgNP application showed moderate activity against Candida albicans (ATCC 10231) fungus and Escherichia coli (ATCC 25922) bacterial strains and low activity against Bacillus cereus (DSSM 4312) bacterial strains the tested parameters.Öğe Endemik salvia cerino-pruinosa rech var. elazigensis bitkisinin kallus kültürlerinin optimizasyonu ve etanol ekstrelerinin biyolojik aktivitelerinin belirlenmesi(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-07-01) Toptamur, Züleyha; Tilkat, EnginBu tez kapsamında, tıbbi ve aromatik öneme sahip değerli sekonder metabolitler içeren Salvia cinsine ait endemik bir tür olan Salvia cerino-pruinosa Rech var. elazigensis bitkisinin kallus kültürlerinin başlatılması ve optimizasyonu için etkili bir protokol geliştirilmiştir; ayrıca kallus kültürlerinin biyolojik aktiviteleri araştırılmıştır. Bu bağlamda öncelikle kallus kültürlerinin oluşumuna, her biri 1 mg/l olan oksin (IAA, IBA ve 2,4 D) ve sitokinin (BAP, Kin ve TDZ) BBD kombinasyonunun etkisi test edilmiştir. Kallus gelişiminin optimizasyonu için ise, her biri 1/1 kuvvette hazırlanan farklı besi yeri (MS, WPM, SH, Gamborg B5), farklı şeker tipi (glukoz ve sukroz) ve konsantrasyonları (15, 30 ve 45 mg/l), farklı pH (4.5, 5.8, ve 7) ve farklı ışık yoğunluğu (aydınlık ve karanlık) uygulamaları denenmiştir. 1 mg/l TDZ+ IBA içeren MS besi ortamında %100 yeşil ve dağılgan tekstürde kallus dokularının oluştuğu görülmüştür. Ayrıca aydınlık, 15g sükroz, 1 mg/l TDZ + 1 mg/l IBA içeren, 6.2 g agar destekli, ½ kuvvette hazırlanmış ve pH 7’ye ayarlanmış MS besi ortamında ise optimum kallus gelişimi elde edilmiştir. Kallus dokularına ait etanol ekstresinin ise, yüksek oranda toplam fenolik (52.65±1.87 μg PEs/mg) ve toplam flavonoid içeriğe (16.19±0.81 μg QEs/mg) sahip olduğu, antioksidan, bütirilkolinesteraz (BChE), antitirozinaz, antikollajenaz ve antihipertansif aktivite sergilediği tespit edilmiştir. Ayrıca, kallus dokularının oleanonik (1172,745 ppm), oleanolik (878,191 ppm) ve moronik asit (519,113 ppm) triterpen çeşitlerini içerdiği ancak alfa amirin, betulinik, ursolik ve ursonik asit gibi triterpen çeşitlerini ise içermediği tespit edilmiştir.Öğe Atatürk Baraj Gölü’nde yaşayan Mastacembelus mastacembelus (Banks & Solander, 1794) türünün metrik ve meristik özelliklerinin araştırılması(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2024-02-22) Ağaoğlu, Yasemin; Ulutürk, ServetBu çalışmada Atatürk bBaraj Gölü’ndeki Mastacembelus mastacembelus (Banks & Solander, 1794) türünün metrik ve meristik özellikleri incelenmiştir. 2020-2022 yılları arasında Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan gövde hacmi bakımından dünyada altıncı sırada bulunan ülkemizin en büyük barajı olan Atatürk Baraj Gölü’nde belirlenen 14 farklı istasyonda dikenli yılanbalığı, M. mastacembelus türüne ait saha çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Dört mevsim olacak şekilde yapılan arazi çalışmalarında IUCN’nin kırmızı liste ölçütlerine göre asgari endişe (LC) kategorisinde yer alan M. mastacembelus türüne ait toplam 47 (37 ♀♀, 10 ♂♂) birey yakalanmıştır. Laboratuvarda gonadları alınarak eşey tayinleri yapılan ve bazı taksonomik