9 sonuçlar
Arama Sonuçları
Listeleniyor 1 - 9 / 9
Öğe Basındaki bilgiler ışığında ilk kadın Milletvekillerimizden Trabzon Milletvekili Seniha Hızal ve Meclis’teki Faaliyetleri(Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 2020-04-30) Yaşar, SelmanTürk Milletinin çağdaş uygarlık düzeyinin üzerine çıkması için bir çok yenilik gerçekleştiren Atatürk, Türk kadınının Cumhuriyet idaresinde hak ettiği yeri elde etmesi için çalışmıştır. 1926 yılında Medeni Kanun’la yeni haklar edinen, 1930’da Belediye seçimlerine katılma, 1933’te Muhtar seçilme hakkını alan Türk kadını, Atatürk’ün önderliğinde, 5 Aralık 1934 tarihinde kabul edilen kanunla milletvekili seçme ve seçilme hakkını kazanmıştır. 8 Şubat 1935 tarihinde yapılan V.Dönem seçimlerinde 18 kadın milletvekili seçilerek TBMM’ne katılmıştır. Kadınların milletvekili seçme ve seçilme hakkını kazanması, sonrasında yapılan seçimler, ilk kadın milletvekillerinin seçimleri ve TBMM’ndeki çalışmaları kamuoyunda büyük yankı yapmıştır. Dönemin gazeteleri yaptıkları haberlerle ilk kadın milletvekilleri ve TBMM’ndeki çalışmalarıyla ilgili olarak halkı aydınlatmışlardır. Bu milletvekillerinden biri de Seniha Hızal’dır. Seniha Hızal, V.Dönem (1935-1939) Trabzon milletvekilliği yapmıştır. Seniha Hızal, milletvekilliği döneminde yaptığı çalışmalarıyla TBMM’ne giren diğer 18 kadın milletvekili gibi Atatürk’ün Türk kadınına olan güvenini boşa çıkarmamıştır.Öğe 1920-1950 yılları arasında Siirt milletvekilleri ve faaliyetleri(Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020-07-04) Altun, Abdulhakim; İlyas, AhmetBu tez çalışmasıyla, 1920-1950 yılları arasında toplam 8 dönemde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde Siirt Milletvekilleri’nin Meclis’teki faaliyetleri ele alınmıştır. Bu araştırma 1920-1950 yılları arasında görev yapmış olan milletvekillerinin özgeçmişleri, TBMM’de vermiş oldukları takrirleri, teklifleri ile konuşmaları gibi faaliyetlerinin neler olduğunun ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışma, 1920-1950 yılları arasında gerçekleşmiş olan toplamda 8 dönemi içine almaktadır. TBMM’de Siirt Milletvekili olarak 1’inci Dönem 6 milletvekili, 2’nci Dönem 2 milletvekili, 3’üncü Dönem 2 milletvekili, 4’üncü Dönem 2 milletvekili, 5’inci Dönem 6 milletvekili, 6’ncı Dönem 5 milletvekili, 7’nci Dönem 5 milletvekili ve son olarak 8’inci Dönem’de 4 milletvekili görev yapmıştır. 1920-1950 yılları arasında Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde görev yapan milletvekilleri arasında bir dönemden fazla görev yapan milletvekilleri de vardır. Bunlar da göz önüne alındığında 8 dönemde görev yapan milletvekillerinin sayısı 20 olmuştur. Sözü edilen milletvekillerinin görev yaptıkları dönemler içindeki faaliyetleri ele alınarak, TBMM’de katıldıkları komisyonlar, aldıkları görevler de incelenmiştir. Araştırmada Siirt Milletvekilleri’nin kendi seçim çevreleri Türkiye gündemi ve buna benzer konularda takrir ve teklif verdikleri, önemli gördükleri konularda konuşmalar yaptıkları tespit edilmiştir.Öğe Basındaki bilgiler ışığında Seyhan Milletvekili Esma Nayman ve Meclisteki faaliyetleri(Türk-İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, 2019-01-05) Yaşar, SelmanTürk Milletinin çağdaĢ uygarlık düzeyinin üzerine çıkması için birçok yenilik gerçekleĢtiren Atatürk, Türk kadınının Cumhuriyet idaresinde hak ettiği yeri elde etmesi için çalıĢmıĢtır. 