Fen - Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü, Bildiri Metinleri Koleksiyonu

Bu koleksiyon için kalıcı URI

https://hdl.handle.net/20.500.12402/947

Listeleniyor 1 - 20 / 42

Anadolu Kalkolitik Dönem boyalı seramik geleneği
(Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, 2019-04) Oral, Ebru
Tarihin en erken dönemlerinden itibaren Anadolu ve Anadolu dışındaki farklı kültür bölgelerinde yaşayan toplumların, sosyo-kültürel yapıları, dinsel inanışları ve sanat anlayışları hakkındaki bilgilere arkeolojik kazılar sonucunda ortaya çıkartılan buluntular sayesinde ulaşmak mümkündür.Tarihsel gelişim içerisinde Neolitik Dönem olarak tanımlanan dönemde ilk kez ortaya çıkan yerleşik hayat, toplumların tarım, hayvancılık ve üretime dayalı bir sistem kurmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu önemli gelişme ile birlikte dönemin toplumları, çanak çömlek üretimine ve kullanımına ihtiyaç duymuşlardır. Toplumların sanat anlayışları hakkındaki bilgilere bazı arkeolojik buluntular sayesinde olduğu gibi, seramik buluntular sayesinde de ulaşmak mümkündür. Anadolu’da Neolitik Dönem ile birlikte ortaya çıkan boyalı seramik geleneğinin, farklı kültür bölgelerinde malzeme, teknik, motif ve bezeme anlayışı bakımından farklılıklar gösterdiği anlaşılmaktadır. Anadolu’da Kalkolitik Dönem boyalı seramik geleneği, farklı kültür bölgelerinde yaşayan toplumların, boyalı seramik üretim tekniklerini ve sanat anlayışlarını ortaya koyması bakımından büyük önem taşımaktadır. Çalışma kapsamında, Orta Anadolu, Batı Anadolu ve Marmara Bölgesi’nde yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkartılan boyalı seramik buluntular hakkında değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır. Çalışma kapsamında; Ilıpınar, Orman Fidanlığı, Demircihöyük, Çatalhöyük Batı, Kuruçay, Hacılar, Beycesultan ve Ulucak Höyük’te yürütülen arkeolojik kazı çalışmaları sonucunda ortaya çıkartılan boyalı seramik buluntular değerlendirilmeye çalışılacaktır. Çalışma kapsamında, Anadolu’nun Kalkolitik Dönem’e tarihlendirilen farklı bölgelerinde arkeolojik kazılar sonucunda ortaya çıkartılan boyalı seramiklerin üretim teknikleri, formları, motif ve bezeme anlayışları üzerinde durularak değerlendirilmeye çalışılacaktır. Anadolu’da Kalkolitik Dönem’de arkeolojik kazılar sonucunda ortaya çıkartılan boyalı seramik geleneği ile ilgili olarak yerli üretim teknikleri ve sanat anlayışları ile farklı bölgeler arasında kurulan ticari, ekonomik ve sosyo-kültürel ilişkiler sonucunda ortaya çıkan sanat anlayışları hakkında değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır
Anadolu mezar taşı kültüründe sıradışı bir tutum: Bektaşi ve Caferi kadın mezar taşları
(İksad Yayınevi, 2019-10-29) Öztürker, Hazal Ceylan
Ölüm kavramı ve yas kültürü, eski inanışlardan günümüze değin her dönem önemli bir olgu içerisinde kabul edilmiştir. Farklı inanışlara göre çeşitlilik gösteren ölüm ve mezar taşı kültürü incelendiğinde, ölümden sonraki hayata inanış ve ölene dair anı bırakma gibi ortak bir temel prensibin çevresinde şekillendiği bilinmektedir. Anadolu, pek çok sanat alanında olduğu gibi farklı mezar taşı örneklerini de bünyesinde barındıran birikimli sanat anlayışının somutlaştığı zengin bir coğrafyadır. 