karakterlere ait ölçümleri alınan örnekler metrik ve meristik bakımından incelenmiştir. Yapılan incelemeler sonucunda gonad ağırlığı minimum 0.3 g, maksimum 0.13 g; dorsal uzunluk minimum 28 cm, maksimum 37 cm olarak bulunmuştur. Ayrıca, maksimum total boy uzunluğu 63.2 cm ile dişi bir bireyde görülürken en yüksek standart boy uzunluğu yine dişi bir bireyde 60 cm olarak ölçülmüştür. Çalışma alanında toplanan dikenli yılanbalıklarında dişi ve erkek bireyler arasında önemli ölçüde ağırlık farklılıkları görülmüştür. Dişilerin hemen hemen yarısı (%43.75) 300-400 gr ağırlığında bulunurken, erkeklerin yarısından fazlası (%65) 200-400 gr ağırlığında bulunmuştur. Ancak, diğer karakterler bakımından örneklerin metrik-meristik değerleri arasında anlamlı bir bağlantı kurulamamıştır. Bu veriler M. mastacembelus hakkındaki mevcut bilgilere önemli katkılar sağlayacağı gibi, sucul ekosistemlerden gıda üretiminin en önemli kaynaklardan biri olarak görüldüğü günümüzde Atatürk Baraj Gölü’nde alternatif ürün yetiştiriciliğin arttırılması ve daha aktif, daha kapsamlı koruma programlarının geliştirilmesine katkıda bulunacaktır.Öğe Reishi mantarı, tarçın ve keçiboynuzunun antibiyotikler ile ventilatör ilişkili pnömoni bakterilerine karşı sinerjik etkisinin araştırılması(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023-06-05) Onat, Mehmet Ali; Özdemir, OğuzhanBu çalışmada, tıbbi aromatik mantar ve bitkilerden, reishi mantarı (RM), keçiboynuzu (KB) ve tarçının (T) iki farklı çözücü ekstraktlarının, (su ve etil alkol) yalın (KB, RM, T), mix (KB+RM, KB+T, RM+T) ve bu formülasyonlarının ve bunların antibiyotiklerle kombinasyonları, Pnömoni ilişkili patojen bakteriler üzerinde antimikrobiyal (Agar kuyu difüzyon testi, MİK ve MBK testi) ve biyokimyasal etkileri (toplam fenolik-flavonoid ve antioksidan aktiviteleri (DPPH, CUPRAC, FRAP testi) araştırılmıştır. Agar kuyu difüzyon testinde RMsu yalın Klebsiella pneumoniae üzerine 30.12 mm, RMalkol yalın yine K. pneumoniae üzerinde (16.86 mm zon çap) en etkili formülasyon olarak belirlenmiştir. Siprofloksasin ilaveli RM+KBsu, K. pneumoniae üzerine (32.49 mm), Siprofloksasin ilaveli RM+Talkol Acinetobacter baumannii üzerine 37.51 mm inhibisyon zonu, Sefotaksim ilaveli RMsu, K. pneumoniae üzerine 32.48 mm, Siprofloksasin ilaveli RMalkol Staphylococcus aureus üzerine 32.3 mm inhibisyon zonu ile etkili olmuştır. Tsu yalın (19.0 mm zon çap) S. aureus en etkili iken, yalın Talkol ekstraktında ise (14.66 mm zon çap) en etkili olduğu bakteri K. pneumoniae olduğu belirlendi. Sefotaksim ilaveli Tsu en yüksek değer (31.03 mm zon çap) K. pneumoniae, Sefotaksim ilaveli en yüksek Talkol değer (34.54 mm zon çap) ile S. aureus izolatı oldu. KBsu yalın (15.55 mm zon çap) en etkili olduğu bakteri K. pneumoniae iken, yalın KBalkol (10.67 mm zon çap) sadece S. aureus’ta etkili olmuştur. Siprofloksasin ilaveli KBsu en yüksek değer (31.06 mm zon çap) A. baumannii iken, Sefotaksim ilaveli en yüksek değer KBalkol (33.59 mm zon çap) ile A. baumannii olduğu görüldü. RM+Tsu yalın (24.4 mm zon çap) en etkili olduğu bakteri sadece K. pneumoniae iken yalın RM+Talkol (12.06 mm zon çap) A. baumannii’de etkili