1926 yılında Medeni Kanun‘la yeni haklar edinen, 1930‘da Belediye seçimlerine katılma, 1933‘te Muhtar seçilme hakkını alan Türk kadını, Atatürk‘ün önderliğinde, 5 Aralık 1934 tarihinde kabul edilen kanunla milletvekili seçme ve seçilme hakkını kazanmıĢtır. 8 ġubat 1935 tarihinde yapılan V. Dönem seçimlerinde 18 kadın milletvekili seçilerek TBMM‘ne katılmıĢtır. Dönemin gazeteleri yaptıkları haberlerle ilk kadın milletvekilleri ve TBMM‘ndeki çalıĢmalarıyla ilgili olarak halkı aydınlatmıĢlardır. Bu milletvekillerinden biri de Esma Nayman‘dır. Esma Nayman, V. Dönem (1935- 1939) Seyhan milletvekilliği yapmıĢtır. Milletvekilliği döneminde, Ġktisat Encümeni‘nde görev yapan Nayman, yaptığı çalıĢmalarıyla TBMM‘ne giren diğer 17 kadın milletvekili gibi Atatürk‘ün Türk kadınına olan güvenini boĢa çıkarmamıĢtır.Öğe 1950 Genel seçimlerine giderken Demokrat Parti’nin Diyarbakır’daki faaliyetleri(Dicle Üniversitesi, 2019-06-01) İlyas, AhmetÇok partili hayata geçiş sürecinin önemli mihenk taşlarından olan Demokrat Parti, Türkiye’de bir döneme damgasını vurmuştur. Gerek kuruluşu ve gerekse muhalefet ve teşkilatlanma açısından bakıldığından Demokrat Parti, Halk Partisi’ne şekil yönden ciddi olarak benzemektedir. Fakat ideolojiyi algılama ve yönetim uygulamalarıyla Halk Partisi’nden ayrılır. Demokrat Parti 1946 Genel Seçimlerine kırk beş ilde aday gösterebilmiş, bilhassa doğunun birçok ilinde teşkilatlanmaları tamamlanamadığı için aday gösterememişlerdir. Aday gösterilmeyen vilayetlerden biri de Diyarbakır’dır. 1946 yılı sonrası Nazım Önen başkanlığında Diyarbakır’da teşkilatlanan Demokrat Parti, özellikle üye kaydının hızlandığı görülmektedir. Yusuf Azizoğlu, Remzi Bucak ve Kamil Tayşi sayesinde Diyarbakır’da Halk Partisi’ne karşı Demokratların varlığı hissedilmeye başlandı. 1947 yılında ise Demokratların teşkilatlanmaları il ve ilçe düzeyinde tamamlanmıştır. Bu arada Demokrat Parti Genel Merkezi de Diyarbakır’a yönelik sık sık miting, toplantılarla seçime yönelik ciddi bir beklenti içerisinde olduklarını belirtmişlerdir. Bizzat Genel Başkan Celal Bayar ve üyeler Refik Koraltan ve Fuad Köprülü, seçim mitingi gerçekleştirmişlerdir. Diğer taraftan yapılan mitinglere halkın ilgisinin ciddi olduğu anlaşılmaktadır. Bu çalışmanın amacı 1950 Genel Seçimlerine giderken Demokrat Parti’nin Diyarbakır’a yönelik stratejisi ve yapılan miting ile bürokratların Demokratlara karşı bakış açısı üzerine kuruludur.Öğe Çok partili döneme geçişin İlk Kadın Milletvekilleri ve faaliyetleri (1950-1954)(Batman Üniversitesi, 2017-03) İlyas, Ahmet; Çoban, EbruÖğe I. Dönem TBMM’de Kozan Milletvekilleri ve meclisteki faaliyetleri(Celal ÖNEY, 2016-08-15) İdem, Tekin30 Mayıs 1926 Tarih ve 877 Sayılı Kanun ile Adana vilayetinin ilçesine dönüştürülen Kozan, I. Dönem TBMM’de Türk siyasetinin önemli isimleri tarafından temsil edilmiş bir şehirdir. Kozan; I. Dönem TBMM’de II. İcra Vekilleri Heyeti Reisi Fevzi Paşa (Fevzi Çakmak), Mustafa Kemal Paşa ile birlikte Vatan ve Hürriyet Cemiyeti’nin kurucusu Dr. Mustafa Bey (Mustafa Elvan Cantekin), TBMM’de milletvekillerinin yemin ile göreve başlaması konusundaki önergenin