1243 Moğol İstilası sonrasında Anadolu’ya gerçekleşen derviş akınlarına paralel olarak gelişen mezhep ve tarikatların kısa sürede nüfuz bulduğu bilinmektedir. Tarihsel süreç içerisinde birçok medeniyet ve farklı inançların yadigârı olan mezar taşları, öncelikli olarak üretildiği dönemin tarihi vesikası olmasının yanı sıra bulunduğu coğrafyanın mezhepsel özelliklerine dair pek çok imgenin somutlaştığı sanat eserleridir. Sanat Tarihi içerisinde birçok bilimsel araştırmaya konu edilmiş bir grubu temsil eden mezar taşları genellikle devrin moda akımları içerisinde değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Mezhep unsurunun baskın olmadığı, sadece devrin modası ve sanatsal zevkinin ışığında üretilen mezar taşı örneklerinde kadın mezar taşlarında yoğun bir bezeme programına yer verilerek erkek mezar taşlarından ayırt edici bir tutum izlenmiştir. Oysaki Caferi ve Bektaşi mezar taşlarının 97 devrin modasından etkilenmediği gibi dini, mezhepsel birtakım sembolik süsleme öğelerine yer verildiği görülmüştür. Mezhepsel özellik ve inanışlarının estetik kaygıdan çok daha baskın olmasının yanı sıra, kadın ve erkek mezar taşlarının da sıra dışı bir tutumla ortak bir bezeme programına tabi tutularak herhangi bir cinsiyet farkı gözetmeksizin üretildiği tespit edilmiştir. Çalışma konumuzu belirleyen iki örneklem, Şii kültüre ait olan iki mezhep olan Caferilik ve Bektaşilik olarak seçilmiştir. Çalışma kapsamında, Caferi nüfusun günümüzde de yayılım gösterdiği Iğdır Caferi mezar taşları ve tarihsel süreçte Bektaşilik için önemli olan İzmir Yağhaneler Bektaşi Tekkesi Haziresi Mezar Taşları üzerinden karşılaştırma değerlendirmeler yapılarak, mezhepsel birtakım sembollerin kadın ve erkek mezar taşlarına cinsiyetçi olmayan bir tutumla ortak yer verildiği görülmüştür
Anadolu Neolitik Dönem boyalı seramiği
(İksad Yayınevi, 2019-10) Oral, Ebru
Anadolu ve Anadolu dışındaki farklı kültür bölgelerinde yaşayan toplumlar için Neolitik Dönem, toplumların yerleşik hayata geçtiği dönem olarak bilinmektedir. Toplumların yerleşik hayata geçmesi, sosyo-kültürel, ekonomik, dinsel ve sanatsal birtakım gelişmelerin ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. Neolitik Dönem ile birlikte ortaya çıkan yerleşik hayat, dönemin toplumlarının, çanak çömlek üretimine ve kullanımına ihtiyaç duymasına sebep olmuştur. Anadolu’da Neolitik Dönem’de ortaya çıkan boyalı seramik geleneği ile ilgili arkeolojik buluntulara, Anadolu’nun çeşitli arkeolojik yerleşimlerinde yürütülen kazı çalışmaları sayesinde rastlamak mümkündür. Anadolu’da Neolitik Dönem ile birlikte ortaya çıkan boyalı seramik geleneğinin, farklı kültür bölgelerinde malzeme, üretim teknikleri ve sitil özellikleri bakımından farklılıklar gösterdiği anlaşılmaktadır. Çalışma kapsamında Anadolu’da Neolitik Dönem’de, Marmara Bölgesi, Orta Anadolu Bölgesi, Batı Anadolu Bölgesi ve Güney Anadolu Bölgesi’nde yürütülen arkeolojik kazılar sonucunda ortaya çıkartılan boyalı seramik buluntular hakkında bir değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır. Çalışma kapsamında, Anadolu’nun önemli Neolitik Dönem yerleşimleri 40 arasında yer alan; Demircihöyük, Kuruçay, Çatalhöyük (Doğu), Bademağacı, Hacılar, Ilıpınar ve Höyücek’te yürütülen arkeolojik kazılar sonucunda ortaya çıkartılan boyalı seramik buluntular hakkında bir değerlendirilme yapılmaya çalışılacaktır. Çalışma kapsamında Anadolu’da Neolitik