olmuştur. Siprofloksasin ilaveli en yüksek değer RM+Tsu (30.41 mm zon çap) S. aureus iken, RM+Talkol ise en yüksek değer (37.51 mm zon çap) ile A. baumannii’de etkili oldu. RM+KBsu yalın (13.3 mm zon çap) en etkili olduğu bakteri sadece K. pneumoniae iken, RM+KBalkol (16.73 mm zon çap) K. pneumoniae’de etkili olmuştur. Siprofloksasin ilaveli RM+KBsu (32.49 mm zon çap) K. pneumoniae iken, Siprofloksasin ilaveli ise en yüksek değer RM+KBalkol (35.45 mm zon çap) ile S. aureus olduğu belirlendi. RM+T+KBsu yalın (20.74 mm zon çap) ve RM+T+KBalkol (13.28 mm zon çap) için sadece en etkili olduğu bakteri sadece K. pneumoniae’de etkili olmuştur. Siprofloksasin ilaveli en yüksek değer RM+T+KBsu (30.2 mm zon çap) A. baumannii iken, RM+T+KBalkol (35.06 mm zon çap) en yüksek değer ile S. aureus izolatı oldu. MBK testinin RMsu (0.750 mg/mL) tüm bakteri izolatlarında etkili iken, MİK RMalkol (0.375 mg/ml) ile sadece Pseudomonas aeruginosa etkili olmuştur. MBK ve MİK testinin RMalkol (0.750 mg/mL) tüm bakterileri izolatlarının genelinde etkili oldu. MBK testinin Tsu (0.750 mg/mL) tüm bakteri izolatlarında etkili iken, T hiçbir ekstraktta MİK testinde bakteri izolatında etki göstermedi. MBK ve MİK testi ile Talkol (0.188 mg/mL) tüm bakteri izolatlarının çoğunluğunda etkili olmuştur. MBK testi KBsu (0.750 mg/mL) tüm bakteri izolatlarında etkili iken MİK testinde Tsu sadece K. pneumoniae (0.750 mg/mL) ve S. aureus’da (0.375 mg/mL) etkili olmuştur. MBK ve MİK testi Talkol (0.750 mg/mL) ile tüm bakteri izolatlarının genelinde etkili olmuştur. MBK testinde ise RM+Tsu (0.750 mg/mL) tüm bakterilerde etkili iken MİK testinde RM+T hiçbir bakteri izolatında etkili olmamıştır. MBK testi RM+Talkol (0.012 mg/mL) A. baumannii’nin sadece 1 izolatında etkili iken diğer bakterilerin çoğunluğunda etkili olmamıştır. RM+Talkol (0.750 mg/mL) tüm bakteri izolatlarında etkili olmuştur. RM+KBsu (0.750 mg/mL) tüm bakterilerde etkili iken, MİK testinde RM+KB’de K. pneumoniae bakterisinde etkili olmadığı görüldü. RM+KBalkol (0.047 mg/mL) ile tüm bakterilerde, RM+KBalkol (0.750 mg/mL) tüm bakteri izolatlarında etkili olmuştur. MBK ve MİK testlerinde RM+T+KBsu/alkol (0.750 mg/mL) tüm bakterilerde etkili olmuştur. Biyokimyasal analizlerde ekstraktlar arasında, en yüksek fenolik madde miktarı değerleri KBalkol (1.59 mg GAE/mL) ve KBsu (1.32 mg GAE/mL), en yüksek flavonoid madde miktarı değerleri KBsu ekstraktında (0.15 mg rutin eşdeğeri/mL) tespit edildi. Antioksidan testlerinde en yüksek DPPH radikal giderme aktivitesi değeri RMsu (0.35 mg Troloks/mL), en yüksek CUPRAC aktivitesi değerleri KBalkol (6.07 mg Troloks/mL), KBsu (4.22 mg Troloks/mL) olarak belirlendi. RM+Talkol (3.51 mg Troloks/mL), RM+T+KBalkol (1.90 mg Troloks/mL) Tsu (1.75 mg Troloks/mL), en yüksek FRAP aktivitesi değerleri ise sırasıyla KBalkol (3.56 mg Troloks/mL) ve KBsu (2.52 mg Troloks/mL) olarak tespit edilmiştir. Yapılan çalışma sonucunda, zengin fenolik ve antioksidatif özellikleri belirlenen mantar ve bitkilerin antibiyotikler ile birleşiminin daha etkili olduğu, ayrıca sinerjik etkinin patojen pnömoni izolatlarına karşı antimikrobiyal özelliği arttırdığı tespit edildi. Antibiyotiklerin tıbbi ajanlar ile kullanılması, hem etkinliği arttırıp, hem de antibiyotiğe dirençli bakterilerin inhibisyonunu sağlamıştır.