sahibi Dr. Fikret Bey (Takiyettin Fikret Onuralp), I. Meclis’in “Kurucu Meclis” olarak toplanması konusundaki Mustafa Kemal Paşa’nın fikrinin değişmesinde etkili olmuş sivil idarecilerden Sivas Valisi Reşit Paşa (Reşit Ronabar) ve Fransız işgaline kadar Kozan Belediye Başkanlığı görevini yürüten Hüseyin Bey (Hüseyin Çelik) tarafından temsil edilmiştir. Çalışmamız üç bölümden meydana gelmiştir. Birinci bölümde I. Dönem Kozan milletvekili olarak görev yapan Dr. Fikret Bey, Dr. Mustafa Bey, Fevzi Paşa, Hüseyin Bey ve Reşit Paşa’nın kısa özgeçmişleri, ikinci bölümde Kozan milletvekillerinin encümen üyelikleri, grup üyelikleri ile milletvekillerinin TBMM’deki faaliyetleri incelenmiştir. Üçüncü bölümde ise milletvekillerinin katıldıkları oylamalar ile İstiklâl Mahkemeleri Kanunu, Başkomutanlık Kanunu, Saltanatın Kaldırılması gibi önemli olaylarla ilgili kararlara katkıları tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada elde edilen verilerin yoğunluğu nedeniyle milletvekillerinin TBMM’deki faaliyetleri sayısal olarak verilmiştir. Milletvekillerinin faaliyetlerinden içlerinden önemli görülenlerden örnekler verilerek Meclis’te nasıl bir duruş sahibi olduğu, çalışmalarının hangi yönde gerçekleştiği ortaya konulmaya çalışılmıştır.Öğe Birinci TBMM’de Diyarbakır milletvekilleri ve meclis faaliyetleri(Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2019-09-27) Songan, Müjde; Türkmen, Mustafa NuriBu çalışma ile 1920-1923 yılları arasındaki 1. Yasama dönemi içerisinde görev yapan Diyarbakır milletvekillerinin TBMM’deki siyasi faaliyetleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu arştırma ile bu dönemde görev yapmış olan Diyarbakır milletvekillerinin, biyografileri, meclis çatısı altında sunmuş oldukları takrir ve teklifleri ve diğer faaliyetleri ile bölgenin gelişimine, bölgedeki sorunlara çözüm üretilmesi noktasında, Türkiye siyasal yaşamına katkılarının belirlenmesi amaç edinilmiştir. TBMM çatısı altında Diyarbakır milletvekilleri görevleri süresince sosyal, ekonomik, siyasi konularda çeşitli konuşmalar yapmış ve teklifler vermişlerdir. Bu tekliflerin savaştan yeni çıkılmış olması sebebiyle genellikle savaş sırasında zarar gören bölgelerde bulunan şehirlerin imarı, yol yapımı, halka yiyecek ve ödenek sağlanması, asker teşkilatı düzenlemeleri, asker teşkilat bütçesi ve askeri kişilerin maaşları, hıyaneti-i vataniyeden yargılananlar, demiryollarının iyileştirilmesi, ülke genelinde ihtiyacı olan kurum ve bölgelere gerekli maddi ve sosyal imkanların sağlanması hususunda gerek ülke yararına olan konulardaki taleplerinin yanı sıra Diyarbakır bölgesinin temsilcileri olarak Diyarbakır ulaşımının iyileştirilmesi, Diyarbakır’da faaliyette bulunan İstiklal mahkemeleri ve daha birçok konuda öncelikle temsil ettikleri bölgenin sonra ulusal düzeyde halkın sesi ve elçisi olmaya çalıştıkları ve bu görevi vatana ve millete yararlı birer fert olarak icra ettikleri görülmüştür.