Dönem’e tarihlendirilen arkeolojik yerleşimlerde ele geçen boyalı seramikler, malzeme, üretim teknikleri, formları ve sitil özellikleri dikkate alınarak değerlendirmeye çalışılacaktır. Anadolu’da Neolitik Dönem’e tarihlendirilen boyalı seramik buluntuların ele geçtiği arkeolojik yerleşimler, konumları, araştırma ve kazı tarihçeleri, stratigrafik özellikleri de dikkate alınarak değerlendirilmeye çalışılacaktır. Anadolu’da Neolitik Dönem boyalı seramik geleneği ile ilgili çalışma kapsamında, Anadolu’nun farklı kültür bölgelerinde arkeolojik kazılar sonucunda ele geçen boyalı seramiklerin yerli üretim teknikleri ve sanat anlayışları ile farklı kültür bölgeleri arasında kurulan çeşitli ekonomik,siyasi ve sosyo-kültürel ilişkiler sonucunda ortaya çıkan sanat anlayışları hakkında değerlendirme yapılmaya çalışılacaktır.
Anadoluda ana tanrıça kültü kadın din ilişkisi
(Necmettin Erbakan Üniversitesi, 2015-12) Oral, Ebru
Anadolu’da Asur ticaret kolonileri çağı mühürleri üzerinde boğa-adam tasvirleri
(ECLSS 2017b, 2017-10) Oral, Ebru
Anadolu tasvir sanatında insan-hayvan karışımı yaratıkların betimlendiği bilinmektedir. çeşitli işler. Söz konusu tasvirler bilgi aktarımı açısından büyük önem taşımaktadır. o dönemin toplumlarının sosyo-kültürel yapıları ve dini inançları hakkında. Birkaç toplumda Mezopotamya, Mısır ve Anadolu gibi çok tanrılı din anlayışının baskındı. Âlemin manevi dünyasına hâkim olan çok tanrılı din anlayışı toplumlar, dünyanın manevi dünyasında bazı doğaüstü yaratıkların ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. zaman içinde insanlar. İnsan-hayvan karışımı yaratıklarla ilgili olarak Anadolu tasvirlerinin eserlerinde tasvir edilen bu yaratıklar, hem tanrıların görevlerini yerine getirdiler. onları teslim etti ve insanların hayatlarını etkiledi. “Asur Ticaret Kolonileri” olarak tanımlanan dönem Anadolu'da "Dönem", birçok ticari ve ekonomik faaliyetin gerçekleştirildiği dönem olarak bilinmektedir. Mezopotamya ile Anadolu arasında yoğun bir şekilde yürütülmüştür. Bu dönemde anlaşılmaktadır ki, Mezopotamya ile kurulan sosyo-kültürel ve ekonomik ilişkilerin şekillenmesinde büyük etkisi olmuştur. Anadolu'nun dini inançları aynı zamanda.
Assur İmparatorluk taşrasında bir yerleşim Diyarbakır Kavuşan Höyük
(Diyarbakır Valiliği Yayınları, 2015-11) Güngör, Akarcan
Aureus Codex’indeki İsa mucizelerinin İncil ışığında değerlendirilmesi
(Asos Yayınevi, 2017-11-27) Barutçu, Songül
Hıristiyanlığın kabulünden bu yana, dinsel temalar Batı sanatında önemli bir yer edinmiştir. Kitap resmi, dinsel temaların uygulama alanı bulduğu önemli sanat eserleri olarak kütüphane, müze vb yerlerde korunmuştur. Günümüzde Nuremberg, National Museum’da bulunan 1020-1030’lara tarihlenen Aureus Codex’i de korunarak günümüze kadar gelen elyazmaları arasındadır. 136 folyodan oluşan Aureus Codexinde konular dört İncil’den (Matta, Markos, Luka, Yuhanna) alınmıştır. Bu çalışmada, kitap resminin tarihsel gelişimi ve Aureus Codex’i hakkında bilgi verilerek Aureus Codex’inde bulunan İsa’nın mucizelerini konu alan resimler incelenecektir. Bir sonraki aşamada İsa’nın mucizelerini konu alan resim sahneleri İncil’de işlenen konular ışığında değerlendirilecek, mucize temalarının gösterim biçimleri ve anlamsal boyutları üzerinde durularak kompozisyonlar açıklanmaya çalışılacaktır.