Öğe Kozluk ilçesi (Batman) kelebek (lepidoptera) faunası üzerine araştırmalar(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-06-17) Astan, Mehmet; Seven, ErdemBu çalışmada, Kozluk ilçesi Papilionoidea ve Hesperioidea üst familyalarını faunistik açıdan değerlendirmek amacıyla 2020-2021 yılları arasında 43 lokasyonda çalışılmıştır. Alandan toplanan 1.982 materyal üzerinde değerlendirmeler yapılmıştır. Kelebek familyalarına ait toplam 7 familyada 103 tür tespit edilmiştir. Elde edilen bu türlerin, 64’ünün Kozluk, 34’ünün ise Batman ili için yeni kayıt olduğu tespit edilmiştir. Batman’a Libythea celtis türü ile Libytheidae familyası eklenmiştir ve ildeki toplam kelebek sayısı 124’e ulaşmıştır. Her türün incelen örnekleri verilmiştir ve türlerin alandaki yayılışları değerlendirilmiştir. Ayrıca bazı lokasyonlara ve ergin bireylere ait resimler sunulmuştur.Öğe Enddemik Bellevalia sasonii bitkisinde fitokimyasal bileşikler ile antioksidan aktivitenin belirlenmesi(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2022-06-22) Tekin, Metin; Kuru, İbrahim SelçukBu çalışmada, endemik Bellevalia sasonii türünün soğan, gövde, yaprak ve çiçek kısımlarının antioksidan aktivite kapasiteleri ve LC-MS/MS yöntemiyle 53 adet fitokimyasal bileşiğin varlığı araştırılmıştır. Ekstrelerin toplam fenolik miktarları gallik asite, toplam flavonoid miktarları kersetine eşdeğer olarak tayin edildikten sonra antioksidan aktiviteleri DPPH serbest radikali giderim, ABTS katyon radikali giderimi ve CUPRAC (Cu2+ İyonu İndirgeme Kapasitesi) yöntemleri kullanılarak belirlenmiştir. Bellevalia sasonii bitkisinde en yüksek fenolik içerik soğan ekstresinde (117.28±0.135 µg GAEs/mg ekstre), en düşük fenolik içerik gövde ekstresinde (45.11±0,089 µg GAEs/mg ekstre); en yüksek flavonoid içerik yaprak ekstresinde (79.44±0.081 µg QEs/mg ekstre), en düşük flavonoid içerik gövde ekstresinde (22.77±0.054 µg QEs/mg ekstre) tespit edilmiştir. Antioksidan kapasite çalışmaları incelendiğinde DPPH yönteminde AA ˃ BHA ˃ çiçek ˃ soğan ˃ yaprak ˃ gövde ˃ BHT; CUPRAC yönteminde BHT ˃ AA ˃ çiçek ˃ yaprak ˃ soğan ˃ BHA ˃ gövde; ABTS yönteminde AA ˃ BHT ˃ çiçek ˃ soğan ˃ yaprak ˃ BHA ˃ gövde şeklinde olduğu gözlenmiştir. Sonuçlar genel olarak değerlendirildiğinde çiçek kısmının genel olarak daha yüksek, gövde kısmının ise diğer organ kısımlarına göre daha düşük aktivite gösterdiği ve ayrıca gövde dışındaki kısımların pozitif kontrol olarak kullanılan BHA’dan daha yüksek antioksidan aktivite gösterdiği gözlenmiştir. Standart olarak kullanılan 53 fitokimyasaldan 27 tanesi hiçbir ekstrede görülmezken 26 tanesi en az bir ekstrede görülmekle birlikte bunlardan 15 tanesi bitkinin tüm kısımlarında (soğan, gövde, yaprak, çiçek) görülmüştür. Bitki organlarını ayrı ayrı değerlendirdiğimizde 53 fitokimyasaldan soğanda 19, gövdede 19, yaprakta 22 ve çiçekte 21 tanesi görülmüştür. LC-MS/MS analizi sonucunda, yaprakta fumarik asit (5267 µg/g ekstrakt ), soğanda kafeik asit (1948 µg/g ekstrakt), çiçekte kosmosiin (2374 µg/g ekstrakt) ve kinik asit (1085 µg/g ekstrakt) gibi metabolitlerin iyi değerler gösterdiği tespit edilmiştir.