Öğe I ve II. Dönem TBMM’de Siverek ve Urfa Milletvekilleri ile faaliyetleri(Tarih Okulu Dergisi (TOD), 2015-09) İlyas, AhmetSon Osmanlı Mebusan Meclisin dağıtılmasından sonra Mustafa Kemal’in yayınladığı tebliğ sonrası yeni Meclisin açılması için seçim çalışmaları başladı. İlan edilen seçim nizamına göre her vilayetten 5 mebus ve Son Osmanlı Mebusan Meclisi ile Malta’dan sürgünden dönenlerin oluşturduğu Büyük Millet Meclisi, homojen bir yapı olması sebebiyle de önem taşımaktaydı. Meclisin sayısal manasında fikir birliği olmamasına rağmen 166 ile 187 arasında kişi, Meclisin ilk günü toplantıya katıldı. Genel toplamda ise yaklaşık 350 milletvekili ilk Meclisin üyeleri arasında yer aldı. İkinci dönem yani 1923-1927 yılları arasındaki yasama döneminde seçilen milletvekilleri ise yeni Türkiye’nin inşası konusunda önemli vazifeler üstenmişlerdir. Bu dönemde seçilen milletvekillerinin hemen hemen hepsi Mustafa Kemal’in özenle belirlediği kişilerdir. Bu kişilerin Urfa ve Siverek özelinde paradigma ve kişisel dosyalarının yer aldığı portföyler de bu çalışmada yer alacaktır. Bu çalışmada, ayrıca fiili olarak sona ermiş olan Osmanlı Devleti’nin yerine kurulan yeni Türkiye’nin ilk Meclisi konumundaki Büyük Millet Meclis’inde görev yapan Siverek ve Urfa milletvekillerinin genel portföyü ve Meclis’teki faaliyetlerine yer verilecektir. Çalışmanın ana paydası, milletvekili kişisel dosyaları ve Meclis zabıt tutanaklarıdır. Bu tutanaklarda ülke sorunlarına eğilim gösteren Siverek ve Urfa milletvekilleri, öncelikle ülke bağımsızlığını kendilerine amaç edinmişlerdir. Çalışma, 1920-1923 ile 1923-1927 yılları arasındaki Urfa ve Siverek Milletvekillerinin faaliyetlerini kapsamaktadır.Öğe I. TBMM’de Mardin milletvekilleri ve meclis faaliyetleri (1920-1923)(Batman Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 2025-01-13) İşcan Ekmen, Kübra Nur; İdem, TekinI. Dünya savaşından sonra Osmanlı topraklarının işgali ve işgal bölgelerinde yaşanan katliamlara karşı İstanbul Hükümeti’nin yeterince sert tepki gösterememesi Türk Milleti’nin Mustafa Kemal Paşa liderliğinde bir Milli Mücadele’ye başlamasına neden olmuştur. Milli Mücadele’nin yol haritası olarak tanımlayabileceğimiz Misak-ı Milli Kararlarının ilan edilmesi üzerine Son Osmanlı Mebusan Meclisi’nin kapatılması üzerine Milli Mücadele’nin sevk ve idaresini gerçekleştirmek üzere Ankara’da TBMM açılmıştır. Bu çalışmanın amacı I. TBMM’ye altı milletvekili ile katılan Mardin Milletvekillerinin Meclis çalışmaları ile gerek bölge gerekse ülke siyasetine katkılarının ne olduğunu ortaya çıkarmaktır. Mardin Milletvekillerinin takrir, teklif, önerge, söz alma, sual, vb. yasama ve denetim faaliyetleri ile yeni Türkiye Devleti’nin bağımsızlık ve kuruluş sürecine ne gibi katkılarda bulunduğu ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Ayrıca “kendi seçim bölgelerinin sorunları ne derece meclise yansıtılmıştır” sorularının cevabı bulunmaya çalışılmıştır. Çalışmanın neticesinde seçilen tüm milletvekillerinin tamamının meclise katılması ile Mardin vilayeti mecliste tam kadro görev yapan istisna vilayetlerimizden birisi olduğu tespit edilmiştir. Milletvekillerinden İbrahim Bey özellikle Türkiye, Suriye sınır hattının belirlenmesi sürecinde kabul edilen sınırın Mardin ve çevre vilayetlere vereceği zararı dile getirerek seçim bölgesinin menfaatlerini koruduğunu gösterir bir tavır sergilemiştir. Mehmet Necip Bey ise Lozan Barış Konferansı esnasında Türk- Kürt ayrımı ile ikilik çıkarmaya çalışan İngiltere Dışişleri Bakanı Lord Curzon’a yönelik teklifi ile tüm milletvekillerinden takdir görmüştür.