Batman il sınırları içinde kalan Ilısu Barajı etkileşim alanına dair jeomorfolojik ve arkeolojik tespitler
(Kültür ve Turizm Bakanlığı yayınları, 2016-05) Kozbe, Gülriz; Karadoğan, Sabri; Güngör, Akarcan
Batman il sınırları içinde kalan Ilısu Barajı etkileşim alanının jeomorfolojisi
(Kültür ve Turizm Bakanlığı yayınları, 2015-05) Kozbe, Gülriz
Batman ili köprülerinin mimari açıdan değerlendirilmesi ve tarihi yollarla ilişkisi
(Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2017-04) Güngör, Akarcan; Tokat, Muhammet Erşed
Caferi mezar taşlarında görülen sembolik anlamlı bezeme unsurlarının ikonografık çözümlemesi
(Türk Tarih Kurumu Yayınları, 2019) Öztürker, Hazal Ceylan
1997 yılında Ege Üniversitesi Sanat Tarihi Bölümü'nün başlattığı ve izleyen yıllarda ülkemizdeki çeşitli üniversitelerin Sanat Tarihi Bölümleri tarafindan düzenlenen "Uluslararası XIX. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmalan Sempozyumu", 21-24 Ekim 2015 tarihleri arasında Celal Bayar Üniversitesi, Fen-Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümünün ev sahipliğinde gerçekleşmiştir. Sempozyum, Bizans, Selçuklu, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi taşınır ve taşınmaz kültür varlıklarını bilimsel yöntemlerle araştırmak ve bu araştırmaları yayınlarla ulusal ve uluslararası bilim dünyasına tanıtmak amacıyla planlanmıştır. Ayrıca bir kısmı ayakta bir kısmı tarihin ve toprağın derinliklerine gömülmüş olan kültür mirasırmzı bilimsel kriterlerle incelemek, bunları genç nesillere aktarmak ve tarihi eserlerinıize karşı koruma içeren bilinç oluşturmak da bu sempozyumun amaçları arasındadır. Uluslararası XIX. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Sanat Tarihi Araştırmaları Sempozyumu'nda; Sanat Tarihi, Ortaçağ ve Sonrası Kazı ve Yüzey Araştırmaları, Kültürel Miras ve Korunması, Arkeolojik Alan Yönetimi, Arkeometri, Restorasyon ve Müzecilik, Metodoloji ve Terminoloji alanlarında bildiriler sunulmuştur. Çalışmamızda yer alan eserler, sempozyumda yer alan bildiri sunumlarından oluşmaktadır
Cezire bölgesinin muhkem kalesi: Cizre
(Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, 2015-11) Kozbe, Gülriz; Güngör, Akarcan
Cizre Kalesi ortaçağ kabartma bezemeli sırsız seramikleri
(Vekam(Vehbi Koç Ankara Ar. Uy ve Ar.), 2015-10) Kozbe, Gülriz; Gök İpekçioğlu, Sevinç
Association Internationale pour L’Etude des Céramiques Médiévales et Modernes en Méditerranée (AIECM3), Orta Çağ ve Modern Akdeniz dünyası seramik çalışmalarını destekleyen ve bu alanda çalışan araştırmacıların deneyim ve bilgilerinin paylaşılmasını teşvik eden bir dernektir. Dernek her üç yılda bir işbirliği içerisinde olduğu ülkelerin yerel kuruluşları ile Uluslararası Akdeniz Orta Çağ Seramik Kongresi’ni gerçekleştirmektedir. XI. AIECM3 Uluslararası Orta Çağ ve Modern Akdeniz Dünyası Seramik Kongresi, Türkiye’de ilk kez Koç Üniversitesi Vehbi Koç Ankara Araştırmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (VEKAM) tarafından, 19-24 Ekim 2015 tarihleri arasında Antalya AKMED‘de gerçekleştirilmiştir.