Öğe Tuz stresine maruz bırakılan Salvia virgata Jacq. bitkisinde elisitör uygulamasının fizyolojik ve antioksidan kapasiteye etkileri(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023-08-03) Oktay Bozaba, Türkan; Kuru, İbrahim SelçukBu çalışmada, Salvia virgata bitkisi tuz (NaCl) stresine maruz bırakılmış ve çeşitli gruplara ayrılan bitkilere çinko oksit nanopartikül (ZnONP), salisilik asit (SA) ve ZnONP+SA kombinasyonu uygulanmıştır. Bitkilerin fotosentetik pigment (klorofil a, klorofil b ve karotenoidler), prolin (stresle ilişkili bir amino asit), malondialdehit (MDA, lipid peroksidasyon göstergesi), toplam fenolik ve toplam flavonoid içeriği belirlenmiştir. Ayrıca, antioksidan kapasiteyi değerlendirmek için DPPH, ABTS ve CUPRAC gibi serbest radikal giderme aktiviteleri ölçülmüş ve elde edilen tüm veriler karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda Salvia virgata bitkisi tohumdan itibaren yetiştirilerek 4 hafta boyunca ¼ hoagland besin çözeltisiyle ve bu sürenin sonunda kontrol grubu hariç diğer bitkiler 2 hafta boyunca 100 mM NaCl stresine maruz bırakılmıştır. Toplam 6 haftalık gelişimden sonra 10 gün boyunca SA ve ZnONP uygulamaları yapılarak, saksılar; “Kontrol, 100 mM NaCI, 100 mM NaCI + 500 μM SA, 100 mM NaCI + 20 mg/L ZnONP ve 100 mM NaCI + 500 μM SA + 20 mg/L ZnONP” olacak şekilde beş gruba ayrılmış ve 10. günü takiben bitkiler hasat edilmiştir. Tuz stresi uygulaması klorofil a, klorofil b ve karotenoid içeriğinde azalmaya neden olurken, tuz stresi ile birlikte uygulanan SA, ZnONP, SA+ZnONP elisitörleri, her üç pigment içeriğini arttırmıştır. Prolin ve MDA içeriği, tuz stresi uygulaması sonucunda artış gösterirken, prolin içeriği elisitör uygulamalarıyla daha fazla artış göstermiş ancak, MDA içeriği elisitör uygulamalarıyla sadece tuz uygulanan bitkilere göre azalmıştır. En düşük prolin miktarı 2.293±0.13 mM g-1 kontrol grubunda, en yüksek prolin miktarı 4.128±0.18 mM g-1 NaCl+SA+ZnONP uygulamasında; en düşük MDA içeriği 1.674±0.09 µM g-1 kontrol grubunda, en yüksek MDA içeriği 3.666±0.11 µM g-1 NaCl uygulamasında görülmüştür. Tuz stresi ve tuzla birlikte uygulanan SA, ZnONP, SA+ZnONP uygulamaları toplam fenolik ve toplam flavonoid içeriği kontrol grubuna göre artırmakla birlikte, elisitör uygulamalarının toplam fenolik ve flavonoid içeriği daha fazla artırdığı tespit edilmiştir. En düşük toplam fenolik içerik (166.82± 1.72 μg) ve toplam flavonoid içerik (62.25± 0.78 μg) kontrol grubunda; en yüksek toplam fenolik içerik (314.96±3.47 μg) ve toplam flavonoid içerik (114.50±1.96 μg) NaCl+ZnONP uygulamasında görülmüştür. Toplam antioksidan aktiviteyi belirlemek amacıyla kullanılan DPPH, ABTS ve CUPRAC yöntemlerinden elde edilen sonuçlar benzerlik göstermiştir. Tuz stresi ve tuzla birlikte tüm elisitör uygulamaları, antioksidan aktiviteyi kontrol grubuna göre artırmıştır. Üç yöntemin antioksidan aktivite sıralamasının benzerlik gösterdiği ve NaCI+ZnONP > NaCI+SA > NaCI+SA+ZnONP > NaCI > Kontrol şeklinde olduğu belirlenmiştir. Bununla birlikte DPPH yönteminde SA, ZnONP, SA+ZnONP uygulamaları