Özellikle Doğu Akdeniz bölgesinde yürütülen çalışmalara bir giriş ve genel bir değerlendirme yapmayı amaçlamayan kongrede Fransa, İtalya, İspanya, Portekiz, Almanya, Yunanistan, Amerika Birleşik Devletleri, İngiltere, Hollanda, Tunus, Macaristan, Rusya, Bulgaristan, Makedonya, Ermenistan, Ukrayna, Avusturya gibi çeşitli ülkelerden gelen konuşmacılar tarafından 85 sözlü, 64 poster sunumu yapılmıştır. İki ciltten oluşan bu yayında, 19-24 Ekim 2015 tarihlerinde Antalya’da gerçekleşen kongrede sunulan 106 adet bildiriye orijinal dilinde yer verilmektedi
The contribution of Kavuşan Höyük to the picture of Early Bronze Age in the Upper Tigris Region
(2014-09) Kozbe, Gülriz
Darende Somuncu Baba Külliyesi ile Afşin Ashabı Kehf Külliyesinin inanç turizmi açısından değerlendirmesi
(Paradigma Akademi Basın Yayın Dağıtım, 2019-12) Balta Avut, Hatice; Top, Mehmet
İnanç turizmi, kutsal yerlerin ziyaret edilmesi sonucu ortaya çıkan bir turizm şekli olup, Türkiye 'de inanç turizmi kapsamında görülebilecek birçok kutsal ve tarihi yer ile eserler bulunmaktadır. Bu bağlamda Anadolu’nun kültürel zenginliği inanç turizminin de bir parçası haline gelmiş ve günümüzde kültürel turlarla birlikte güzergah belirlenmesinde önemli bir faktör olmuştur. Malatya çevresinde yer alan Nemrut Dağı, Eshab-ı Kehf ve Somuncu Baba gibi ziyaret yerleri bunlardan bazılarıdır. Bildiri kapsamında, Malatya’dan başlayarak belirli bir güzargah çerçevesinde aynı gün gezilebilecek olan Darende Somuncu Baba Külliyesi ile Afşin Ashabı Kehf Külliyesi toplam 300 km lik bir mesafeyi kapsamaktadır. Doğrudan Malatya Kayseri yolunu takip ederek Darende Merkezde yer alan Somuncu Baba türbesi ziyaret edildikten sonra, Darende çıkışında Elbistan yoluna saparak hem Günpınar şelalesi hem de Afşin Eshabı Kehf ziyaret yerine rahat ulaşılabilir. Darende’nin merkezinde Tohma Irmağı kenarında yer alan Somuncu Baba Külliyesi her yıl binlerce misafiri ağırlamaktadır. Adına külliye kurulmuş olan Şeyh Hamid-i Veli (Somuncu Baba), 1331-1412 yılları arasında yaşamış olup, birçok şehirde bulunmuş nihai durağı ise Darende olmuştur. Tohma Kanyonu içerisinde yaptığı çilehanesi ve Tohma ırmağı kıyısına kurduğu dergâhı ile etrafındakileri irşâd eden Somuncu Baba Hazretleri, 1412 yılında Darende’de vefat etmiştir. Somuncu Baba Külliyesi dâhilinde; Somuncu Baba Türbesi, Hulusi Efendi Haziresi, Somuncu Baba Müzesi, Hamidiye Çarşısı, Abdesthaneler, Şeyh Hamid-i Veli Kütüphanesi, Kudret Havuzu, Somuncu Baba Çilehanesi, Tohma Kanyonu ve mesire alanları bulunmaktadır. Kahramanmaraş’ın Afşin İlçesi'nin 7 km. kuzeybatısında yer alan külliye, Roma döneminden beri kutsal sayılan ve Eshab-ı Kehf adıyla tanınan kayalık bir tepenin yamacındaki mağaranın çevresine kurulmuştur. Anadolu' da Afşin, Efes ve Tarsus'un dışında Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarının birçok yerinde bazı mağaralara Eshab-ı Kehf denilmiştir. Fakat birçok Müslüman tarihçi ve tefsirci Eshab-ı Kehf mağarasının büyük bir ihtimalle Afşin'deki mağara olduğu konusunda birleşmişlerdir. . Eshab-ı Kehf, Bizans devrinde olduğu gibi, Selçuklular'ın fethinden sonra da Hıristiyanlar ve Müslümanlar tarafından kutsal bir mekan kabul edilerek önemli bir ziyaret yeri olmuştur. Buraya gelen ziyaretçilerin ihtiyaçlarının karşılanması ve konaklamalarının sağlanması için Anadolu Selçuklularının Maraş Emıri Nusretüddin Hasan Bey, ribat (1215), cami (1215-1234) ve han (1232-33) yapılarından oluşan külliye inşa ettirilmiştir. Daha soma külliyeye Dulkadir Beyliği (1337-1522) döneminde medrese (1480-1492), kadınlar mescidi (1500) ve buk'a ilave edilerek büyütülmüştür. Külliyeye en son eklenen Paşa Çardağı, Osmanlı döneminde 1531 yılında inşa edilmiştir. Darende ve Afşin’de bulunan bu değerlerin kültür ve inanç turizmi açısından gerekli ilgiyi görüp görmediği değerlendirilecektir. Bu külliyelerin alan yönetimlerinin yapılıp yapılmadığı; buna bağlı alt ve üst yapı ile çevre düzenlemesi ve temizliğinin ihtiyacı karşılayacak biçimde oluşturulup, oluşturulmadıkları irdelenecektir. Ayrıca Bu iki külliyenin birbirine entegre edilerek ziyaret edilme olanakları ortaya konmaya çalışılacaktır.
Dicle nehri vadisi çevresinde (Batman kenti güneyi) jeomorfolojik tespitler ve kültürel yerbilimi açısından önemi
(Fırat Üniversitesi, 2017-10) Kozbe, Gülriz; Karadoğan, Sabri
Dicle Nehri, Batman kenti güneyinde Batman Çayı ile birleşerek Raman ve Gercüş antiklinalleri arasında, Jura tipi kıvrımlar olarak adlandırılan arazi içinde açılmış, dar ve derin vadisine girer. Dağlık araziye adeta gömülmüş olan Dicle Nehri’nin bu alanda dar ve derin vadilerinin oluşmasında hem antesedant hem süperempoze olayından söz edilebilir. Araştırma sahası günümüzde, tektonizma, kıvrımlı ve yatay yapılar, karstlaşma, fluviyal süreçler gibi yapısal birçok faktör ve morfojenetik süreçler tarafından şekillenmektedir. Dolayısıyla bu süreçlere özgü çok çeşitli ve zengin bir rölyef söz konusudur (fay rölyefi, kıvrımlı yapı rölyefi, yatay ve monoklinal yapı rölyefi, akarsu topoğrafyasına ait elemanlar, karstik şekiller). Bunun yanı sıra alanda, geçmişte hem kurak-yarı kurak; hem de nemli iklim dönemlerinde oluşmuş yer şekillere de rastlanır (tafoniler, kafesli çözülme şekilleri, şahit ve mantar kayalar, sileks, silis ve kalsit kabuklu kaliş oluşumları, traverten depoları vs.). Dicle Nehri Vadisi ve çevresi, sunduğu jeomorfolojik avantaj ve jeolojik malzeme nedeniyle tarih öncesi çağlardan itibaren yoğun bir yerleşime ve insan aktivitelerine sahne olmuştur. Bu nedenle Hasankeyf tarihi yerleşmesinin de içinde yer aldığı, kültürel yerbilimi açısından oldukça zengin olan çalışma alanımızda çeşitli dönemlere ve uygarlıklara ait kayaaltı sığınakları, kaya oyuğu meskenler, dinsel mekanlar, kaleler, mezarlar, kaya yerleşimleri ve bunlara özgün birimler bulunmaktadır.