sonucunda elde edilen aktivite değerlerinin pozitif kontrol olarak kullanılan BHT’den, ABTS ve CUPRAC yöntemlerinde NaCl+ZnONP uygulamasının pozitif olarak kullanılan BHA’dan daha yüksek antioksidan aktivite gösterdiği gözlenmiştir. Elde edilen bu sonuçlara göre, NaCI+SA+ZnONP elisitör uygulamasının fotosentetik pigment, prolin ve MDA içeriği üzerine daha etkili olduğu, toplam fenolik ve toplam flavonoid içerik ile toplam antioksidan aktivitede NaCI+ZnONP elisitör uygulamasının daha etkili olduğu sonucuna varılmıştır. Ayrıca, SA ve ZnONP'nin hem stres hasarını azaltmadaki etkileri hem de sekonder metabolit (fenolik, flavonoid, karotenoid) üretimine olan etkileri birlikte değerlendirilerek özellikle stres hasarını azaltmada SA ve ZnONP’nin sinerjik etki gösterdiği görülmüştür. SA ve ZnONP uygulamaları, tuz stresi altındaki bitkilerde stres etkilerini azaltma potansiyeline sahip olabilir. Ancak, bu etkilerin bitki türüne, stres koşullarına, uygulama yöntemine ve kullanılan elisitörlerin konsantrasyonlarına bağlı olarak değişebileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, SA ve ZnONP gibi elisitörlerin stres yönetimi stratejilerinde kullanılmasıyla ilgili daha fazla araştırma yapılması önerilmektedir. Bu araştırmalar, bu elisitörlerin etkinliğini ve uygulama protokollerini daha iyi anlamamıza ve bitkilerin tuz stresi gibi çevresel streslere karşı daha iyi bir uyum sağlamasını destekleyen stratejiler geliştirmemize yardımcı olabilir.Öğe Siyah sarımsak ile kekiğin zatürre patojen bakterileri üzerine antimikrobiyal ve antioksidatif sinerjik etkilerinin araştırılması(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2023-06-21) Babat, Ali; Özdemir, OğuzhanBu çalışmada, siyah sarımsak ile kekiğin zatürre patojen bakterileri üzerine antimikrobiyal ve antioksidatif sinerjik etkileri araştırılmıştır. Çalışmamızda su ve etil alkol ekstrelerinin antimikrobiyal aktivitelerini belirmek için agar kuyu difüzyon, minimum inhibisyon konsantrasyonu (MIC) ve minimum bakterisidal konsantrasyonu (MBC) testleri yapılmıştır. Bu şekilde toplam fenolik, flavonoid, ve antioksidan kapasite (DPPH-2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl, CUPRAC-Cupric Reducing Antioxidant Capacity, FRAP-Fluorescence recovery after photobleaching) belirlenmiştir. Agar kuyu difüzyon testinde beyaz sarımsağın (BS) su ekstraktında (SE) en yüksek etki gösterdiği bakteri Staphylococcus aureus (34.64 mm zon çapı) iken, BS etil alkol(EE) ekstraktı uygulanan bakterilerde en yüksek Pseudomonas aeruginosa ve Klebsiella pneumoniae (30.48mm zon çapı) olduğu görülmüştür. Siyah sarımsak su ekstraktı (SSSE) uygulanan bakterilerde sadece Staphylococcus aureus (9.44 mm zon çapı) üzerinde etkili olurken, siyah sarımsak etil alkol ekstraktının (SSEE’nin) en etkili olduğu bakteri Pseudomonas aeruginosa (18.17mm zon çapı aralığı) olduğu belirlenmiştir. Kekiğin su ekstraktının (KSE) en etkili olduğu bakteri Klebsiella pneumoniae (23.50mm zon çapı) iken, etil alkol ekstraktının (KEE) en etkili olduğu bakteri ise Pseudomonas aeruginosa (20.62 mm zon çapı) olarak tespit edilmiştir. BS+KSE en etkili olduğu bakteri Klebsiella pneumoniae (22.34mm zon çapı) iken, BS+KEE’nin (23.79mm zon çapı) en etkili olduğu bakteri yine Klebsiella pneumoniae olduğu verisine ulaşılmıştır. SS+KSE’nin sadece Pseudomonas aeruginosa bakterisine etkili (8.52 mm zon çapı) iken, SS+KEE’nin en etkili olduğu bakteri Acinetobacter baumannii (38.50 mm zon çapı) olarak tespit edilmiştir. MBC testi verilerine göre, BSSE (0.012 mg/mL) tüm bakteri izolatlarında etkili iken, MIC testi için en etkili olduğu bakteri Staphylococcus aureus (0.094 mg/mL) olarak bulunmuştur. MBC testinin BSEE (0.012 mg/mL) Pseudomonas aeruginosa hariç diğer tüm bakterilerde etki gösterirken, MIC BSEE’nin (0.023 mg/mL) en etkili olduğu bakteri Staphylococcus aureus bilgisi elde edilmiştir. MBC testinin SSSE’de (0,188 mg/mL) en etkili olduğu bakteri Pseudomonas aeruginosa iken, MIC SSSE’de (0.750 mg/mL) sadece Klebsiella pneumoniae bakterisine etki etmiştir. MBC testinin SSEE (0.012 mg/mL) tüm bakteri izolatlarında etkili iken, MIC SSEE’nin (0.047 mg/mL) en etkili olduğu bakteri Staphylococcus aureus olarak bulunmuştur. MBC testinin KSE‘de (0.375 mg/mL) en etkili olduğu bakteriler Pseudomonas aeruginosa, Staphylococcus aureus ve Acinetobacter baumannii iken, MIC KEE’nin hiçbir bakteri izolatında etkili olmadığı görülmüştür. MBC testinin KEE’de (0.375 mg/mL) tüm bakterilerde etkili iken, MIC KEE’nin (0.023 mg/mL) en etkili olduğu bakteri Staphylococcus aureus olduğu verisine ulaşılmıştır. MBC testinin BS+KSE (0.012 mg/mL) en etkili olduğu bakteriler Klebsiella pneumoniae ve Staphylococcus aureus iken, MIC BS+KSE (0.375 mg/mL) en etkili olduğu bakteri Staphylococcus aureus tespiti yapılmıştır. MBC testinin BS+KEE (0,012 mg/mL) en etkili olduğu bakteriler Klebsiella pneumoniae ve Staphylococcus aureus iken, MIC BS+KEE (0.023 mg/mL) en etkili olduğu bakteriler Staphylococcus aureus ve Acinetobacter baumannii olduğu bilgisine ulaşılmıştır. MBC testinin SS+KSE (0.012 mg/mL) en etkili olduğu bakteri Staphylococcus aureus iken, MIC SS+KSE (0.188 mg/mL) sadece Staphylococcus aureus bakterisinde etkili olmuştur. MBC testinin SS+KEE (0.012 mg/mL) en etkili olduğu bakteriler Staphylococcus aureu ve Acinetobacter baumannii iken, MIC SS+KEE (0.023 mg/mL) en etkili olduğu bakteriler Pseudomonas aeruginosa ve Staphylococcus aureus olduğu tespit edilmiştir. Biyokimyasal testlerde araştırılan ekstraktlar arasında, en yüksek fenolik madde miktarı değerleri KSE 1.184 mgGAE/mL, en yüksek flavonoid madde miktarı değerleri KSE 0.129 mg rutin eşdeğeri/mL olduğu görülmüştür. Antioksidan testlerde ise, en yüksek DPPH radikal giderme aktivitesi değerleri BS+KEE kombinasyonunda 0.198 mg Troloks eşdeğeri/mL, en yüksek CUPRAC aktivitesi değerleri KSE 4.318 mg Troloks eşdeğeri/mL ve en yüksek FRAP aktivitesi değerleri KSE 2.633 mg Troloks eşdeğeri/mL olarak tespit edilmiştir. Yapılan araştırma sonucunda, zengin biyokimyasal ve antioksidatif özellikleri belirlenen tıbbi bitkilerin, yalnız ve birlikte kullanımının patojen pnömoni izolatlarına karşı antimikrobiyal özellikleri yorumlanmıştır. Bu tıbbi bitkilerin pnömoni kökenli hastalarda kullanılan ilaçları destekleyici olarak kullanılması faydalı olabileceği kanısına varılmıştır.