Diyarbakır müzesinde yer alan bir grup madeni etnografik takının sanatsal değerlendirmesi
(Diyarbakır Valiliği Yayınları, 2016-11) Öztürker, Hazal Ceylan; Çalış, Ercan
Diyarbakır, Anadolu - Suriye ile Irak - İran arasında bir geçiş güzergâhında olması sebebiyle tarihsel süreç içerisinde jeopolitik öneme sahip ayrıcalıklı bir kent olmuştur. Bu durum kentin tarih süreci içinde önemli bir ticaret merkezi olmasına olanak sağlamıştır. Birçok medeniyete ev sahipliği yapmış Diyarbakır, bölgede birçok kültüre ait sayısız eserlerin ortaya çıkmasına vesile olmuştur. Bu açıdan bölge, Anadolu’daki en önemli yerleşim yerlerinden biri olduğunu göstermektedir. Kentin tarihsel geçmişini ve çok kültürlü yapısını, gerek mimari eserleri gerekse zengin el sanatları örneklerinde izlemek mümkündür. Bilindiği üzere özellikle el sanatları, insanoğlunun ihtiyaçlarını karşılaması, insanlık tarihinin derinliklerine kadar gitmesi, geçmişi tanıma ve anlama noktasında büyük bir önem göstermektedir. El sanatlarında önemli bir yer tutan takılar, aslında sadece o toplumun el sanatları yeteneği değil, aynı zamanda içinden çıktığı toplumun gerek dini anlayışına ve gerekse de kullanılan malzemenin niteliğine göre toplumun iktisadi yapısını göstermede de büyük bir rolü vardır. Diyarbakır, Çayönü Tepesi’nde yerleşim yerlerinde ele geçirilen boncuk dizileri, bilezikler ve yüzükler, takı ve takı sanatının Anadolu’da ne denli erken başladığı ve nasıl şekillendiğini bizlere göstermesi açısından son derece önemlidir. Yapılan Arştırmalar Diyarbakır’ın takı sanatında oldukça eski bir geçmiş ve birikime sahip kadim bir kent olduğunu gözler önüne sermektedir. Çalışma konumuzun kapsamını oluşturan Diyarbakır Müzesine ait grup etnografik takının sanatsal değerlendirmesi yapılması amaçlanmış, nitelik, yapım tekniği, kullanılan süsleme özellikleri ve form özellikleri incelenirken tespitlere varılmaya çalışılmıştır. Tarihsel süreç içerisinde Diyarbakır da takı sanatının nasıl bir birikimle ilerlediği ve bugün de devam edilen takı üretimi ile kurulan bağa göz önüne alınarak, Diyarbakır’da yüzyıllar arası kesintisiz devam eden kültürel ve sanatsal sürekliliğe ve birikimli sanat anlayışına sahip bir kültür kenti olduğuna dikkat çekilmiştir.
Diyarbakır-Kavuşan Höyük’ten sıradışı bir gömünün etnoarkeolojik açıdan analizi-kaplumbağanın binlerce yıldır süregelen sembolik rolü
(Dicle Üniversitesi, 2016-11) Kozbe, Gülriz; Erdal, Yılmaz Selim
Mezarlar, arkeolojinin en önemli buluntu gruplarından birini oluştururlar ve eski insan toplumlarının ölü gömme gelenekleri, inanç sistemleri ve gömü ritüelleri hakkında detaylı bilgi edinmemizi sağlarlar. Mezarlar, yalnızca ölüme dayalı algılayışı değil aynı zamanda toplumların kültürel ve sosyoekonomik yapıları ile yaşam biçimleri hakkında da bilgi sağlayan önemli veri kaynaklarından birini oluşturmaktadırlar. Bu çalışmada Diyarbakır İli, Bismil İlçesi sınırları içerisinde yer alan Kavuşan Höyük’te Ilısu Barajı çalışmaları çerçevesinde 2001-2009 yılları arasında sürdürülmüş olan kurtarma kazılarında ortaya çıkarılan ve bölgenin Post Assur Dönemi’ne (MÖ 6.yy) tarihlenen iki insan iskeleti ve 21 adet kaplumbağadan oluşan bir gömü, etnoarkeolojik açıdan incelenmektedir. Silonun dip seviyesinde, neredeyse cidara yapışık halde, 45-55 yaşlarında oldukça narin yapılı bir kadın yarı hoker biçimde gömülmüşken; hemen üzerinde, yüzü koyun biçimde yatırılmış, 6-7 yaşlarında bir çocuk iskeleti mevcuttur. Silo tabanına dağılmış kaplumbağa kemikleri ve karapasları üzerinde yapılan incelemeler sonrasında, gömü içinde 4 adeti kara kaplumbağası, 17 adeti Fırat yumuşak kabuklu kaplumbağası olmak üzere toplam minimum 21 adet kaplumbağa olduğu belirlenmiştir. Kaplumbağaların gerek sayıca fazla oluşları, gerekse iskeletlerin etrafındaki duruşları, bunların çukur içine tesadüfen düşmekten çok bir ölü gömme geleneği ya da bir kültle ilişkili olabileceklerini gösteren türdendir. Nitekim uzun süre yaşaması, kendi evini sırtında taşıması, küçük ama kuvvetli çene yapısı nedeniyle çok güçlü oluşu gibi özellikleriyle sıra dışı anlamların yüklendiği; efsanelerde sonsuz yaşamın, gücün ve aklın simgesi olan kaplumbağaların,günümüzde de süs eşyalarımızda veya takılarımızda izleri devam eden sembolik anlamları dikkate alındığında, Kavuşan Höyük’teki bu silo içi kaplumbağalı gömü, MÖ 10.000’lerden itibaren binlerce yıldır süregelen kaplumbağaya dayalı geleneklerin farklı bir yansıması olarak değerlendirilmelidir.
The effect of interactive applications on visitors’ experience: a case of Gobeklitepe, Turkey
(IGU Tourism Commission, 2018-10) Kozbe, Gülriz; Doğan, Mustafa; Dilek, Sebahattin Emre;
Elazığ-Palu mezar taşı örnekleri üzerinden tipolojik bir değerlendirme
(Trakya Üniversitesi, 2019-11) Öztürker, Hazal Ceylan; Tokat, Muhammet Erşed
This paper aims to discuss typologically evaluation of gravestones which are historical documents in the three graveyard areas in Palu city center and the gravestones in a tomb. The classification of the body, form and pediment types of the shahidahs (gravestones) with the establishment of the tombs in Palu and the comparison with the tombstones of the Ottoman period will eliminate an important deficiency regarding the cemetery culture of the period. It is possible to group the graves that are included in our study as shahidah, cistern, pehle stone and cover stone. Typically it was found that the shahidahs we considered within the declaration did not show great differences in form characteristics and it was understood that all of which had rectangular body parts showed some differences with the pediment and top parts. It is determined that the number of male graves with single protrusions is higher than the female graves with these rectangular shaped single or double teeth. Although 64% of the single protrudes are found in male gravestones they do not provide sufficient data to reach a definite conclusion, although they suggest that the protrusions were intended to indicate the gender of the people lying in the grave. As a result of the study, it is understood that Palu gravestones show great similarities in shape and content with the gravestones of Turkish-Islamic period in Anatolia. Typologically the most important difference of the tombs which are divided into groups such as shahidahs, cisterns, pehle and cover stones were found as the protrusions on the peaks of the shahidahs. In terms of typological and content characteristics of Palu gravestones concluded that the Ottoman grave culture had a significant influence on Palu as well as local culture because they had the same characteristics as the artifacts that emerged outside Anatolia and Anatolia during the Ottoman period.

Başlık Fen - Edebiyat Fakültesi, Sanat Tarihi Bölümü, Bildiri Metinleri Koleksiyonu seçeneğine göre listele

Sayfa Başına Sonuç

Sıralama seçenekleri